Savaş sonrası kentlerin yapılanmasına analitik bir yaklaşım

Abstract

İnsanlık tarihinde beş bin yıldır devam eden savaşlar nedeniyle yıkılan kentlerin rehabilitasyonu, günümüzde hala önemli bir mimarlık sorusudur. Savaş gibi olağanüstü haller sonrası politik, psikolojik ve sosyal rehabilitasyonun sağlanmasında önemli bir bileşen olan kentlerin fiziksel rehabilitasyonu için, savaş öncesi hazırlanmayan acil durum planları ile irdelenmemiş tasarım yöntemleri, savaş sonrası zaman ve bütçe sıkıntısı yaşayan ülkeler için nitelikli, kullanıcı odaklı ve sürdürülebilir yeniden yapılanmada büyük sorunlar yaratmaktadırlar. Bu bilgiler ışığında çalışmada savaş sonrası kentlerin stabilizasyon evrelerindeki tasarım sürecine odaklanılarak, tarihsel deneyim analitik bir yaklaşımla analiz edilmiştir. Çalışmaya doğru kuramsal altlık ile yaklaşabilmek adına İkinci Dünya Savaşı'ndan bugüne yıkılan kentlere dönük mimari tasarım yaklaşımları incelenerek bir genel sınıflandırma yapılmıştır. Bu sınıflandırma sonrasında, bir yandan savaş sonrası fikir üretimlerinin baskın olduğu 1945 sonrası işlevselci yaklaşımla bağı olan, bir diğer yandan ise günümüzün post-modern yaklaşımları ile ilişki kuran, aynı zamanda tarihsel olarak bakıldığında 1960'dan günümüze mimarlık tartışmaları ile şekillenerek gelişen yöntemi ile Bernard Tschumi'nin olay-kentler serilerinde ortaya koyduğu yöntemler altlık olarak kullanılmıştır. Her biri kendi içerisinde katmanlı olarak incelenmesi gereken savaş sonrası kentlerin fiziksel rehabilitasyonunun alt başlıkları içerisinde, stabilizasyon evresinin unsurlarından biri olan toplumsal travmaların rehabilitasyonu için kritik alanlar olarak ele alınan simgesel yıkım alanlarına odaklanılmıştır. Bu bağlamda çalışmada simgesel yıkım alanlarından Hiroşima kentinin `birincil yıkım etki alanı` örnek alan olarak seçilerek Bernard Tschumi'nin olay-kentler serisinde geliştirdiği yöntemsel altlık çerçevesinde tümdengelimci bir yaklaşım ile analiz edilmiştir. Analizlerden çıkarılan deneyimler tasnif edilerek, tümevarımcı kent rehabilitasyonu yöntemleri için bir çerçeve sunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Savaş sonrası rehabilitasyon, Bernard Tschumi, Hiroşima, Fiziksel Rehabilitasyon, Savaş sonrası mimarlığı

The rehabilitation of the post-war cities is still an important architectural problem. For the physical rehabilitation of cities, which are an important component in the provision of political, psychological and social rehabilitation after war, the pre-war emergency plans and unexamined design methods are important for qualified, user-oriented and sustainable restructuring. In the light of this information, historical experience was analyzed with an analytical approach by focusing on the design process in the stabilization stages of the post-war cities.In order to approach the study with the right theoretical base, architectural design approaches towards the cities that were destroyed from the Second World War have been examined and a general classification has been made. After this classification, on the one hand the post-war ideas dominated with post-1945 functionalist approach, on the other hand, today's post-modern approaches to the relationship with, at the same time, from the 1960s to the present day with the development of the architectural debates in the shape of the method developed by Bernard Tschumi methods used in the event-cities series were used.Within the sub-headings of the physical rehabilitation of post-war cities, each of which should be studied in specially, the focus is on symbolic destruction areas which are considered as critical areas for rehabilitation of social traumas, one of the elements of the stabilization phase. In this context, in the study, primary destruction impact area of Hiroshima city, which is one of the symbolic destruction areas, was selected as an example and analyzed with a deductive approach within the framework of the methodological litter developed by Bernard Tschumi in the series of event-cities. The experiences extracted from the analyzes were classified and a framework for inductive urban rehabilitation methods was presented.Keywords: Post-war rehabilitation, Bernard Tschumi, Hiroshima, Post-war urban rehabilitation, Post-war urbanization