Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi kararları örnekleriyle ayrımcılık yasağı

Abstract

İnsan Hakları Hukuku için çok önemli ilkelerden biri olan ayrımcılık yasağına uygulamada mahkemelerin içtihatlara dayalı bir yorum getirdiği dikkati çekmektedir. Bu durum, hukuk uygulayıcılarının hayatın değişen koşullarına uyum sağlama ve karşılaştıkları sorunlara çözüm bulmayı amaçlamalarından kaynaklanmaktadır. Ancak hayatın olağan akışı içerisinde, ayrımcılık konularının ve bireylerin bu konudaki duyarlılıklarının artması sebebiyle, yürürlükteki var olan hukuk kurallarının toplumun çekirdeğini oluşturan bireyi ayrımcılıktan ne ölçüde koruyabildiği hususu tartışmaya açıktır. Bilindiği üzere Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne aleyhine en çok başvuru yapılan ülkelerdendir.Bu araştırmada, öncelikle eşitlik ilkesi ile ayrımcılık yasağı arasındaki ilişkiye odaklanılacak ve AİHM'nin ayrımcılık yasağını nasıl yorumladığı üzerinde durulacaktır. Türk Anayasa Hukuku'nda ayrımcılık yasağının düzenleniş biçimi ile Anayasa Mahkemesi'nin bu konudaki yaklaşımı üzerinde durulacak ve Anayasa Mahkemesi'nin verdiği güncel kararların AİHM kararları ile hangi ölçüde benzer nitelikte olduğu tartışılacaktır.Çalışmanın amacı, AİHM ve Anayasa Mahkemesi kararlarında ayrımcılık yasağının nasıl yorumlandığının sentezini yapmak ve ayrımcılık yasağını daha etkin hale getirecek ve bireyin ayrımcı muamelelerden korunmasını sağlayacak yapılan yasal düzenlemelere işlerlik kazandırmaktır.Anahtar Kelimeler: İnsan Hakları Hukuku, Ayrımcılık Yasağı, Eşitlik İlkesi, AİHS 14. madde

It is seen that courts put a jurisprudential interpretation on the application of prohibition of discrimination, which is one the most important principles of Human Rights law. This results from law practitioners' abilities to adapt to the changing conditions of life and their desire to find solutions to the problems they come up with. Since the number of discrimination issues and people's sensitivity towards them have increased in the usual flow of life, the matter of how far the valid law can protect the individual, who constitutes the core of the society, from discrimination is controversial. As is known, Turkey is among the countries which has been applied against in European Court of Human Rights (ECHR). In the scope of this study, primarily the relationship between the equality principle and the prohibition of discrimination is focused on and ECHR's interpretation of prohibition of discrimination is examined. Secondarily, how the prohibition of discrimination is embodied in Turkish Constitutional Law and what Supreme Court's approach regarding this issue is are emphasized, and to what extend the decisions given by Supreme Court are similar to the decisions given by ECHR is argued. The aim of the study is to be able to synthesize court decisions in terms of the interpretation of prohibition of discrimination and is to investigate the functionality of the legal arrangements aimed at protecting the individual from discriminatory treatments by making the prohibition of discrimination more effective. Keywords: Human Rights Law, Prohibition of Discrimination, Principle of Equality, ECHR Article 14