Kırsal konutlar ve eklentileri üzerine bir araştırma: Tongurlar köyü örneği

Abstract

Kültür-mekân-mimarlık etkileşimi, yerel kimliğin korunması açısından son yıllarda önem kazanmaya başlamıştır. Özellikle konut tasarımında, yerel kimlik ve kültürel miras açısından bakıldığında Anadolu'nun yaşam alışkanlıklarını, kültürünün izlerini fazlaca görmek mümkündür. Kırsal konutlar ve eklentileri, hem çevresel belirleyicilere göre biçimleniş özellikleri, hem de mekân organizasyonu bakımından Anadolu kültürünün özelliklerini taşıyan en güzel örneklerdir. Ancak her biri kendi içerisinde özgün olan bu yapılar, gerek doğal şartlar gerekse bakımsız bırakılarak zarar görmekte, hatta yok olmaktadır. Günümüz teknolojisi ve hızlı yapılaşma ile yerel malzeme ve yerel yapı teknikleri önemini yitirmekte ve 'yer'e özgü olmayan, hiçbir mimari kaygısı bulunmayan yapılar üretilmektedir.Bu çalışmanın amacı, Türkiye'nin kırsal kesimindeki giderek yok olan konut tipleri ve eklentilerini Bilecik İli, Tongurlar Köyü örneğinde ortaya koymaktır. Bilecik ili; Marmara Bölgesi'nde bulunması ve içinde olduğu hızlı kentleşme sürecine rağmen, köylerinde kırsal özelliğini halen önemli ölçüde korumaktadır. Çalışmada bu `geleneksel kırsal yaşam biçimi` nin etkisiyle şekillenen yaşam alanları genelinde ve seçilen konutlar özelinde, geleneksel yaşam ve konuta yansımaları değerlendirilmektedir. Konutların hangi tip eklentilere sahip olduğu ve zaman içerisinde geçirdikleri değişimler saptanmaktadır. İncelenen bölgeden; alan araştırması, anket ve araştırma teknikleri ile elde edilen bulgular; İl Özel İdaresi tarafından, bölgede yeni konut üretimi için önerilen hazır uygulama projeleri ile karşılaştırılarak, geleneksel mimariye uyumlu veya uyumsuz noktaların belirlenmesi hedeflenmiştir.

The interaction of culture-space-architecture began to get importance in point of preservation of local identity. According to vernacular architecture and cultural heritage, Anatolia has rich sources. Especially in house design, the trails of Anatolian culture and lifestyle can be seen clearly. Rural settlements are the best examples of Anatolian culture by space organization and configuraiton characteristics.Modernism in Turkey signifies a new social and spatial period in the early 20th century. Within this period, it is possible to include the transformation of traditional forms in all spatial developments, and urban - rural areas. Social lifestyles constitute the first aspect of the transformation of traditional forms. However, its second aspect is the production process of traditional living spaces. In this study, these two aspects are evaluated by addressing them together with the changes related to rural life and rural housing areas.