Genel ve mesleki lise yöneticilerinin etik liderlik davranışlarının okullardaki sosyal adalet üzerindeki etkisi

Abstract

Bu araştırmanın genel amacı, genel ve mesleki lise yöneticilerinin ve öğretmenlerinin görüşlerine göre, okul yöneticilerinin etik liderlik davranışlarının, okullarda sosyal adaletin algılanma düzeyine etkisini belirlemektir. Bu amaçla 84 maddeden (etik liderlik için 46 madde, sosyal adalet için 36 madde) oluşan bir anket formu geliştirildi. Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Iğdır, Kahramanmaraş, Malatya ve Tunceli illerindeki genel ve mesleki liselerde görev yapan 82 okul yöneticisi ve 1195 öğretmenden anket yoluyla veri toplandı. Veriler yüzde, frekans, aritmetik ortalama, t testi, ANOVA ve kanonik korelasyon analizi teknikleri kullanılarak analiz edildi. Araştırma sonuçlarına göre; okul yöneticileri etik liderlik rollerini başarı ile gerçekleştirdiklerini düşünürken, öğretmenler etik liderliğin etik ikilemleri çözme ve etik karar verme ve güvene dayalı liderlik boyutlarında okul yöneticilerini tam olarak yeterli bulmamaktadır. Ayrıca, Okul yöneticileri görev yaptıkları okullarda sosyal adaletin sağlandığına, öğretmenlerden daha yüksek düzeyde katılmaktadırlar. Yapılan Kanonik Korelasyon analizlerinde, okul yöneticilerinin etik liderlik davranışlarıyla, okullarda sosyal adaletin algılanma düzeyi arasında çok yüksek bir korelasyon bulunmuştur. Buna göre, okul yöneticileri etik liderlik davranışlarını ne kadar yüksek düzeyde gösterirlerse, okullarda sosyal adaletin algılanma düzeyinin o kadar arttığı söylenebilir.   Anahtar Kelimeler: Etik, Etik Liderlik, Sosyal Adalet.Â

The main aim of the study is to determine effects of ethical leadership behaviors of high schools and vocational high schools principals on perception of social justice. The survey has been carried out among teachers and principals who work there.  Thus, a questionnaire form, which includes 84 questions (46 items for ethical leadership, 38 items for social justice), was developed. Data were collected from 82 principals and 1195 teachers working in high school and vocational high schools located in Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Iğdır, Kahramanmaraş, Malatya and Tunceli cities. Collected data were analyzed using Percent, Frequency, Mean, tâTest, ANOVA and Canonical Correlation Analysis. Results of the study indicate that the principals find themselves as successful in the roles of ethical leadership while teachers do not find them entirely successful in solving the ethical dilemmas and deciding ethically and in the trust based leadership. In addition, principals much more strongly believe than teachers do that social justice in schools is maintained. According to the Canonic Correlation Analysis, a very high correlation was found between ethical leadership behaviors of school principals and perception of social justice in schools. Consequently, it can be said that ethical leadership behaviors of principals are positively related to perception of social justice in schools.  Keywords: ethics, ethical leadership, social justice.