Biri hareketli diğeri sabit iki yüzey arasında sürtünme sonucu oluşan sıcaklığın ölçüm yöntemlerinin analizi

Abstract

ÖZET Biri hareketli diğeri sabit iki yüzey arasında sürtünme sonucu oluşan sıcaklığın hangi yollarla en etkili biçimde ölçülebileceğinin araştırılması amaçlanmıştır. Uygulamada karşılaşılabilecek problemlerin neler olabileceği ve bunlara nasıl çözüm getirilebileceği gözlemlenmek istenmiştir. Bu amaçla geliştirilen deney düzeneğinde besleme geriliminin değişimiyle kayma hızı kontrol edilebilmektedir. Yükleme: mekanik olarak yapıldığı için asılan yük değeri değiştirilerek yüzey basıncı kontrol edilebilmektedir.Düzeneğin kostrüksiyonu gereği hem hareketli yüzey hem de sabit yüzey değiştirilerek istenen malzeme yüzeylerin de ölçüm yapılabilmektedir. Deneysel bulgular elde edilmeden önce teknikte kullanılan sıcaklık ölçüm yöntemleri araştırılmıştır. Hangi fiziksel büyüklüklerin kullanılarak ne tür ölçüm yöntemleri geliştirildiği incelenmiştir.Bunun sonucunda potansiyel gerilim farkıyla ölçüm yapan ter- mocouple devrelerinin en uygun yöntem olduğu görülmüştür. Deneylerde değişik tipte termoeleman çiftleri kullanılarak her çiftin verdiği değişimler izlenmeye çalışılmıştır. Ayrıca farklı şekillerde termocouple devreleri oluşturularak ne tür sonuçlar alınabileceği araştırılmıştır. Deneyler sırasında kayma hızı ve yüzey basıncı değişken parametreler olarak alınmış ve belli periyotlarda sistemin verdiği cevaplar gözlemlenmiştir. Sonuç olarak kayma yolu ve basınca bağlı olarak yüzeydeki sıcaklık değişimleri farklı termo eleman çiftleri ile farklı biçimde elde edilebilmiştir.Belli bir kayma yolundan sonra sıcaklık değişimindeki artış azalmış, buna karşılık aşınma devam etmiş tir. Basınç ve kayma yolu parametrelerinin sıcaklık artışı üzerindeki etkisi hemen hemen aynı oranda olmuştur.

SUMMARY There are several methods can he used to measure the temperature between two mating surfaces, which one of them is fixed, while the other is rotating. în this work,it was aimed to investigate the magnitude of the temperature arise due to friction between two surfaces and how to measured it most effectively. ît was wanted to observe which problems can be encountered in practice and how can be defeted them. To cany out this work a test ring was designed and developed suiiable to aimed measurements. Sliding speed can be controlled by teed voltage variation,surface pressure can be altered by changing the weights on the loading aim.ît was possible to measured the temperature both on the fixed surface and rotating surface made of different materials. Before experimantal data were obtained, the methods of temperature measurement techniques, were investigated and compared ot and out which one of the measurement techniques was suitable to the physical properties. At the &ad. it was seen thai most convement thermocouple cycles for thiis kind of the measurements was potential voltage difference. In the experiments, different type of thermocouples were used and the differences between each couple was observed. Also by constructing different thermocouple cycles, the output voltages were investigeted for each. During the experiment, sliding speed and surefoce pressure were taken as changeable parameters in given periods and variation of the temperature has been determined. Finally, the dependency of surface temperature to the sliding speed and surface pressure was dtscusted for different termocouples. After a certain sliding speed tncreasement in the temperature came to an end and variation of the temperature was nearly constant. On the other hand, wear has been continued at the same rate. The effect of the pressure and sliding distance parameters on temperature tncreasement almost had the same tendency.