Zayıf tortul kayaçlar üzerine inşaa edilen sanat yapılarındaki oturmalar

Abstract

TÜRKÇE ÖZET Bir çok mühendislik konularındaki soranlarda olduğu gibi temel mühendisliği konusuna giren problemlerde de modeller optimize edilmekte ve mantıklı kabuller yapılmakta ve böylece çözümlere ulaşılmaktadır. Son yıllarda büyük gelişme gösteren ve hemen hemen her tür zeminin dayanım ve deformasyon parametrelerinin yerinde ölçümünü sağlayan Presiyometre deneyi, bu özelliğinden dolayı temel mühendisliğinde yaygın olarak kullanılmış ve sayısal olarak artan deney bilgilerinin getirdiği istatistiksel güvence ile tasarımda daha sağlıklı tahminlerin yapılmasını sağlamıştır. Araştırmada, zayıf tortul kayaçlar üzerine oturmuş, farklı yük bileşenlerine ve türlerine sahip sanat yapılan temelleri için projelendirmede esas alman Presiyometre deney sonuçlarına göre oturmalar farklı yöntemler kullanılarak hesaplanmıştır. Hesaplanan oturma miktarı ile ölçülen oturma miktarı arasındaki ilişki ve bu ilişkinin Presiyometre deformasyon parametreleriyle ve farklı hesap yöntemleri ile nasıl değişiklik gösterdiği araştırılmıştır. Oturmaların gerçekçi tahmini için değişik hesaplama yöntemlerini içeren çeşitli bilgisayar programlan ve sonlu elemanlar yöntemi kullanılmış olup tasarımda esas alman deformasyon modüllerine uygulanması gereken düzeltme (veya korelasyon) katsayılarının belirlenmesine çalışılmıştır. Bu çalışma sonucu tahmini mümkün olan düzeltme katsayılarının, zayıf tortul kayaçlarda (ince daneli, < 2mm ve yan plastik) ilerde yapılacak deneylerle artan bilgilerin ışığında daha sağlıklı olarak hesaplanması olanaklı hale gelecektir. Bu nedenle varılan sonuçlar dinamik değerler olup, zamanla artan deney verileri ile güncelleştirilebilir.

ABSTRACT Like the other fields of engineering, solutions for foundation engineering problems too were solved through optimised models and logical assumptions. Over last few years pressuremeter application developed owing to its wide use in all types of grounds for the determination of strength and deformation parameters and the increasing number of test results provided a statical safety in reliable assessments for design. In this study, the settlement calculations were carried with different approaches and pressuremeter test results for the foundations formed on weak sedimentary rocks and having different load combinations. The relationships between the measured and calculated settlements and the variation of this relationship with pressuremeter deformation modulus and various calculation methods have been investigated. For the reliable estimation of the settlements, the computer programmes based on various calculation approaches and finite element approaches were considered and the determination of correction factors for the design deformation modulus were considered. By the present investigation, determination of the correction factors for the weak sedimentary rocks (fine grained, < 2mm and semi-plastic) was made possible and with the additional information provided by the future tests will enable more reliable values to be found. Therefore, the conclusions of this study are dynamic findings and can be updated and broadened by increasing number of tests. XI