Öğretmen liderliği davranışları ve sınıf iklimi: Öğretmen ve öğrenci görüşleri bağlamında bir araştırma

Abstract

Bu çalışmanın amacı, öğretmenlerin öğretmen liderliği davranışlarını gerçekleştirme düzeylerini, öğrencilerin sınıf iklimi ile ilgili görüşlerini ve öğretmen liderliği davranışlarının sınıf iklimine göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemektir. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma evrenini İnegöl ilçesi merkez ilköğretim okullarında görev yapan öğretmen ve öğrenciler oluşturmuştur. Araştırmada öğretmenlerin öğretmen liderliği davranışlarını gösterme düzeyini belirlemek için öğretmen liderliği ölçeği, öğrencilerin sınıf iklimi ile ilgili görüşlerini belirlemek için sınıf envanterim kullanılmıştır. Öğretmen liderliği ölçeği dört boyuttan, sınıf envanterim beş boyuttan oluşmaktadır.Araştırma sonuçlarına göre öğretmenlerin en çok gösterdiği öğretmen liderliği davranışı bireysel farklılıklara saygılı davranmaktır. Okulla ilgili her türlü etkinlikte aktif rol alırım ise en az gösterilen davranıştır. Öğrencilerin sınıf iklimi ile ilgili en çok katıldıkları görüş sınıfım eğlencelidir iken en az katıldıkları görüş sınıfımdaki çoğu öğrenci ödevlerini nasıl yapacağını bilir olmuştur.Bu araştırmada elde edilen bulgulara göre; öğretmenlerin öğretim liderliği davranışlarını gerçekleştirme düzeyinin en yüksek olduğu boyut öğretim becerileridir. Öğretmenlerin öğretmen liderliği davranışlarını gösterme düzeylerinde kademe değişkeninin etkili olduğu gözlemlenmiştir.Öğrencilerin sınıf iklimi ile ilgili görüşlere katılım düzeyinin en yüksek olduğu boyut zorluk olarak saptanmıştır. Öğrencilerin sınıf iklimi ile ilgili görüşlerinin öğrenim görülen kademeye göre farklılaştığı fakat SBS başarısına göre değişiklik göstermediği saptanmıştır.Araştırma sonucunda öğretmenlerin öğretmen liderliği ölçeği empati boyutu davranışlarını gösterme düzeylerinin SBS başarı durumuna göre farklılaştığı belirlenmiştir. Ayrıca öğretmenlerin öğretmen liderliği davranışlarını gösterme düzeylerinin, öğrencilerin sınıf iklimi memnuniyet boyutu düzeylerine göre farklılaştığı saptanmıştır.Anahtar kelimeler: Öğretmen Liderliği, Sınıf İklimi

The purpose of the study is to investigate, to what extend teachers apply teacher leadership behaviors, the opinions of students about classroom climate and the differences of teacher leadership behaviors according to classroom climate. In this study survey model has been applied. Data were collected from 328 teachers and 360 students who work and study in İnegöl. In this study, Teacher Leadership Scale and My Class Inventory were used as data collecting instrument. Teacher Leadership Scale has four dimensions; My Class Inventory has five dimensions.According to findings, while the mostly applied teacher leadership behavior is respecting personal differences, the least applied is taking role in every kind of activities about school. Results show that most students agree that their class is enjoyable while most of them don?t agree that almost all students know how to do their homework.It is found that, mostly applied teacher leadership behavior dimension is teaching skill. It is observed that teachers teaching grade has effect on the level of teacher leadership behaviors.According to findings, difficulty dimension is the one, to which students? agreement level is the highest. It is confirmed that students? opinions about classroom climate are different according to their grade but SBS success doesn?t affect their opinions.It is determined that teachers? level of applying empathy dimension differentiates according to SBS success level. In addition to this, it is observed that according to teachers? level of applying teacher leadership behaviors, students satisfaction dimension level is changing.Key words: Teacher Leadership, Classroom Climate