Sulu ortamda ikili ağır metal karışımlarının ayrılması ve geri kazanılması

Abstract

Endüstriyel atık sulardan agır metallerin giderilmesi ve geri kazanılması oldukça önemli birislemdir ve bunun için çesitli yöntemler uygulanmaktadır. Bu çalısmada gelistirilen, farklıkelat ajanları varlıgında pH parametresi degistirilerek uygulanan bir iyon degisimi yöntemiolan Parametrik Pumping atık sularda karısım halinde bulunan agır metallerin birbirlerindenayrılmasını ve dolayısıyla geri kazanımını saglar. Burada uygulanan Parametrik Pumpingyöntemi, ortamın pH degisimine baglı olarak iyon degisimi isleminin gerçeklestirildigi yenibir yöntemdir.Yöntem, çözeltiye bir kompleks ajanının eklenmesine, çözeltinin farklı pH degerlerinde ikiesit yarı hacme ayrılmasına ve her iki sıvı fazın periyodik olarak iyon degistirici ile temasınadayanır.Burada 2+ degerlikli Ni ? Cd , Cu ? Co ve Cu ? Ni metal çiftlerinin birbirlerinden ayrılmasınıgerçeklestirmek için, kompleks ajanları olarak sitrik asid ve tartarik asid kullanılarak , enuygun kompleks ajanı türü ve pH optimizasyonu arastırıldı. Çalısmalar düsük pH ( < 3) veyüksek pH ( > 5 ) olarak iki farklı pH degerinde yürütüldü.Daha kararlı kompleks olusturan metal türlerinin yüksek pH'lı çözeltideki konsantrasyonlarıartarken, daha az kararlı kompleks olusturan metal türlerinin düsük pH'lı çözeltidekikonsantrasyonlarının artmakta oldugu gözlendi.En son asamada ise elde edilen optimum kosullarla endüstriyel atık sulara uygulama yapıldı.Anahtar kelimeler: Parametrik pumping, iyon degistiriciler, agır metaller, kompleks ajanları,karısımların ayrılmas

Removal and recovery of heavy metals from industrial waste waters is a quite importantprocess and many different methods are applied for this. Parametric Pumping which isdeveloped at that work and is an ion exchange process applied by different complexing agentsand pH parameters, allows heavy metals from mixed waste solutions to be recovered as asingle components and therefore to be recycled. Parametric Pumping which is dependent onthe variation of the pH is an innovative ion exchange process.The process is based on the addition of a complexing agent to the mixture, on its separationinto two half volumes and a periodic contact of an ion exchanger with both liquid phases.At that work in order to get the separation of binary divalent metal systems like Ni-Cd , Cu-Co and Cu-Ni , using citric acid and tartaric acid as a complexing agents , the most suitablecomplexing agent and pH optimization have been investigated. The experiments have beencarried on two different pH values ; at low pH ( < 3) and at high pH ( > 5).The kinds of metal species forming more stable complexes are concentrated in the high pHsolution, the other ones forming less stable complexes are concentrated in the low pHsolution.In the last step the optimum conditions that are found were applied to industrial waste waters.Keywords: Parametric pumping, ion exchange, heavy metals, complexing agents, separationof mixture