Tarihi kentlerde yeniden kimlik yaratma süreci: Süleymaniye dünya miras alanı örneği

Abstract

Kentler tarihsel süreç içerisinde sahip olduğu dinamikler doğrultusunda mekansal yapısını, kültürünü ve kimliğini oluşturmaktadır.Küreselleşme ile zaman içinde kentlerin işlevleri ve yapılarında önemli değişimler ortaya çıkmıştır. Küresel ölçekte sermaye ve yatırım çekme arayışı, kentlerin özgün potansiyelleri doğrultusunda rekabet edebilme yeteneğini ve yöntemini belirler.Küreselleşmenin ortaya çıkardığı benzeşimler ve sorunlar kent mekanında da okunmaktadır. Benzer yaşam biçimi ve alışkanlıkları, benzer sosyal ilişkiler ve tüketim tarzı, kentin sosyal, kültürel ve tarihsel kimliğini silmekte birbirine benzeyen ya da tektip kent mekanları ortaya çıkarmaktadır.Dünya Miras Alanları küresel rekabette kentlerin tarihsel kimliğinin en iyi okunabildiği tarihi kent mekanlarıdır. Zaman içinde çöküntü alanı haline gelen tarihi kent merkezleri neoliberal politikalar kapsamında kentin özgünlüğünün mekandaki ifadesi olması nedeni ile talepler doğrultusunda tekrar eski önemini kazanmıştır. Tarihi kent mekanının yaşatılması ve tarihin yeniden canlandırılması aşamasında mekana ilişkin çözüm yöntemi ve mekanda doğurduğu fiziksel, sosyo-ekonomik ve kültürel sonuçlar önem kazanmaktadır.Bu kapsamda tarihi kentsel mekanların en sağlıklı biçimde dönüşebilmesi kentin kimliğin doğru okunmasına ve portresinin doğru çizilmesine bağlıdır. Tarihsel karakteri doğru okunamayan kentler kimliklerine uymayan talep odaklı geçmişinden kopuk bir şekilde planlanmakta bu da mekanı yaşayanlarından ve geçmişinden koparmaktadır. Mekana ait bir kimlik ve kültür ortaya konulamamakta, ruhu olmayan vitrin kentler ortaya çıkmaktadır.

Cities form their spatial structure, culture and identity in line with the dynamics they have in the historical process.With globalization, important changes have occurred in the functions and structures of cities over time. The quest for attracting capital and investment on a global scale determines the ability and method of competitiveness of cities in line with their original potential.The similarities and problems caused by globalization are also read in urban space. Similar lifestyles and habits, similar social relations and consumption style, erase the social, cultural and historical identity of the city, create similar or uniform urban spaces.World Heritage Sites are historical urban spaces where the historical identity of the cities can be read best in global competition. The historical city centers, which have become a collapse area in time, have gained their old importance in line with the demands due to the expression of the originality of the city in the space within the scope of neoliberal policies. The solution method of the place and its physical, socio-economic and cultural results gain importance in the process of reviving the historical city space and reviving history.In this context, the transformation of historical urban spaces in the most healthy way depends on the correct reading of the identity of the city and drawing the portrait correctly. Cities whose historical character cannot be read correctly are planned in a way that is detached from their demand-oriented past which does not conform to their identities and this separates the place from its inhabitants and past. The identity and culture of the place can't be put forward, and showcase cities with no soul emerge.