Türkiye ve Avrupa Birliği ülkelerinde planlama ve imar koşullarının karşılaştırılması

Abstract

ÖZET Doğal nüfus artışı ve köyden kente göçün etkisi ile kent mekanında ekonomik, toplumsal ve fiziki yeni oluşumlar doğmuş; iş, barınma, eğitim, sağlık, ulaşım ve diğer kentsel olanakların uygun şekilde sağlanması ve dağıtılması gerekliliği ortaya çıkmıştır. Ancak bu olanakların gerektiği gibi sağlanamaması, iş ve barınma isteminin çözülememesi, bunun yanında nüfus artışının hızla devam etmesi sosyo-ekonomik yapıda ve bu yapının mekana yansımasında olumsuzluklar doğurmuştur. Özellikle imar anlayışı ülkemizde; kadercilik, başıboşluk, eğitimsizlik, denetimsizlik etmenleriyle rüşvet ve yolsuzluk gibi her türlü özel niyetlerin gerçekleşmesi amacına yönelik bir durum ifade etmektedir. Bu durum özellikle kentlerimizi yaşanmaz hale getirmeye başlamıştır. Öyle ki, insanın ruh sağlığını bozucu şekilde çirkin yapılaşma, doğal afetler sonucu ortaya çıkan tablolar, can ve mal kayıpları, tarihi ve doğal dokunun birer birer yok olması artık benimsediğimiz, sıradan olaylar sayılmaktadır. Bu nedenlerden dolayı kentlerin mevcut durumları, özellikle altyapı, konut, sosyal donatı, ulaşım, açık alan ve dinlenme olanakları sadece göç edenlerin değil, mevcut sakinlerin bile beklentilerini karşılamaktan uzaktır. Oysaki; Avrupa Birliğine girmeye hazırlandığımız şu günlerde planların yapılması ve uygulanmasına, yapılaşmanın plan, fen ve çevre koşullarına uygun olmasına önem verilmesi ve bu konudaki sorunların en aza indirgenmesi gerekmektedir. Bu çalışmada Türkiye'nin mevcut imar koşullarının Avrupa Birliği ülkelerinin imar standartları ile karşılaştırılarak, yeni bir oluşuma gidilmesi gerektiği düşüncesi vurgulanmıştır. Çalışmada AB 'ne en son üye olan Avusturya, İsveç ve Finlandiya gerekli kaynak bulunamadığından dolayı incelemeye alınmamıştır. Bu doğrultuda yapılan çalışma altı ana bölümden oluşmaktadır: I. Bölümde, konuya giriş yapılmıştır II. Bölümde, Avrupa Birliği hakkında genel bir bilgi verilerek Avrupa Birliği ülkelerinin genel yapısı incelenmiştir. İÜ. Bölümde, Avrupa Birliği ülkelerindeki yapı izni çalışmaları incelenerek birbirleri ile karşılaştırılması yapılmıştır. IV. Bölümde, Avrupa Birliği ülkelerinde imar planı incelenerek birbirleri ile karşılaştırılmaları yapılmıştır. V. Bölümde ise, Türkiye'deki yapı izni ve imar planı çalışmaları incelenmiştir. VI. Bölümde ise, AB ülkeleri ile Türkiye karşılaştırılarak, bir çözüm önerilmeye çalışılmıştır. xııı

ABSTRACT With the impacts of regular population increase and immigration from rural areas to urban ones; new economical, social and physical constitutions have come into presence, resulting a necessity for a proper ensurance and allocation of urban opportunities such as employment, sheltering, education, sanity, transportation and etc. However, insufficiency to provide these opportunities as is due, to solve employment and sheltering systems and besides speedy increase in population have caused problems in socio-economic structure and its reflection to spaces. As a result of some factors such as fatalism, intendancy, lack of education and control, particularly, development perspective in Turkey has turned out to express a situation inclined towards realization of any private intentions like bribery and misuse of authority. This situation has resulted in cities improper to live in. Thus; sanity threatening ugly developments and constructions, pictures of natural disasters, loss of lives and properties, destruction of historical and natural resources are now ordinary events that we have all come to expect. Consequently, present situation of cities, particularly opportunities of infrastructure, residence, social accessories, transportation, open spaces and recreation, is far away from meeting expectations of not only the immigrants but existing inhabitants as well. However, it is necessary that; development and application processes of the plans are carried out with care, developments are in accordance with the plans, scientific and environmental conditions, and such problems are decreased to minimum levels, especially, during this time we are getting prepared to be a member of EU. In this work, an opinion of necessity to tend to new constitutions, through comparisons of existing development conditions in Turkey with the development standards of EU countries, is stated. In this work, the latest EU member countries Austria, Switzerland and Finland are not examined, since no resources could be accessed. The six main chapters of this work are as follows: 1. Chapter I is introduction. 2. In Chapter II, general information about EU is given and the general structure of EU countries is examined. 3. In Chapter III, construction permissions in EU countries are examined and compared. 4. In Chapter IV, municipal plans controlling development in EU countries are examined and compared. 5. In Chapter V, construction permissions and development plans in Turkey are examined. 6. In Chapter VI, a comparison between EU countries and Turkey is made and proposals towards the solution of the problem are given. xiv