Silahların eşitliği ilkesi ve çelişmeli yargılama hakkı`nın bireysel başvuru usulünde incelenmesi

Abstract

Temel haklar içerisinde adil yargılanma hakkı diğer haklara göre farklı bir yapıya sahiptir. Bu farklılık adil yargılanma hakkının yargılama sürecine tabi tüm hak ihlali iddialarına yönelik bir takım güvenceler de getiriyor olmasından kaynaklanmaktadır. Başka bir anlatımla yargılama sürecinden geçmiş bir işlem, eylem ya da ihmale ilişkin olarak herhangi bir hak ihlali iddiası karşısında yapılacak incelemenin bir tarafı temel olarak ihlal edildiği ileri sürülen hakkın maddi güvenceleri diğer tarafı adil yargılanma hakkının şekli güvencelerine ilişkin olmaktadır. Bu yönüyle bir bütün halinde yargılamanın adil olmasını temin etme görevini üstlenen adil yargılanma hakkı maddi bir güvence sağlamakla birlikte kendisi dışındaki hak ve ilkelerin söz konusu olduğu yargı süreçlerine ilişkin getirdiği hakkaniyet temin etme göreviyle de şekli bir güvence sağlamaktadır.Adil yargılanma hakkının üstlendiği bu maddi ve şekli güvencelerin doğduğu kaynakların ortaya konulması ve içeriklerinin belirlenmesi büyük önem arz etmektedir. Zira önce korunacak hak ve ilkelerin içeriği ile kaynağı bilinmelidir ki bu korumanın sağlanıp sağlanmadığı tespit edilerek sağlıklı bir denetim yapılabilsin. Aynı zamanda bireysel başvurunun, Anayasa Mahkemesine (AYM/Mahkeme) konu bakımından yetki sınırları içinde olması gerekmektedir. Yapmış olduğumuz bu çalışmayla öncelikle Türk hukukunda bireysel başvurunun kabul edilebilirlik koşulları genel olarak incelendikten sonra bu koşullardan olan, Mahkeme'nin konu bakımından yetkisinin çerçevesi adil yargılanma hakkı yönüyle tespit edilmeye çalışılacaktır. Yine bu bağlamda Mahkeme'nin konu bakımından yetkisine yönelik tartışmalara adil yargılanma hakkı yönüyle yer verilecek ve ayrıca hak kapsamında koruma gören güvenceler içtihatlar yardımıyla ortaya konularak sorunlu alanların tespit edilmesi sağlanmaya çalışılacaktır.

The right to a fair trial, as compared with other fundamental human rights, has a special status. The reason for such a special status lies in the fact that the right to a fair trial incorporates a number of guarantees concerning all other human rights violations, too. In other words, when a transcation, act or decision is subjected to a judicial trial, the judicial process, both, it concerns itself with substantial legal issues concerning the rights claimed to have been breached and also concerns itself with the formal guarantees of the right to a fair trial applicable to the overall process. For this reason, the right to a fair trial ensures fairness within the judicial process as a whole by not only ensuring substantive guarantees, but also by providing formal legal guarantees with a view to establishing justice.Thus, it is extremely important to clarify the sources and content of such substantive and formal guarantees contained within the right to a fair trial. It is hence imperative to determine the legal sources of fair trial guarantees as well as their content as an initial step to duly assess whether the right to a fair trial adequately performs its judicial functions.Individual applications have to be in the borders of the court with regard to its subject. With this thesis, it is going to be tried to detect the frames of the authorization of the court with regard to subject after the acceptability circumstances of individual applications to constitutional court at Turkish law are examined. In this context the subject is aimed to present the ways of solution for the arguments directed to court's authorization with regard to subject.