Ülkemizde sosyal değişim sürecinde kentsel gelişim. İstanbul Altunizade örneği için bir araştırma

Abstract

i ÖZET Bilindiği gibi, 21. yüzyıla yaklaştığımız şu günlerde kentler en gözde yerleşim merkezi durumundalar. Ve yaşadığımız kentler hızla değişmekte. Kentlerin içinde bulunduğu bu hızlı değişim, ve, kentleşme dediğimiz, insanlararası ilişkilerde değişmelere, nüfus artışına ve kentlerin büyümesine yol açan süreç, kentleri olumsuz yönde etkilemektedir. Böylesi bir olumsuzluk sadece sosyal yapıda değil, yapay çevrede de etkili olmaktadır. Sonuçta, ait olduğu toplumun sosyal ve kültürel niteliklerine göre göre şekillenen çevre, kendine özgü karakterini yitirmektedir. Kentsel değişim süreci içinde yaşanan sosyal yapıdaki hızlı değişimler sonucu kentler ve insanlar birbirine ilgisizleşmekte ve kentin tarihsel kültür ve mirasına sahip çıkılamaması gerçeğiyle karşılaşılmaktadır. Bu çalışmada hedeflenen, İstanbul ölçeğinde seçilen örnek bir bölge ile toplumdaki sosyal yapı değişimlerinin kent gelişimine ne yönde etki ettiğini irdelemektir. Bu amaçla hazırlanan tez üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde çalışmanın amacı, kapsamı ve kullanılan yöntem açıklanmıştır. ikinci bölümde ise konunun irdelenmesinde karşılaşılan kavramlara açıklık getirilerek, bu kavramlar Türkiye ve İstanbul ölçeğindeki gelişime uyarlanmıştır. Bu bölümün sonucunda elde edilen bilgilerin ışığı altında bölüm sonucu yazılmıştır. Bölüm sonucunda sosyal yapı değişimlerinin kentsel değişime etkileri yorumlanmaktadır. Bölüm üç, örnek seçilen Altunizade semtinin doğal, yapay ve sosyal çevre özelliklerine göre incelenmesini kapsamaktadır. Gelişimi yansıtan mevcut durum fotoğraflarla desteklenmiştir. Sonuç bölümünde ise bu değişime sosyal evrimin etkisi açıklanmıştır.

ABSTRACT As it is known, cities toward the 21st century happen to be the most-in- demand areas of living. And the cities we live in are subject to a rapid change. This rapid change encountered, as well as the urbanization (which can be described as a process causing variations in interpersonal relationships, increase in population and expansion of the cities) have undoubtedly a negative influence on cities. Such a negation has an effect not only on the social structure, but also on the artificial environment. As a result, the environment, undergoing a process of deformation caused by social and culturual properties of the society it belongs, gradually loses its own original characteristics. As a consequence of the rapid social transformations originating from the process of urbanization, cities and urbanites do continuously become indifferent and noone can stand as a protector of the historical culture and the inheritence of the city. This study is aiming at detennining the influence of changes in the social structure on the direction of the urbanization progress. For this purpose, a typical region at Istanbul scale has been selected. The study thus carried out consists of three sections. Section one defines the objective and scope of the study, as well as describing the method invoked. The second section deals with clarifying die concepts encountered during the discussion of the subject. Those concepts were then adapted to the progress at Turkey and Istanbul scale. A conclusion was achieved under the light of the data gathered within this section. The section concludes by interpreting the effect of social transformations on urbanization. Section three covers the examination of the Altunizade town taking into consideration its natural, historical, artificial and social environmental characteristics. Present situation reflecting the overall change has been depictedIll by means of typical pictures. Finally, the corresponding influence of the social evolution on that situation has been discussed.