İfa güçsüzlüğü (TBK m. 98)

Abstract

Tam iki tarafa borç yükleyen sözleşmelerde ifa güçsüzlüğü halinde, alacağı tehlikeye düşen tarafı korumak amacıyla TBK m. 98 hükmü getirilmiştir. Hüküm önce ifa yükümlüsü bakımından önem arz eder. Çalışmamızın amacı anılan hükmü açıklamaktır. Bu kapsamda birinci bölümde ifa güçsüzlüğü kavramı açıklanmıştır. Hükmün temelinin sinallagma ilişkisine dayandığı sonucuna ulaşılmıştır. İkinci bölümde ifa güçsüzlüğünün şartları incelenmiştir. Kural olarak hükmün tam iki tarafa borç yükleyen sözleşmeler dışında uygulama alanının olmadığı tespit edilmiştir. İfa güçsüzlüğü hallerinin sınırlı sayıda olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Üçüncü Bölümde ifa güçsüzlüğü halinde sahip olunan hukuki imkânlar incelenmiş; ifadan kaçınmanın bir def'i olduğu belirtilmiştir. Bu haktan yararlanılabilmesi için mutlaka ileri sürülmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Geçerli ifanın dönme hakkıyla geri istenemeyeceği sonucuna varılmıştır.

In order to protect the side of the danger that would take in case of insolvency in the bilateral contracts, Article 98 of Turkish Code of Obligations (TBK) is set. The provision is important in terms of party who obliged to perform in advance. Our study aims to explain the provision. In this context, in the first chapter, the conceptual framework of insolvency is explained. It is concluded that the foundation of the provision is based on the relationship of sinallagma. In the second chapter, the conditions of insolvency are examined. As a rule, it has been determined that the provision does not have any application area other than bilateral contracts. It is concluded that there are not a limited number of cases of insolvency. In the third part, the legal possibilities are examined in case of insolvency. The right to withhold performance is a exceptio. It is concluded that this right must be put forward in order to benefit from this right. It was concluded that the current performances cannot be recalled with the right to revocation.