Kentsel beslenme sağlığı faktörü olarak tarımsal tohum sorunu kapsamında küresel şirketlerin rolü

Abstract

Bu tez, kentsel beslenme sağlığı faktörü olan tarımsal tohumların, tarihsel gelişim içerisinde hangi yöntemler ile küresel şirketlerin tekeline geçtiğini incelemiştir. Çalışma üç bölümden oluşmuştur. Birinci bölümde, araştırmanın kavramsal ve kuramsal çerçevesi açıklanmıştır. İkinci bölümde, dünyada ve Türkiye'de kentsel beslenme açısından gıda güvenliğinin genel durumu değerlendirilmiştir. Son bölümde ise küresel şirketlerin tohumlar üzerinde kurmuş oldukları tahakkümün tarihsel gelişimi aktarılmıştır. Tohum, tarladan sofraya uzanan bir gıda olarak kentlerde yaşayan insanlara ulaşıncaya kadar uzun bir süreçten geçmektedir. Dolayısıyla kentli insanlar beslenme sağlığı konusunda daha dikkatli olmakla birlikte tükettikleri besinlerin güvenilirliğini sorgulamaya başlamışlardır. Çalışma buradan hareketle dünyada ve Türkiye'de kentsel beslenme açısından gıda güvenliğine yönelik alınan önlemleri analiz etmiştir. Elde edilen bulgulara göre küresel şirketlerin uluslararası anlaşmalar aracılığıyla ülkelerin yerel kültürel tohumlarını kendileri adına patentleyerek, tohum piyasasında küresel bir aktör olarak kalmayı amaçladıkları sonucuna varmıştır.

This thesis has examined the ways in which agricultural seeds, an urban nutritional health factor, monopolized global companies in historical development. The study consists of three parts. In the first part, the conceptual and theoretical framework of the research has been explained. In the second part, the general state of food safety in terms of urban nutrition has been evaluated in Turkey and the world. In the last part, the historical development of the domination established by global companies on seeds has been explained. The seed goes through a long process until it reaches the people living in the urbans as a food extending from the field to the table. Therefore, they have begun to question the reliability of the foods they consume while being more careful about nutritional health. The study has analyzed the measures taken for food safety in terms of nutrition in urban movement here in the world and Turkey. According to the findings, it has concluded that global companies aim to remain a global actor in the seed market by patenting the local cultural seeds of the countries on their behalf through international agreements.