Çift tabanlı düzlem uzay kafes sistemlerinin örgü biçimlerinin farklı mesnetlenme koşullarında incelenmesi

Abstract

ÖZET : Mimaride büyük açıklıkların geçilmesi, tarihinin her döneminde vazgeçilmez bir ihtiyaç ve tutku olmuştur. Günümüzde büyük açıklıkların geçilmesinde varılan en son teknolojik noktalardan biri uzay kafes taşıyıcı sistemlerdir. Tüm dünyada hemen her tip yapının çatılarında, döşemelerinde ve cephelerinde kullanılan bu sistemlerin, ülkemizde de son zamanlarda birçok uygulamaları yapılmıştır. Ülkemizde uzay kafes sistemler, yurt dışı örneklerinin aksine düğüm noktaları ve örgü tipleri bakımından sınırlı bir yelpazede uygulanmaktadır. Oysa uzay kafes sistemleri oluşturan örgü biçimlerinin ve mesnetlenme koşullarının sistemlerin uygulanabilirliklerine olan etkileri çok önemlidir. Bu tez çalışmasında, uzay kafes sistemlerin tasarımı ve üretimi ile ilgilenen araştırmacılar gözetilerek, uzay kafes sistemlerin tarihsel gelişimi, düğüm noktaları tipleri ve örgü biçimlerinin değişik mesnetlenme koşullarında davranışları incelenmiştir. Birinci bölüm olan Giriş bölümünde, problem belirlendikten sonra, çalışmanın amacı, kapsamı, yöntemi ve önemi belirtilmiştir. Oaha sonra uzay kafes sistemlerin tasarımına yönelik, örgü biçimleri ve mesnetlenme koşullan çerçevesinde bir varsayım öne sürülmüştür. İkinci bölümde uzay kafes sistemlerin tanımı yapılmış, tarihsel gelişimi incelenerek sistemleri oluşturan çokyüzlüler ile bunları biraraya getirilmesi ile oluşturulan örgü biçimleri ele alınmıştır. Üçüncü bölümde uzay kafes sistemlerin oluşturulmasında kullanılan düğüm noktası elemanları incelenmiş ve bu elemanlar olmaksızın üretilebilen sistemlere de yer verilmiştir. Dördüncü bölümde ise seçilen örgü tipleri ile oluşturulan çift tabakalı düzlem uzay kafes sistemlerin farklı mesnetlenme koşullarında analizleri yapılmıştır. Beşinci ve son bölümde ise tezin kapsamı çerçevesinde sonuçlara varılmış ve konu ile ilgili öneriler getirilmiştir.

SUMMARY Spanning huge distances has been always one of the greatest necessaty and wish of architecting. Today space frame systems are well be called the most high technology products for covering large areas with less supports. These systems which has been used as roof structures, floor structures or facade structures by foreign countries by many years, also started being used in Turkey aswell. On the contrary to the examples seen abroad, in Turkey space frame systems has not developed with various types of nodes and lattices. The effects of the different types of lattices and support positions is not well attended. However the behaviours of different types of lattices under some certain supporting positions are of supreme importance. This thesis reviews the development of space structures and analyses the various types of lattices with different support positions. In part one (Introduction), problem is described, purpose, scope, importance of the subject is explained and a hypothesis is created. In part two space frame systems are defined. The history of the systems is presented, the lattices and the prisms that build space frames are shown. In part three several node types of space frame systems are examinedand some non-node systems are also described. In part four several flat double-layer space frames are analysed with different types of lattices under various support positionings. In the fifth and the last part, certain conclusions are reached, and relevant suggestions are started. vi