Sultanahmet bölgesinin kent aydınlatma ilkeleri yönünden incelenmesi

Abstract

ÖZET Günümüzde kent aydınlatması, cadde ve sokakların güvenlik kaygısı ile aydınlatılma sının ya da dinsel yapıların ışıklı öğelerle süslenmesinin ötesine geçmiştir. Aydınlat ma tekniğindeki gelişmeler ile kent aydınlatması bilimsel bir etkinlik alanı olmuştur. Yapılar, anıtlar ve açık alanlar mimari, sanatsal ve teknik yaklaşımla aydınlatılarak entsel değerlerin mimari özellikleri, işlevi ve kütlesel bütünlükleri ile geceleride gös terilerek kentsel daha çekici kılınabilmektedir. Bu çalışmanın konusu olarak seçilen SultanahmetBölgesinde yer alan kentsel değerler kent aydınlatma ilkeleri yönünden eleştirel bir yaklaşımla incelenerek öneriler gelişti rilmiştir. Tez Uç ana bölüm, ekler ve bir örnek projeden oluşmaktadır. 1. SULTANAHMET BÖLGESİ Bu bömümde, Sultanahmet Bölgesinin de üstünde bulunduğu İstanbul'un birinci tepesinin- tarihsel gelişimi ve yapılanması özetlenmiştir. Bölgede yapılan tesbitlerle, geçmişten günümüze ulaşan tarihsel değerler eski ve yeni işlevleri ile saptanmıştır. 2. KENTSEL AYDINLATMA İLKELERİ Bu bölümde, Sultanahmet Bölgesi'nin kent aydınlatma ilkeleri yönünden incelenmesin de yararlanılan ilkeler ayrıntılarına girilmeden genel çizgilerle açıklanarak, aydınlatma aygıtları ve lambaların özelliklerine ve uluslararası kuruluşlarca önerilen değerlere de ğinilmiştir. 3. SULTANAHMET BÖLGESİNDE BULUNAN KENTSEL DE?ERLERİN KENT AYDINLATMA İLKELERİ YÖNÜNDEN İNCELENMESİ Bu çalışmada Sultanahmet Bölgesi olarak tanımlanan kentsel alanda bulunan, kentsel değerlerin aydınlatma durumları üç grupta incelenmiştir. İlk iki grupta, bölgenin mer kezini oluşturan ve turistik, kültürel, toplumsal etkinliklerin yoğunlaştığı, Sultanahmet Ayasofya ve At Meydanları ile bu alanları çevreleyen yapılar ele alınmıştır. Üçüncü grupta ise ilk iki grupta tanımlanan alanın dışında kalan ve Marmara Denizi kıyılarına kadar yayılan bölgede bulunan kentsel değerler incelenmiştir. EKLER Bu bölümde, dış aydınlatmada kullanılan aydınlatma aygıtları ve lambaların özellikleri bir çizelge içinde verilmiştir. IX

SUMMARY Today city lighting has gone beyond the lighting of the streets conserning the security or decorating the religious buildings with lamps on the holly days. The floodlighting of historical or modern buildings, monuments, ruins and squares, parks and streets, with architectural, artistic and technical approach and showing at the night their architec tural features, functions and massivenes, they could be made more attractive. These works of architecture and urban areas that have been settled in The Sultanahmet District has been selected as the study of this thesis. This thesis has been formed in three main chapters, two appendixes and a lighting project 1. THE SULTANAHMET DISTRICT In this chapter, the historical settlement and growth the first hill of Istanbul on where there is The Sultanahmet District too, has been summarized under the title of the city- name that was called in time `Lygos, Byzantion, Constantinopole and Istanbul`. 2. THE PRINCIPLES OF THE CITY LIGHTING In this chapter, the principles related with the city lighting were given in main lines. The floodlighting, the light, and the luminiance topics have been touched on. The characteristics of the lamps and projectors that were used in floodlighting the facades of the buildings have been explained. The lighting and luminiance levels that have suggested to use in city lighting by the International Institutes 3. RESEARCHES AND SUGGESTIONS ON THE SULTANAHMET DISTRICT IN VIEWPOINT OF THE CITY LIGHTING PRICIPLES In this study, the urban area that is called Sultanahmet District were studied under three titles; * the historical buildings, * the open areas and monuments, * the streets and roads lighting. Under these topics, the lighting conditions of the district have been examined. CONCLUSION At The Sultanahmet District only five buildings have been floodlighted. The Hagia Sophia Square and the Hippodrome haven't got the lighting installation. The Sultan ahmet Park has been illuminated, but its light and luminiance levels are poor. The lighting conditions of the streets are very poor, as even some streets are in darkness. The conclusion of this study, it has been seen that the illumination conditions of the district are poor. APPENDIXES The lamps, the projectors and their characteristics that are used in city lighting and floodlighting of the facades of the buildings were given in two list. XI