Uygun olmayan davranışların azaltılmasında ebeveynler tarafından uygulanan uyuşmayan davranışların ayrımlı pekiştirilmesinin etkisi (Otistik çocuklar ve ebeveynleriyle eve dayalı aile eğitimi)

Abstract

ÖZET Bu araştırmanın amacı, aile eğitim programının uygulanması sonucunda, ebeveynlerin çocuklarının uygun olmayan davranışlarının (yönergeye karşı koyma-gezinme) uyuşmayan davranışlarını ayrımlı pekiştirmesinin, çocuklarının uygun olmayan davranışlarının azalmasına yol açıp açmadığını, ikinci olarakta, ebveynlerin çocuklarının uygun olmayan davranışlarının uyuşmayan davranışlarını (yönergeyi yerine getirme-bir etkinlikle meşgul olma) ayrımlı pekiştirmelerinin, çocuklarının uygun olmayan davranışının uyuşmayan davranışlarının artmasına yol açıp açmadığının belirlenmesidir. Araştırmanın deseni tek denekli desenlerden AB desenidir. Araştırmanın deneklerini özel İlgi Özel Eğitim Merkezinde, 1998- 1999 öğretim yılında bireysel eğitim almakta olan 21 öğrenciden 2 öğrenci ve anneleri oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin toplanabilmesi için video kamera, video player, video kaset, televizyon, saat ve hedef davranış kayıt formları kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde grafiksel analiz kullanılmıştır.m Araştırmanın bulguları, aile eğitim programının uygulanması sonucunda, ebeveynlerin çocuklarına uyuşmayan davranışların ayrımlı pekiştirilmesi işlem sürecini uygulamalarının, uygun olmayan farklı davranışların azaltılmasına ve uygun olan uyuşmayan davranışların artmasına yol açtığı izlenimini vermektedir.

IV SUMMARY The purpose of this research is firstly to decide if the differential reinforcement of incompatible behaviours by the inappropriate behaviours (opposing the directive and walking around) of the children of the parents lessen the inappropriate behaviours of their children as a results of the implication of the family education program. Secondly, to decide if the differential reinforcement of the incompatible behaviours (performing the directive-being involved in an activity) by the inappropriate behaviours of the children of the parents increase the inappropriate behaviours of their children. The design of the research is the AB design which is one of the one-subject designs. The subjects of this research are two of the students and their mathers from a group of 21 students who are taking an individual education in the school period at 1998-1999. To collect the data of this research, a video-camera, a video player, a video-cassette, a television, a clock and target behaviour record forms are used. Grafical analyze is used in the analyze of the data got from the research. The diagnosis of the research gives the impression that, as a result of the implication of the family education programme, the implication of the process period of differential reinforcement of incompatible behaviours to the children of the parents lessens the inappropriate different behaviours and increases the appropriate incompatible behaviours.