Taşıtlarda kabin gürültüsü kaynaklarda ölçümü ve analizi

Abstract

ÖZET Bu diploma tezinde, taşıt yapımındaki teorik ve pratik gelişmeler ışığında taşıt gürültüsü incelenmiştir. Taşıtta gürültü kaynaklan ele alınmış, ölçme metodları ve ölç me prosedürleri değerlendirilmiştir. Varılan sonuçlar taşıt endüstrisindeki 30 yıllık faaliyetlerden toparlanmış tecrübelere dayanmaktadır. İkinci bölümde bu çalışma için gerekli taşıt akustiği temel bağıntıları sunulmuş tur. İnsan duyum işi üçüncü bölümde incelenmiştir. Duyum işinin özellikleri sesin algılanmasında, ses olaylarının değerlendirilmesinde ve bununla beraber taşıttaki akustik ölçütlerde tayin edicidir. Dördüncü bölümde önemli taşıt gürültü kaynaklan biraraya getirilmiştir. Sesin taşıttaki hava ve yapı yoluyla yayılımı da burada ele alınmıştır. Beşinci bölümde sese karşı korunma yöntemleri sunulmuştur. Ölçme aletleri ve ölçme sistemleri altıncı bölümde verilmiştir. Günümüz ölçme teknolojisi, akustik ölçeümler için, sesdalgalarının sağlıklı analiz etme imkanını sağla yan hassa mikrofonlar, algılayıcılar, ölçme aletleri ve sinyal analizatörleri üzerine geniş seçenekler sunmaktadır. Yedinci bölümde, gürültü ölçümleri, ölçme metodları, uluslararası standartlar, yazılı yönetmelikler verilmiştir. Son olarak, çıkan sonuçlar ayrıntılı değerlendirilmiş ve sunulmuştur. Bu çalışmanın ortaya çıkması hiç kolay olmamıştır. Bu yüzden yardımları için Hocam Prof. Dr. İrfan YAVAŞLIOL'a içten teşekkürler ederim. İTÜ'den Doç, Dr. Ah met GÜNEY'e yol gösterişi, kitaplar ve notlan için özellikle teşekkürerimi bir borç bi lirim. Arkadaşım Araştırma Görevlisi Mehmet TAMER'e de beraber çalışmalarımız için teşekkür ederim. Bir özel teşekkürde sevgili arkadaşım, (Bochum Ruhr Üniversitesi'nde yüksek öğrenimini yapmakta olan) ALKAN ÖZTÜRK'e kitaplar ve yardımları için yolluyorum. Gökhan GÜNDEMİR İstanbul 1996

ZUSAMMENFASSUNG In der vorliegenden Diplomarbeit sind die Fahrzeuggeriiusche aus der Sicht der praktischen und teoretischen Entwicklung im Fahrzeugbau weitgehend untersucht. Die Gerauschguellen im Fahrzeug sind behandelt, auf die MeBmethoden und MeBverfahren sind eingegangen. Die dargestelleten Ergebnisse stiitzen sich auf Erfahrungen, die innerhalb van 30 Jahren der Tiitigkeit in der Fahrzeugindustrie gesammelt wurden. In 2. Abschinitt sind die fiir diese Arbeit nötigen Grundlagen der Fahrzeug- Akustik vorangestellt. Das menschliche Gehör ist in Abschnitt 3 behandelt. Die Eigenschaften des menschlichen Gehörs sind fiir die Schallwahrnehmung und Beurteilung von Schall ereignissen und damit noch fiir die akustischen MaBnahmen im Fahrzeug bestimmend. In Abschnitt 4 sind die wichtigen Gerauschquellen des Fahrzeugs zusammengebracht. Die Schallfortpflanzung im Fahrzeug iiber die Luft und die Körperschallbrücken ist auch hier behandelt. In Abschnitt 5 sind die Techniken des Schallschutzes im Falirzeug beschrieben. Die MeBgeriite und die MeBsysteme sind in Abschnitt 6 beschrieben. Die MeBtechnik bietet heute fiir akustische Messungen eine groBe Auswahl empfindlicher Mikrofone, Beschleunigungsaufnehmer, MeBgerâte und Signalanalysatoren an. die eine genaue Analyse der Schallfelder ermöglichen. In Abschnitt 7 sind die Gerauschmessungen, die MeBmethoden, die internationa- len Normen dazu und die vorgeschrieben Gesetze beschrieben. Am Ende sind die Ergebnisse ausfiihrlich bewertet und dargestellt. Die Erstellung dieser Diplomarbeit ist gar nicht leicht gewesen. Deswegen danke ich Herrn Prof. Dr. İrfan YAVAŞLIOL (Dekan der Fakültât-Maschinenbau) ganz herzlich fiir seine Hilfen. Ich bin auch Herrn Dozent Dr. Ahmet GÜNEY (Fakültat Maschinenbau, Tech. Uni İst.) für seine wertvolle Hinweise, fiir die Biicher und Manuskripte besonders dankfcar. Weiterhin möchte ich Herrn Mehmet TAMER (Assistent-Tech. Üniv. Yıldız) fiir seine Mitarbeit danken. Ein besonderer Dank schicke ich meinem Kollegen, Alkan ÖZTÜRK (Student an der Uni Bochum) fiir die Biicher und seine Hilfen. Gökhan GÜNDEMİR Istanbul- 1996