Faaliyet denetimi etkinliğinin ve departmanlar arası koordinasyonun firma performansı üzerine etkisi: Gaziantep halı firmaları üzerinde uygulama

Abstract

Firmalar, sürekliliklerini sağlamak ve kar elde edebilmek amacıyla ile faaliyetlerini sürdürmektedirler. Faaliyetlerin genişlemesi ve büyümesi ile firmaların uyguladıkları politikaların başarısı, verimliliklerinin ölçülmesi ve yönetiminin etkinliğinin belirlenmesi gibi faktörlerin değerlendirilmesi de karmaşıklaşmaktadır. Günümüz ekonomik koşulları, teknolojide yaşanan hızlı değişimler, bilgiye avantajlı şekilde ulaşmanın oluşturacağı rekabet avantajı gibi etkenler nedeniyle piyasada var olabilmek için firmaların, ulusal sınırları aşarak uluslararası rekabet edebilme kapasitesine sahip olmaları gerekmektedir. Küresel çaptaki bu rekabette var olabilmek, bütün firma faaliyetlerinin etkin ve verimli bir şekilde yönetilmesiyle mümkündür. Firma bu etkinliği ve verimliliği elde etmek için kendi bünyesinde bir birim oluşturarak ya da dışarıdan profesyonel destek alarak sağlama yoluna başvurması gerekmektedir. Konusunda uzman kişilerden destek alınması ile firma içinde kontrol mekanizmaları devreye girerek personelin ve yönetimin daha dikkatli çalışıp, verimliliği ve etkinliği arttırabilmesini sağlamaktadır. Kontrol ve denetim mekanizmalarının firmanın bütününü kapsaması, danışmanlık hizmeti vermesiyle etkinliğin ve verimliliğin elde edilmesinde en etkili yollardan biri faaliyet denetimine başvurmaktır. Bu kavram 1960'lı yıllarda ortaya atılmış, son dönemlerdeki ekonomik krizler sonucunda işletmelerde denetimin önemli hale gelmesi ile günümüzde büyük önem kazanmıştır. Faaliyet denetimi, bütün işletme faaliyetlerinin ekonomiklik, etkinlik ve etkenlik mantığıyla değerlendirilmesi olarak tanımlanabilmektedir. Bu denetim sonucunda bilgilerin iletildiği yönetim tarafından işletmenin verimliliği artırılarak rekabet edilebilirliği geliştirilebilmektedir. Faaliyet denetimi, işletme faaliyetlerinin belirlenmesi, bu faaliyetlerdeki gelişmelerle ilgili fırsatların belirlenmesi ve faaliyetlerle ilgili gelecek dönemle ilgili öneriler geliştirmeyi amaçlamaktadır.Faaliyet denetimin bu özelliğinden hareketle araştırmada, faaliyet denetiminin etkinliğinin ve departmanlar arası koordinasyonun firma performansı üzerinde etkisinin olup olmadığı tespiti amaçlanmaktadır. Bir diğer amaç ise, firma özellikleri olarak kabul edilen faaliyet denetimi yapıp yapmadığı, iç denetim yapıp yapmadığı, dış denetim yapıp yapmadığı, departmanlara ayrılıp ayrılmadığı ve firma faaliyetlerinin uygulanma düzeyi gibi özelliklerin, faaliyet denetimi etkinliği ve departmanlar arası koordinasyon ile firma performansı arasında düzenleyici rolünün olup olmadğını incelemektir. Ayrıca firmanın demografik özellikleri ile firma performansı arasındaki ilişki farklılık olup olmadığı da araştırılmıştır.Araştırma sonucunda, faaliyet denetimi ve departmanlar arası koordinasyon ile firma performansı arasında doğrusal bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca faaliyet denetimi etkinliği ile firma performansı arasında, faaliyet denetimi yaptırılmasının, departmanlara ayrışmanın ve faaliyetlerin uygulanma düzeyinin bu ilişkiler üzerinde düzenleyici rolünün olduğu tespit edilmiştir. Departmanlar arası koordinasyon ile firma performansı arasında ise dış denetim yaptırılması hipotezi haricinde diğer değişkenlerin düzenleyici rolü olduğu desteklenmektedir. Ek olarak firma performansının firmanın demografik özelliklerine göre farklılık gösterdiği gözlenmektedir.Anahtar kelimeler: Faaliyet Denetimi, Denetim, Departmanlar Arası Koordinasyon, Firma Performansı, Verimlilik

Firms engage in activities in order to ensure their continuity and gain profit. Assessment of factors such as the expansion and growth of activities and the success of the policies implemented by companies, measuring their efficiency and determining the effectiveness of their management also becomes complicated. In order to exist in the market, firms must have the capacity to compete internationally, across national borders due to factors such as today's economic conditions, rapid changes in technology and competitive advantage of accessing information advantageously. Being able to exist in this global competition is possible by managing all company activities effectively and efficiently. In order to achieve this effectiveness and efficiency, the company must apply for providing a unit within itself or by receiving professional support from outside. With the support of experts in the field, control mechanisms come into play within the firm, allowing staff and management to work more carefully and increase efficiency and effectiveness. One of the most effective ways of obtaining effectiveness and efficiency is to apply for operational audit, as the control and audit mechanisms cover the entire company and consequently provide consultancy services. One of the most effective ways for control and audit mechanisms to cover the entire company, to provide consultancy services, to achieve efficiency and efficiency is to apply for operational audit. This concept was introduced in the 1960s, and has gained great importance nowadays as control became important for bussiness as a result of recent economic crises. Operational audit can be defined as the evaluation of all business activities with the logic of economy, efficiency and effectiveness. As a result of this audit, the competitiveness of the business can be improved by increasing the efficiency of the business by the management where the information is transmitted. The operational audit aims to identify operational activities, identify opportunities for developments in these activities, and develop suggestions for the future.Based on this feature of the operational audit, it is aimed to determine whether the activity audit's effectiveness and interdepartmental coordination have an impact on firm performance. Another purpose is to examine the features whether firms perform operational audits, internal audits, external audits, division into departments, and the level of implementation of firm activities have a moderator role between operational auditing and coordination between departments and firm performance. In addition, it has been studied whether there is a difference between the demographic characteristics of the firms and the performance.As a result of the research, it has been determined that there is a linear relationship between operational audit and coordination between departments and company performance. In addition, it has been determined that between the operational audit activity and the firm performance, the operational audit, the segmentation into departments and the level of implementation of the activities have a moderator role on these relationships. All the variables have a moderator role except the hypothesis of having an external audit has a moderator role between the departments coordination and firm performance. In addition, it has been observed that firm performance differs according to the demographic characteristics of the firm.Keywords: Operational Audit, Audit, Coordination Between Departments, Firm Performance, Efficiency