Postmodern kimlik kalıplarının popüler Türk sinemasındaki yansımaları

Abstract

Bu çalışmanın amacı, popüler Türk sinemasında karşılaştığımız karakterlerin, Postmodern insanın kimlik özelliklerine ne şekilde uygun davranışlar sergilediğini veya söylemlerde bulunduğunu saptamaktır. Bunu yaparken Modernite ve Postmodernite olarak adlandırılan uzun tarihsel dönemlerin ekonomik, siyasal ve sosyo-kültürel gelişim ve dönüşümlerini ele almak, Postmodern kimliğin oluşumuna ışık tutmak açısından önem taşımaktadır. Aydınlanma döneminden itibaren uzun bir süreç içerisinde gelişen ekonomi, sanayi ve bunlara eklemlenen bir siyaset anlayışı doğrultusunda bireylerin de yaşantıları ve hem toplumla hem de kendi benlikleriyle ilgili kavrayışları değişime uğramıştır. Bahsi geçen uzun sürecin son evresi olan Postmodernitede teknolojinin ve medyanın gelişmesiyle gündelik hayatımızda etrafımızı kuşatan imajlar ve tüketime dayalı bir hayat tarzı, kimliğimizi oluşturan etkenlerin arasında öne çıkmaktadır. Postmodern yaşantı, önceki dönemlerin herhangi biriyle karşılaştırılamayacak kadar çok sayıda ürün ve aynı zamanda tecrübe sunmaktadır. Durum böyle olunca, Postmodern insan için kendini gerçekleştirmek büyük önem arz eder hale gelmiştir. Postmodern insanın kendini gerçekleştirme arzusu bir çeşit `ben-odaklılık` yaratmakta ve bu durum kişilerin benliklerini kavrayış biçimlerini değiştirerek kimliklerine sirayet etmektedir. Bu çalışmada, Postmodern ben-odaklılık çerçevesinde ifade edilen Postmodern kimlik özelliklerinin izleri, uzun bir buhrandan sonra 1990'ların ortalarından itibaren yükselmekte olan popüler Türk sinemasında `betimsel analiz` ve `içerik analizi` yöntemleriyle incelenmiştir. Anahtar Kelimeler: Modernite, Postmodernite, Kimlik, Ben-odaklılık, Popüler Türk Sineması

The aim of this study is to detect how the characters we encounter in popular Turkish cinema perform suitable acts or utter appropriate discourse in parallel to the character features of the Postmodern people. While doing this, analyzing the economic, political and socio-cultural developments and transformations of the long processes called Modernity and Postmodernity is of utter importance in order to enlighten the Postmodern identity. In this long process since the Enlightenment era, the individuals' lives and both their perception of the society and also their own 'self' have changed drastically in the direction of the developing economy, industry and additionally, a parallel political understanding. In Postmodernity, which is the last chain of the aforementioned long process, the images encircling us and the developing media are coming forward among a set of factors that constitute our identities and these are able to affect with the help of the developing technology and a daily life based on consumerism. Postmodern life offers a huge number of products and also experiences without comparison to any of the previous eras. Under these circumstances, self-actualizing has been of great importance for the Postmodern people. The will to self-fulfill oneself creates a kind of `I-am-me` orientation and this situation affects people's identity by transforming their perception of their selves. In this study, the traces of Postmodern identity features that are defined in the frame of the Postmodern `I-am-me` orientation have been analyzed through popular Turkish cinema which has been in an awakening after a long period of recession with the help of `descriptive analysis` and `content analysis` techniques. Keywords: Modernity, Postmodernity, Identity, I-am-me Orientation, Popular Turkish Cinema