Afet sonrası geçici eğitim yapılarında yapısal sürdürülebilirlik

Abstract

Afetler, önemli oranda can kayıplarına neden olurken bir yandan da kullanıcıların yaşamlarının büyük bir kısmını geçirdiği mekânlarda yapısal hasarlara yol açmaktadır. Afetlerden sonra meydana gelen yapısal hasarlar; barınma, sağlık, eğitim ve çeşitli altyapı hizmetlerinin kesintiye uğramasında önemli rol oynamaktadır. Afet sonrası acil yardım, rehabilitasyon ve yeniden yapılanma aşamalarında kısa sürede afetzede gereksinimlerini karşılayabilecek yapıların oluşturulması kriz döneminin en hafif şekilde atlatılmasında oldukça önemli bir yer tutmaktadır. Acil yardım aşamasında oluşturulması gereken birimler; toplu barınaklar, kriz yönetim merkezleri, sağlık hizmetleri için gerekli mekânlar, yardım malzemelerinin stoklanacağı depolar, mutfak ve yemekhaneler ve geçici eğitim yapıları olarak sıralanabilir. Acil yardım aşaması sona erdikten sonra başlayan rehabilitasyon aşamasında oluşturulacak geçici yapı uygulamalarında ise amaç, halkın psikolojik, sosyolojik ve fizyolojik gereksinimlerini kalıcı yapıların yapımı bitene kadar geçen süre içinde karşılamaktır. Rehabilitasyon aşamasında da barınma, sağlık, yiyecek, giyecek, eğitim, idari ve sosyal hizmetler gibi gereksinimlere ait geçici birimlere ihtiyaç duyulmaktadır. Eğitim de bu süreçte üzerinde duyarlılıkla durulması gereken gereksinimlerden biridir. Afetlerden olumsuz şekilde etkilenen öğrencilerin içinde bulundukları travmatik durumun üstesinden gelebilmeleri açısından eğitim ve öğretimin kesintiye uğramaması oldukça önemlidir. Afetzede öğrencilerin afet öncesinde sahip oldukları eğitim-öğretim imkanlarının afet sonrasında da herhangi bir azalma söz konusu olmadan devam edebilmesi için kullanıcı gereksinimleri doğrultusunda geçici eğitim yapılarının mümkün olduğunca hızlı bir şekilde oluşturulması gereklidir. Kısa bir süre içerisinde öğrencilerin eğitimlerine devam etmelerinin sağlanması, hayatın devam ettiği bilincinin oluşturulmasında ve içlerinde bulundukları yeni duruma uyum sağlamalarında önemli bir rol oynamaktadır.Doğal kaynakların aşırı tüketimi ve çevre sorunlarının artışı ile sürdürülebilirlik kavramı son dönemlerde gündemde önemli ölçüde yer tutmaktadır. Bu kavram toplumun ve sürekliliği olan herhangi bir sistemin işlevini kesintisiz, bozulmadan ve sistemin hayati bağı olan ana kaynaklara aşırı yüklenmeden sürdürülebilmesini esas alır. Afet sonrası oluşturulan geçici eğitim yapıları gereğinden daha uzun süre kullanılmaktadır. Bu nedenle söz konusu yapılar kullanıcı sağlığını olumsuz yönde etkilemekle ve kullanıcı gereksinimlerinin karşılanmasında yetersiz olmakla birlikte, birimlerin olası bir afette yeniden kullanılmak üzere kaynak oluşturması da engellenmektedir. Aynı zamanda geçici eğitim yapıları oluşturulurken yanlış arazi, malzeme ve yapım sistemi seçimi, uygulama yöntemleri, kullanım şekli ve kullanım sonrası işlemler doğal kaynaklara, ülke ekonomisine ve çevre ekolojisine önemli zararlar vermektedir. Afet sonrası geçici eğitim yapılarının oluşturulmasında sürdürülebilirlik kavramı, çevreye zarar vermeden ve kaynakların korunumu sağlanarak, afetzede öğrencilerin mümkün olan en kısa sürede gereksinimlerini karşılayabilecek mekânlarda eğitimlerine yeniden başlamalarını kapsar. Bu nedenle, sürdürülebilirlik kavramının afet sonrası oluşturulacak geçici eğitim birimlerinin yer seçim, tasarım, yapım, kullanım ve kullanım sonrası gibi tüm yaşam döngüsü evrelerinde göz önünde bulundurulması gereklidir.Bu çalışmada, afet sonrası acil yardım ve rehabilitasyon aşamalarında üretilen geçici eğitim yapılarının sürdürülebilirlik ölçütlerine uygun olarak oluşturulması ile öğrencilerin uygun mekanlarda eğitimlerine devam etmelerine ve ülke ekonomisine ve doğal kaynakların korunumuna katkı sağlanacağı vurgulanmıştır.

While natural disasters cause many casualties they also create structural damages on buildings and living spaces where people spend most of their times. The structural damages occurring after disasters play an important role to interfere housing, health, education and infrastructure facilities. It is crucial to construct the facilities which will satisfy the immediate needs of the victims of misfortune during the emergency relief, rehabilitation and reconstruction processes of the post disaster management in a very short period of time in order to overcome with harsh disaster conditions. Shelters, disaster management centers, health, sanitation and first aid facilities, storages, kitchen and dining service centers and temporary educational buildings can be listed as required facilities during the relief process. The purpose of temporary buildings during the rehabilitation process which begins after emergency relief process is to satisfy psychological, sociological and physiological needs of community until the permanent structures will be built. During the temporary construction process buildings supplying the requirements such as housing, health, nutrition, clothing, administrative, education and other social service facilities are needed. Education is one of the most important requirements which is crucial to consider during temporary construction process. Teaching and educational activities are needed to be sustained in order to overcome the adverse traumatic effects of disasters on the students. It is essential to built the temporary educational facilities as quickly as possible in order to provide continuing education which were existed as before disaster. This continuation implies on the student that life goes on regardless of the conditions and plays a significant role on adjusting to the new conditions they are in.Sustainability, which holds an important place on the agenda in recent years due to the increasing environmental problems and consumption of natural resoruces, is based on maintaining any system without any interruption and damaging the core resources which are vital for the system. The post disaster temporary educational buildings are used for a long term. Therefore these temporary buildings affect the users? health negatively, and can?t satisfy users? needs and also they are preventing the further funding efforts which can be used for refurbishment them in any other disaster areas. Furthermore inconvenient site selection, using improper building materials, structural system and application methods, unconscious post usage procedures have negative effects on the natural resources, country?s economy and environmental ecology. The notion of sustainability related to construct post disaster temporary educational units aims that the disaster victim students to return their education as soon as possible in a structure that is built without damaging the environment by protecting natural resources. For this reason, the notion of sustainability should be considered in the whole life cycle process such as site selection, designing, production, construction, usage and post usage processes of post disaster educational buildings.In this study, it is mentioned that temporary educational buildings, that are constructed considering sustainability criteria during emergency relief and temporary construction stages of disaster relief process, provide not only uninterrupted education in suitable buildings but also help economy of the country and protection of natural resources.