Sarayevo Osmanlı ve Avusturya mimarilerinin kent dokusunun oluşumuna etkileri

Abstract

Sarayevo'daki mimari stilin en kuvvetli özelliğinden biri, Doğu ve Batı kültürlerinin aynı yerde bulunmasıdır. Burada yeni bir Batı kültürünün rasyonel mimarisi, Osmanlı `emosyon` mimarinin içinde olmuştur. Diğer taraftan Sarayevo bölgesinde yeni gereksinimler, malzeme ve yeni teknoloji ürünlerinin kullanıldığı görülmektedir. İstediğimiz bu rasyonel ve emosyonel arasındaki anlayışı ve sentez - uyumu sağlamaktır; Yeni ihtiyaçlara göre, yeni malzeme ve teknolojiyi takip ederek yerli ` sözlüğü ` ile anlatılan, geleneksel özellikleriyle yerli insan için - kolay anlaşılan mimari oluşturmalıdır. Bu yeni mimaride, yerli geleneksel mimarinin elemanların korunmalıdır. Çağdaş mimaride kullanabileceğimiz geleneksel mimari değerleri tanımamız şarttır. Aynı zamanda yeni yaşama tarzı, yeni gereksinimler de gözardı edilmemelidir. Sarayevo geleneğine baktığımızda, iki anıtsal yapı türü mevcut olduğu görülmektedir. Bir tarafta, taş anıtsal komplesin şehrin merkezinde var olduğu, diğer tarafta şehir tepelerinde ahşap, tuğla ve diğer geçici malzemeden yapılmış mahalle, konut mimarisi vardır.. Başlangıçta mimari oluşumu, şehir planlama ve mekan organizasyonunu etkileyen faktörler nelerdir. Şehri oluşturan - yaratan küp ve kubbe mimarisi özelliklerinin neler olduğunu, Şehir planlama kriterleri - manzaraya hakim olması ( levelation ), insan ölçeğinde mimari, yerli mimarinin doğa ile ilişki içinde olması gibi temel prensepleri öğrenmemize şarttır. Böylece, sadece mekanik ve şematik kopyalamadan ve ulusal stillerin kopyalanmasından kaçmamız mümkündür. Sadece bu yolla yaratıcı sonuçlara varılabilir. Çalışmamız üç fazdan oluşmaktadır: 1. Sarayevo geleneksel mimarisi, hangi kriterlere göre gelişti. Prensepleri nelerdir? 2. Değerli tarihi anıtları, daha doğrusu anıtsal kompleksleri korumaktır. 3. Koruduğumuzu, çağdaş hayatta yerini belirtmek. Osmanlı mimarisi, feodal düzenin iyi ve kötü özelliklerini yansıtırken, Avusturya mimarisi kapitalist sosyo ekonomik düzenin özelliklerini Yansıtmaktadır. Şimdiki mimari çağdaş yaşamın gereksinimlerini anlatmaktadır. Bugün yaşanmış tecrübelerin ve yeni ihtiyaçların sentezi bulmamız şarttır. Bu yeni, çağdaş mimari ve eski - yerli tecrübeleri içermelidir - sentezi olmalıdır. Batı ve Doğu etkisi Sarayevo bölgesinde kendi arasında, kompromis - uyum, sentez aramaktadır. İlk olarak, çağdaş mimarin kaynağının ne olduğu anlamamız şarttır. Yoksa bazı mimari şekillerin - yapıların hangi temellerde, prensiplerde ve hangi faktörlerin etkisinde oluştuklarını anlamamız mümkün değildir. Sarayevo mimari sorunlarının çözümlerinden biri de geleneksel kalıntıların, Doğu kültürünün gelenekleri ve Batı çağdaş teknik ürünlerin kullanımdadır.

1 SUMMARY One of the most important properties of the architectural style in Sarayevo is that, both the Orient and the Occident cultures exist there. The rational architecture of a new Occident culture has developed from the emotional Orient architecture. On the other hand, it has seen that materials and new technological products are used because of new requirements in Sarayevo. What we want to do is to synthesise the rational and emotional comprehension of Sarayevo. According to new requirements; using the new materials and technology, a architecture which is described in the local language and which is easily understood by the local people with traditional properties must be formed. In this new architecture the components of the traditional architecture must be protected. We must now the traditional architectural values which we can use in contemporary architecture. At the same time new living styles and new requirements must be taken in the consideration. Looking at the tradition of the Sarayevo two kind of monumental structure is seen. İn the centre, there is stone monumental complex. The other side on the hills of the city there is the district and house architecture that is made of wood, brick and other temporary materials. At the beginning what are the factors that affect urban planing, architectural formation and the organisation of residence ? We must learn the properties of the cubic and dome architecture and the criterion's of urban planning. Thus, it is possible to prevent the mechanical and schematic copying and the copying of national styles. Only in this way creative results can be got. Our study consist of three stages: 1. According to which criterion's did the traditional architecture of Sarayevo develop? What are the principles? 2. To protect the valuable historical monuments. 3. To place them in the contemporary life by protecting. While the Ottoman architecture reflects the good and the bad properties of feudal system, the Avusttia architecture reflect the properties of the capitalist social - economics systems. Today; architecture describes the requirements of contemporary life. We must syntheesize the new and the old... The affects of the Orient anf Occident must syntesize in the district of Sarayevo. We must understand what the source of contemporary architcture is. Otherwise it will be impossible to understand how some architectural shapes are formed. One of the solutions of the arhitectural problems of Sarayevo is to handle the traditional remnnat according to traditional of Orient culture and the contemporary technology of Occident