Sosyal konut uygulamalarının sosyo-ekonomik etkileri: Muğla ili Toki örneği

Abstract

Sosyal konut, kamu otoriteleri, sivil toplum kuruluşları ve kar amacı gütmeyen hayırseverler tarafından bedelsiz ya da cüzi bir bedel karşılığında yoksullara, dar gelirli ve dezavantajlı gruplara tahsis edilen konutlardır. Dünyadaki ilk örnekleri 19. yüzyıl sonunda Avrupa'da görülen sosyal konutlar, 20. yüzyılın ilk yarısında dünya savaşları ve ekonomik krizlerin etkisiyle tüm gelişmiş ülkelerde hızla yayılmıştır. Türkiye'de ise sosyal konutlar Cumhuriyetin kurulduğu 1923 yılından itibaren uygulama alanı bulmuştur (Kunduracı, 2013).Bu çalışma ile Muğla şehir merkezinde TOKİ tarafından yapılan konutların öncelikle gerçek hak sahiplerine (dar ve yoksul gelir grubu ile dezavantajlı gruplar) tahsis edilip edilmediği yani sosyal konutların ortaya çıkış amacını gerçekleştirip gerçekleştirmediği incelenmiştir. Ayrıca; TOKİ konutlarının Muğla konut piyasası üzerindeki etkileri incelenmiştir. Bu amaçla bağlantılı olarak Muğla il merkezinde TOKİ tarafından 2007 yılında birinci etabı, 2019 yılında ikinci etabı bitirilip teslim edilen 'sosyal konutlarda' yaşayan hanehalkları ile bu konutlara sahip olmak için başvuru yapıp da hak kazanamayan hanehalklarının sosyo-ekonomik yapıları araştırılmıştır. Araştırma kapsamında TOKİ'ye başvurup da hak kazanamayan 117 kişi ile TOKİ'de mülk sahibi olan 128 kişiye anket uygulanmıştır.

Social housing is the housing allocated to poor, low-income and disadvantaged groups for free or for a small price by public authorities, non-governmental organizations and non-profit charities. The first examples of social housing in the world were seen in Europe at the end of the 19th century. Then, in the first half of the 20th century, it spread rapidly in all developed countries due to the effects of world wars and economic crises. In Turkey, social housing has found application since 1923, after the establishment of the Republic of Turkey (Kunduracı, 2013).In this study, it is examined whether the housing constructed by TOKI in Muğla city center is allocated to real rights holders (low and poor income groups and disadvantaged groups), in other words, social housing realizes the purpose of emergence. Also; the effects of TOKI houses on Muğla housing market were examined.For this purpose, the socio-economic structures of households living in social housing whose first stage was delivered by TOKI in 2007 and the second stage in 2019 and the households who did not qualify for the right to have these houses were investigated. In this context, a special questionnaire was applied to 117 people who applied to TOKI but did not qualify and 128 people who had a house in TOKI.