1 Ekim 1995 Dinar Depremi hasar analizi ve deprem faktörünün planlamaya yansımaları

Abstract

ÖZET Günümüzde kentler nüfus bakımından hızla büyümekte, bu olay gelişmekte olan ülkelerde daha hızlı seyrederek, kentleşme olayı bir veya birkaç kentin nüfus ve alan olarak aşın büyümesine sebeb olmaktadır. Deprem tehlikesi yüksek olan bölgelerle, büyüyen kentlerin aynı alanda çakışması, sismik riskin çok fazla artmasına neden olmakta, bir deprem olayı ile yılların birikimiyle meydana gelen gelişmeler yok olabilmekte, ulusal ekonomide de ciddi sorunlar yaratmakta hatta ekonominin gerilemesine sebeb olabilmektedir. Bu nedenle, çalışma kapsamında, kentsel alanlarda sismik riskin azaltılması için alınması gerekli önlemler araştırılmaktadır. Deprem tehlikesi yüksek olan ülkemizde yerleşmelerin sismik risklerinnin belirlenmesinde önemli araç olan hasar analizleri Dinar depremi verilerine dayanılarak gerçekleştirilmektedir. Bu kapsamda deprem riski yüksek olan alanlarda özellikle mimari ve planlama aşamalarında alınması gerekli önlemlerin ve önceliklerin ortaya konması amaçlanmıştır. İkinci bölümde, şehircilik bilimi açısından konuyla ilgilenen kişilerin konuyla ayrıntılı bilgilendirilmesi, planlama ilgili araştırıcılara ilk ön bilgilerin verilmesi, kaynaklara yönlendirilmesi amacıyla, çeşitli bilim dallarını kapsayan ancak şehircilik bilimine girdiler sağlayabilecek ön bilgiler açıklanmıştır. Üçüncü bölümde, sismik risk kavramı ve hesaplama yöntemi sistematik olarak açıklanarak, Dinar depremi verilerine dayalı oluşturulan hasar görebilirlik analiz yöntemi üzerinde durulacaktır. Dördüncü bölümde, hasan etkileyen parametrelerden biri olarak, Dinar'ın sismik yapısı ve depremler hakkında bilgiler sunulmaktadır. Ayrıca kentin gelişimi, mekansal yapışma, ilişkin bilgiler verilmektedir. Beşinci bölümde, Dinar depremi sonrası yapılan tespitler ikinci bölümde verilen sistematik doğrultusunda değerlendirilmektedir. Çalışma kapsamında her bölümde bulgular açıklanmakla birlikte, altıncı bölümde genel sonuçlar verilmektedir. XV

ABSTRACT Currently,urban population is growing rapidly. This rate is even greater in devoloping countries where the urbanisation causes one or more cities to grow in terms of population and area. Intersection of regions, where the risk of earthquake is higher, with the growing regions makes the seismic risk increase and results in the destruction of all the historical accumulation and emergence of serious problems in economy and even a recession in economical situation. Thus, the measures that should be taken in order to increase the seismic risk are researched under the scope of this study. In Turkey where the risk of earthquake is rather high, damage analysis, which is an important tool in defining the seismic risks of settlements are performed due to the data of Dinar earthquake. In this context, it is aimed to set the measures to be taken and the priorities particularly in archiectural and planning stages in regions with high risk of earthquake. The second chapter is consisted of introductory information covering various branches of science and providing data for urban planning with the purpose of giving detailed information to people who are interested in this subject, providing introductory information for planning researches and directing them to resources. In the third chapter, the term of seismic risk and the calculation method will be explained systematically. Damage analysis method shall be mentioned in detail based on the data from the earthquake in Dinar. Being one of the parameters to have an effect on the damage in Dinar, the seismic structure and some information about the earthquakes shall be submitted in the fourth chapter. Furthermore, the readers shall be informed about the development of the town, and its positional structure. In the fifth chapter,the data of the Dinar earthquake is evaluated under the light of the systematic explanation in second chapter. Within the scope of study, the findings are expressed in each chapter whereas the general conclusions are given in the sixth chapter. Key words : Earthquake, Damage Analyse, Urban Planning, Planning xvi