Otomat çeliklerinde sülfidik kalıntıların işlevsel özelliklerinin incelenmesi yerli-yabancı ürünlerde karşılaştırma ve irdelemeler

Abstract

-1- ÖZET Bu araştırma çalışmasında Metal Biliminde güncel sayılan bir konunun, otoma-f çeliklerindeki sülf idik kalıntıların işlevsel özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır» e Otomat çeliklerine yüksek talaşlı işlenebilirliği sağlayan v© doku içine bilinçli olarak katılan sülf idik kalıntıların formu, büyüklüğü ve dağılımı incelenerek malzeme özelliklerine etkisi araştırılmıştır. Özellikle alaşım elemanlarının bünyeye girişiyle malzeme tutumu çok değişmiş. gerek talaşlı işlenebilirlik ve gerekse enine yönde mukavemet değerleri önemli oranda iyileşmiştir. Diğer bir anlatımla otomat çeliklerindeki sorunlardan olan eşyönsüzlük azaltılmış ve soğuk haddelenebilirlik yükseltilmiştir. Çalışmalarda, alışılagelmiş otomat çeliği alaşım elemanlarının yanısıra. henüz araştırma evresinde olan ve standartlara alınmamış olan elemanların etkileri de araştırılmıştır. Çalışmanın daha sonraki bölümlerinde, yerli ürün ile dışalımdan sağlanan otomat çelikleri kimyasal bileşim,, mekanik mukavemet değerleri, doku ve talaşlı işlenebilirlik yönünden karşılaştırılmıştır.Kimyasal bileşim ve mekanik mukavemet değerleri bakımından sonuç doyurucu olmuşsada, dokudaki sülf idik kalıntıların tipleri ve dolayısiyle tutumları bakımından gözardı edilemeyecek farklılıklar gözlemlenmiştir. Bunların sonucu olan iç gerilmelerin ve eşyön- attzlüğün giderilmesi için bir dizi ısıl işlem deneyleri uygulanmış ve uygun tav sıcaklığı saptanmıştır.`Yerli üre timden ve dışalımdan sağlanan numunelerin birbirine göre talaşlı işlenebilirlik durumlarını saptamak amacıyla. diğer kesme koşulları sabit tutularak, artan ilerleme hızına göre yüzey kabalık derinlikleri ölçülmüştür.

-2- ZUSAMMMFASSUNG Bei dieaer Forsohungsarbeit hat man die Absieht ein fast allwiehtiges Thema der heutigen Metallkunde zu untersuchen gehabt,naehmlioh die Uatersuchung der fuhktionellen Eigenschaf- ten der sulf idiaehen Eiase&lusa© von Aut@matenstaehlen.Han hat die Form, die Gröase und die Verteilung der sulfidisoh^n Ein- sohltiss® umtersu©ht,di© willkurlioh dem Stahlgefüge zugegeben sind uad die den Automatenataehlen die eharakteristisoh® Zerspann- barkeit gehen.Surch Zutritt der Lsgierumgselemente ins Gefüge hat sioh das Werkstoffverhalten richtig veraendert und vor allem die Zerspannbarkeit und die mechanisehen Festigkeitswerte in Querriehtung haben siah verbeasert.'Mİt anderen Worten hat man das Problem der Anisotropie be^nahe gelöst und man erhielt ©la® hen® Walsbmrkeit imkalten Zustaad® Man hat bei di@s@r Ferschungsarbeit neben den gew8hn~ liohen Legierungs element en der Automatenstaehle auoh die Wir- kungswaisea. der Element© untersucht, die in Automatenstahlaor- men nioht ersoheinen und sur Zeit noeh gerade erforssht warden. Is folgenden Absehnittea hat man eiaen Tergleich zwiaehan den im Land© pr©duai©rfe@n- und import iert as. Automa tons taalproben durehgefuart.Di® Unt@rsu©hungserg©bniss®n d©r ohemiaohen Zusammensetzung und dor meehaadsehen F@stigkeits- verte waren befriedigend,aber die Sulfidtypen una deren ¥©r» halt en so versohieden voneinanâ©r,dasa man es nicht ysraaeh- laessigen konntea*Üm die Eigenspannungen und die Anisotropi©, die zur Folg® haben,su «rniedxigen oder m. v©rb@@sern,wurd© nooh ein© Reihe von Waexmebehandlungea -durişhgeführt una die optimal© Ğlühtemperatur festgelegt.lM sinen V@rgl©i©h für die Zerspaaabarkeit swiaehen den im Lands produzierten und den importierten Automatenstahlproben su maçken 9 hat man die Sehnittbedingungen ausser d@m Vorsehub koastant gehalten und die mit dem Torsehub steigend® Rauhtief e der Oberflaeehe ge-