Okul öncesi dönemde özel gereksinimli çocukların ebeveynlerinin sosyal destek algılarının, aile stresi ve stresle başa çıkma tutumlarını yordama gücü

Abstract

Bu araştırmada okul öncesi dönemde özel gereksinimli çocukların ebeveynlerinin sosyal destek algılarının, aile stresi ve stresle başa çıkma tutumlarının ebeveyn cinsiyetine göre farklılaşıp farklılaşmadığı ve sosyal destek algılarının, aile stresi ve stresle başa çıkma tutumlarını yordama gücünün incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma örneklemi, Antalya ili Manavgat ilçesinde yer alan Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerine devam eden, 3-6 yaş grubundaki özel gereksinimli çocuğa sahip 120 anne ve babadan oluşmaktadır. Araştırmaya katılan anne ve babalara, Kişisel Bilgi Formu, Yenilenmiş Anne Baba Sosyal Destek Ölçeği, Aile Stresini Değerlendirme Ölçeği ve Stresle Başa Çıkma Tutumları Ölçeği uygulanmıştır. Araştırmaya ilişkin değişkenlerin analizinde T testi, Mann Whitney U Testi ve doğrusal adımlı regresyon analizi (stepwise) uygulanmıştır. Yapılan araştırma sonucunda, özel gereksinimli çocukların ebeveynlerinin Yenilenmiş Anne Baba Sosyal Destek ölçeğinin temel boyutları olan sosyal destek ve sosyal destekten memnuniyet düzeylerinin aile stresini yordadığı, sosyal destek ve sosyal destekten memnuniyet düzeyleri ile stresle başa çıkma tarzları arasında bir yordama durumunun olmadığı belirlenmiştir.

In this study, it is aimed to investigate whether the social support perceptions of the parents of children with special needs, their attitudes towards coping with stress and family stress differ according to parental gender, and also the predictive power of the perceptions of social support, the attitudes of coping with stress and family stress. The sample of the study consists of 120 mothers and fathers with special needs of 3-6 age group attending special education and rehabilitation centers of the Ministry of National Education in Manavgat, Antalya. Personal Information Form, Renewed Parent Social Support Scale, Family Stress Rating Scale and Stress Coping Attitudes Scale were applied to the parents who participated in the study. T test, Mann Whitney U Test and lineer stepwise regression analysis were used for the analysis of the variables. As a result of the study, it was determined that the social support and satisfaction levels of the parents of children with special needs predicted family stress, and that there was no predictive relationship between the levels of satisfaction with social support and social support and styles of coping with stress.