İlköğretim ikinci kademe branş öğretmenlerinin teftiş-rehberlik etkinlikleri hakkındaki görüşleri (Ankara ili örneği)

Abstract

ü ÖZET Bu araştırmanın amacı, ilköğretim II. kademe branş öğretmenlerinin, ilköğretim müfettişleri tarafindan yapılmakta olan teftiş ve rehberlik etkinlikleri hakkındaki görüşlerini saptamaktır. Araştırmanın amacını gerçekleştirmek için; ilköğretim ü. kademe branş öğretmenlerinin demografik nitelikleri, branş öğretmenlerinin teftiş- değerlendirme, rehberlik- işbaşında yetiştirme etkinliklerinin gerçekleşme düzeyleri hakkındaki görüşleri, bu etkinliklerin yerine getirilmesinde Sosyal Bilgiler ve İfade grubu, Fen- Matematik grubu, îş ve Beceri grubu öğretmenlerinin görüşleri arasında fark olup olmadığı araştırılmıştır. Araştırma tarama modelindedir. Veriler anket yoluyla toplanmıştır. Anket ise konu ile ilgili mevzuat taranarak uzman, müfettiş ve öğretmen görüşü alınarak hazırlanmıştır. Araştırmanın evreni, Ankara İl Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı, 7 merkez ilçede, 1996-1997 öğretim yılında eğitim- öğretime açık ilköğretim okullarında görevli branş öğretmenleridir. Evrenin sayısı fazla olduğundan örneklem yoluna gidilmiştir. Araştırmanın örneklemini 285 ilköğretim okulunda tesadüfi yöntemle belirlenen 32 ilköğretim okulunda görev yapan 479 branş öğretmeni oluşturmuştur. Örneklem grubuna uygulanan anketlerin 434 tanesi geri dönmüştür. Anket yoluyla elde edilen verilerin istatiksel analizinde yüzde, frekans ve aritmetik ortalama kullanılmıştır. Ayrıca Sosyal Bilgiler ve ifade grubu, İş ve Beceri grubu ve de Fen-Matematik grubu öğretmenlerinin görüşlerinin karşılaştırılmasında da aynı istatistiksel işlemlerden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular şu şekilde özetlenebilir.İÜ Demografik Nitelikler ilköğretim ü. kademe branş öğretmenlerinin %54.45'i 31-40 yaşlan arasında bulunduğu, % 54.52'sinin kadın olduğu, %60.41' inin fakülte mezunu olduğu Ve %39.37' sinin 16 yıl ve yukarı kıdemde oldukları anlaşılmıştır. Teftiş ve Değerlendirme -Araştırmanın verilerinden İlköğretim II. kademe branş öğretmenlerinin, İlköğretim müfettişlerinin yapmış oldukları teftiş ve değerlendirme etkinliklerinden aşağıda belirtilenlerin ` az` düzeyinde gerçekleştiği görüşünde oldukları görülmüştür. Sınıfa öğretmenle birlikte girmenin uygulanması, Teftiş esnasında müfettişin sınıfın bir üyesi gibi davranması, `En az iki ders saati teftiş esastır` ilkesinin uygulanması, ders programlarının amaca ulaşma durumunun saptanması, teftiş esnasında insan ilişkilerine önem verilmesi, teftişten önce ve sonra öğretmenle görüşülmesi, öğretmenin uyguladığı metod ve tekniklerin değerlendirilmesi, öğretmenin dersi uygulama başarısının ölçülmesi, teftişte okul ve çevre şartlarının dikkate alınması, meslekteki yeterlilik ve verimliliğin ölçülmesi, eğitim ve öğretimdeki başarının ölçülmesi, öğrencilerin yetenek, bilgi ve becerilerinin ölçülmesi, öğretmendeki ümit verici davranışların tespit edilmesi. -Branş öğretmenleri aşağıdaki etkinliklerin de `orta` düzeyde gerçekleştiğini ifade etmişlerdir. Derse hazırlık ve planlama çalışmalarının değerlendirilmesi, sınıftan öğretmenle birlikte çıkmanın uygulanması. Ayrıca araştırma bulgularından, teftiş- değerlendirme etkinliklerinden hiç bir çalışmanın ` çok` ve ` tam` olarak gerçekleşmediği ortaya çıkmıştır. Rehberlik ve İşbaşında Yetiştirme -İlköğretim II. Kademe branş öğretmenleri, İlköğretim Müfettişleri tarafından yapılan rehberlik ve işbaşında yetiştirme etkinliklerinden aşağıda sıralananların `orta ` düzeyde gerçekleştiği görüşündedirler.iv `Yılda en az bir kez rehberlik yapılır `ilkesinin uygulanması ve ders planlarının hazırlanmasında yapılan rehberlik. -Branş öğretmenleri aşağıdaki çalışmaların derecesini de `az` düzeyde bulduklarını ifade etmişlerdir: Programlardaki değişikliklerin nasıl uygulanacağı konusunda yapılan rehberlik, mevzuatı izleme konusunda yapılan rehberlik, eğitim- öğretim problemlerinin çözümünde, Türk dilini kullanma ve kullandırmada, çevreden en iyi faydalanmada, öğrencilerin bireysel farklılıklarını tanımada yapılan rehberlik, öğretim yılı başında yapılan rehberlik, öğretmenin mesleki gelişimi için yapılan rehberlik. - Branş öğretmenleri, aşağıdaki üç etkinliğin de ` hiç ` düzeyde gerçekleştiğini belirtmişlerdir: Yeni ders araçlarının tanıtımı, mesleki yayınları tanıma ve faydalanma, özlük haklarının bilinmesi konusunda yapılan rehberlik. Rehberlik ve işbaşında yetiştirme etkinliklerinden hiç bir çalışmanın ` çok` ve `tam` derecede gerçekleşmediği araştırma bulgularından anlaşılmıştır. Teftiş- değerlendirme etkinliklerinden anketin 2,3,5,7,8,11,13,14,17 ve 18. sırasında yer alan çalışmalarda, Sosyal Bilgiler ve İfade grubu, Fen-Matematik grubu ile İş ve Beceri grubu öğretmenlerinden oluşan gruplar arasında görüş farklılığı olduğu görülmüştür. 1,4,6,9,10,12,15 ve 16. sorularda ise fark görülmemiştir. Rehberlik ve işbaşında yetiştirme etkinliklerinden anketin 2,6,12,13 ve 14. sırasında bulunan çalışmalarda, Sosyal Bilgiler ve ifade grubu, Fen - Matematik grubu ile iş-beceri grubu öğretmenlerinin oluşturduğu gruplar arasında görüş farklılığı saptanmıştır, l, 3, 4, 5, 7, 8, 9, 10 ve 11. sorulara verilen cevaplarda ise farklılık görülmemiştir.

