Trafik ve değişkenlerinin üstyapı maliyetlerine etkisinin ömür döngü maliyet analizi ile incelenmesi

Abstract

Karayolu üstyapısı; kaplama, temel ve alt temel olmak üzere üç ana tabakadan meydanagelmektedir. Yapımından itibaren üstyapının ömrü, yolun tipine bağlı olarak 15-30 yılarasında değişmektedir. Bu süreçte yol üstyapısının bakım ve onarım çalışmaları büyük önemarz etmekte ve farklı alternatiflerin üretilip bu alternatiflerden en uygun çözümün eldeedilmesi, kısıtlı kaynakların yerinde kullanılması açısından büyük önem taşımaktadır.Karayolu üstyapısının bakım ve onarımı esnasında sadece bakım ve onarım maliyetlerini esasalan bir değerlendirme yapılması gerçekçi olmamaktadır. Çünkü bakım ve onarım çalışmasıesnasında, yol hizmete açık olup; yolun kapasitesinde, hizmet verme kabiliyetinde azalmalarsöz konusu olmakta ve kullanıcılar bu nedenle de kayba uğramaktadırlar.Ömür Döngü Maliyet Analizi (ÖDMA) çeşitli yatırım alternatiflerinin maliyetlerininverimliliğini değerlendiren ekonomik bir analiz olarak tanımlanır. Bu nedenle bakım veonarım maliyetlerinin değerlendirilmesinde ÖDMA'nin yapılması gerekli olmaktadır.Bu çalışmada, karayolu altyapısı üstyapısı ve üstyapı kaplama tipleri ile ilgili bilgi verilmekte,üstyapının inşası, bakımı ve onarım çalışmaları ile, çalışmaların kullanıcıya olan maliyetini dedikkate alan ömür-döngü maliyet analizinin ( Life-Cycle Cost Analysis-LCCA) tarihçesi,tanımı kullanım alanlarıyla ilgili literatür bilgileri aktarılmıştır. Ayrıca bu çalışma kapsamındaLCCA analizinde kullanılan RealCost yazılımının kullanımı açıklanmış ve yıllık trafik artışyüzdesi ile trafik hacminin değişiminin proje ömrü boyunca kullanıcı ile yapım ve bakımcıkuruma olan maliyetlerinin değişimi incelenmiştir.Anahtar kelimeler: Karayolu, Üstyapı, Kullanıcı Maliyetleri, Ömür Döngü Maliyet Analizi,RealCost.JÜR :1. Yrd. Doç. Dr. Halit ÖZEN (Danışman) Kabul Tarihi: 21.09.20062. Yrd. Doç. Dr. smail ŞAH N Sayfa Sayısı: 823. Yrd. Doç. Dr. Murat ERGUN

Highway pavement consists of three main layer which are the; coat, base and subbase. Fromthe construction day, the life of the road; (depends also the type of the road) is changing from15 to 30 years. During this period maintenance and repairing activities are very important tofind out the optimum solution among the several alternatives under the constraints of limitedsources.During the maintenance and repairing, the cost of these activities could not be considered as awhole cost of the road, because during these activities the road is open for the users and thereare some reduction in the capacity and serviceability of the road. The lost of money due to thedelays has to be considered as a cost of these activities.The Life Cycle Cost Analysis is an economic evaluation technique that has been particularlyvaluable when there is a need to compare competing alternatives for projects with entailingcosts and benefits that stretch over long spans of time.In this thesis information about road pavement, road infrastructure and types of coating hasbeen given. The LCCA considers the investment cost, maintenance and repairing cost anduser cost while evaluating the alternatives. The history, definition and fields where LCCA isused are investigated. Also in this study the RealCost software which is used in the analysis ofLCCA is explained with details. Using this RealCost software, during the whole life of theroad, the effect of the change in the annual average traffic and annual traffic growth rate isexamined in terms of agency and user costs.Keywords: Road, Pavement, User Costs, The Life Cycle Cost Analysis, RealCost.JURY:1. Yrd. Doç. Dr. Halit ÖZEN (Supervisor) Date: 21.09.20062. Yrd. Doç. Dr. smail ŞAH N Page: 823. Yrd. Doç. Dr. Murat ERGUN