Endemik muscari aucheri`nin in vitro klonal çoğaltımı üzerine araştırmalar

Abstract

Muscari aucheri (Boiss.) Baker türleri güzel çiçekleri ile süs bitkisi potansiyeline sahip, Türkiye'nin endemik bitkilerinden olup, tehdit altındadır. Doğal floradan toplanan Muscari aucheri `ye ait farklı organ eksplantları (pul yaprakları ve olgunlaşmamış embriyolar) besin ortamlarında kültüre alınmıştır.Soğan pul yaprakları, 2 mg/l 2,4-D, 40 g/l mannitol olmak üzere değişik oran ve kombinasyonlarda sitokinin (BAP, KIN, TDZ), GA4 ve oksin (IAA, IBA) ve katılaştırıcı olarak 2mg/ l agar içeren besi yerlerinde kültüre alınmıştır. Eksplant başına en yüksek soğan sayısı (51.7 adet) 2.0 mg/l KIN + 0.2 mg/l IBA içeren ortamda saptanmıştır.Olgunlaşmamış embriyo başına en yüksek soğancık sayısı ise (18.3 adet) 0.5 mg/l KIN, 2 mg/l BAP ve 0.25 mg/l IBA içeren MS besin ortamından elde edilmiştir.Soğan pul yapraklarından ve embriyolardan gelişen soğancıklar, 1 mg/l NAA içeren ve 6 g/l agar ile katılaştırılan 1/2 MS (yarıya indirgenmiş) besin ortamında köklendirilmiş, saksıya aktırılarak aklimatize edilmiştir. Soğancıkların aklimatizasyonu sonucu yaşayan ve gelişimine devam eden soğan oranı ortalama %17 olmuştur.

Muscari aucheri (Boiss.) Baker is important species with their beautiful flowers as ornamental plant and is also endemic and endangered species of Turkey. Different organ explants of this Muscari species (bulb scales and immature embryos) were cultured and tested on different nutrient media and culture conditions.Bulb scales were cultured on MS media containing 2 mg/l 2,4-D, 40 g/l mannitol and different concentrations and combinations of cytokinins (BAP, Kinetin, TDZ) GA4, and auxins ( IAA, IBA) and 2 mg/ l agar.The highest bulblets per explant (51.7) were also obtained on a MS medium containing 2.0 mg/l KIN + 0.2 mg/l IBA. 18.3 bulblets were also produced from immature embryo explants on a MS medium containing 0.5 mg/l KIN, 2 mg/l BAP ve 0.25 mg/l IBA.The bulblets were rooted on 1/2 MS medium supplemented with 1 mg/l NAA, ve 6 g/l agar. Rooted bulblets were transplanted to pots containing potting mixture and acclimatizated in a growth chamber. After acclimatization of bulblets, 17 % of bulbs were alive and kept growing.