V SUMMARY The aim of this research is to determine the opinions of the second stage branch teachers of the primary-education about the inspection and guiding activities that are being carried out by primary-education inspectors For realising the aim of the research the following topics were investigated: The demographic qualities of the primary-education second stage branch teachers; the opinions of branch teachers about the levels of realisation of the activities such as inspection-evaluation, guiding on-work training; and whether there are differences between Social Science and Expression Group, Science and Mathematics Group, Business and Skill Group teachers1 opinions. The research is a combing model öne. The data have been collected by way of inquiries. And the inquiry form has been prepared after examining the related rules and regulations and receiving the opinions of the experts, inspectors and teachers. The universe of the research were the branch teachers of the primary- education schools in 7 central districts belonging to National Education Directorate of Ankara Province that were öpen to the education-teaching during educational year of 1996-1997. Hence the number contained by the universe was so much, we have preffered the sampling method. The sampling of this research was formed by 479 branch teachers who were functioning within 32 primary- education schools, that were defined amongst 285 primary-education school by fortuitous method. 434 of the inquiries that were applied to the sampling group, were returned.vi in statistical analyse of the data optained through inquiries the percentage, frequency and aritmethical average have been used. Moreover, for comparising the opinions of Social Sciences and Expression Group, Business (Works) and Skills Group, and Sciences-Mathematics Group teachers, we have benefited from the same statistical operations. The findings at the end of the research, could be summarised as follows: Demographic qualities: it was understood that 54.45 percent of the second stage primary-school teachers were between 31-40 years old, 54.52 percent of them were women, 60.41 percent were graduated from faculties and 39.37 percent of them were having seniority of 16 years ör more. Inspection and evaluation: According to the data of the research, it was observed that, the branch teachers of the second stage of primary-education were having the opinion that, the following activities relating to the inspection and evaluation that had been carried out by primary-education İnspectors; had been realised at `lowest, not enough` level: Practising the entry to the class along-with the teacher; the inspector's behaving as a member of the class during the inspection; Application of the principle `Basically the inspection should endure at least for two lessons-hour`; determining the reaching level to the aims as for educational programmes; giving the importance to the human relations during the inspection; Meeting with the teacher before and after inspection; evaluating the medhots andVII techniques applied by the teacher; measuring the success of the teacher relating to application of lesson; to arranging meeting with branch teachers, following the inspection; taking into consideration school and environmental conditions during the inspection; measuring the efficiency and productivity in the career; measuring the educational and training success; measuring abilities, knowledge and skills of the students; confirming the encouraging attitudes of teachers. - The branch teachers have expressed that the following activities had been realised in `medium` level: Evaluation of preparatory studies to the lessons and planning works; Application of leaving the classes to gether with the teachers. Besides those, it was appeared as a result of research finding that, none of the activities concerning inspection-evaluation activities had been realised as `too much` and `perfect`. Guideness and on-work training: - The branch teachers of second stage primary-education schools, have opinion that the following activities, concerning guiding and on-work training, had been realised with `medium` level: The application of the principle that `the guiding should be made at last once at a year` and the guiding to be made during preparation of lesson- programs (educational programs). - The branch teachers have expressed that they had found the degrees of the following activities as being `to little, not enough`:VHl Guiding about how to apply the modifications at the programs; guiding about the subject of following up the procedures (laws and regulations); guidance for education-teaching, for best benefiting from the environment, and for recognising the personal differentiation's between the students; the guiding at the beginning of educational calendar; the guiding made for professional progress of teachers. - The branch teachers have reported that the following three activities were at `nothing` level: The guiding in introducing the new educational materials; knowing and benefiting from the professional publications; and knowing the professional personal rights. It was understood through research findings that none of the activities concerning the guiding and on-work training, had been realised with a degree of `very much` and `perfect` As for the questions numbered 2,3,5,7,8,11,13,14,17 and 18 regarding inspection-evaluation activities, the opinion differences were observed between the teachers of Social Sciences and Expression Group, Sciences-Mathematics Group and Business Works and Skills Groups. While there was no difference between them, relating the questions numbered 1,4,6,9,10,12,15 and 16. As for guiding and on-work training activities, the opinion-differences were observed between the teachers of Social Sciences and Expression Group, Sciences-mathematics Group and Business Works and Skills Groups, regarding the studies numbered 2,6,12,13 and 14. While there was no difference between the answers to the questions numbered 1,3,4,5,7,8,9,10 and 11.