Türk bankacılık sektörünün camel tekniği ile derecelendirilmesinde personel eğitiminin önemi

Abstract

ÖZET Günümüzde özellikle gelişmekte olan ülkeler endüstriyel gelişmelerine katkıda bulunacak sermayeyi temin etmek ve dolayısıyla global piyasaların bir parçası olabilmek amacıyla öncelikle ulusal finans piyasalarının gelişmesine yardımcı olacak politikaları ve reformları gerçekleştirmek durumundadır. Bunun gerçekleşmesi ise her şeyden önce yatırımcıya güvenilir bilgi akışının sağlanması ile mümkün olacaktır. Bilgi akışının sağlanması, hızlı kararların alınarak piyasaların sağlıklı ve etkin bir şekilde çalışmasına imkan tanıması açısından önem taşımaktadır. Borçlanan kişi, şirket veya ülkenin anapara ve faiz ödemelerinden kaynaklanan yükümlülüklerini zamanında ve tam olarak yerine getirme güçlerinin bağımsız bir değerlendirmesi olan derecelendirme, bilgi akışının sağlanmasında üstlendiği rol açısından önem taşımaktadır. Derecelendirme işlemi genellikle ulusal ve uluslararası menkul kıymetler, ticari şirketler, finans kurumları ve bankaların gerek menkul kıymet ihracından gerekse diğer bir takım borçlanmalarından doğan yükümlülüklerini değerlendirmek amacıyla yapılmakla birlikte uygulamada ülkelerin uluslararası piyasalardan borçlanma gücünü ortaya koymak için de sıklıkla başvurulmaktadır. Derecelendirme firmaları şirketlere yönelik analizlerinde elde ettikleri bilgiler ışığında bu şirketlerin borçlanmadan doğan yükümlülüklerini yerine getirme güçlerini çeşitli semboller aracılığı ile kamuoyuna duyurmaktadır. Derecelendirme işlemi gerekli bilgiyi sağlamak suretiyle yatırımcıya da üstlenmiş olduğu risk karşılığında gerekli getiriyi sağlayıp sağlamayacağı konusunda yol göstericidir. Şirketleri, kamu otoriteleri, kurumları ve araçlarıyla Türk finans piyasası son yıllarda yaşadığı gelişmeler ile uluslar arası piyasalarda belli bir yer edinmiş durumdadır. Derecelendirme işleminin başta ABD olmak üzere diğer gelişmiş ülkelerde de oldukça yaygın kullanılan bir araç olduğu göz önüne alındığında Türkiye'de yaşanan gelişmelere paralel olarak bağımsız derecelendirme firmalarına olan ihtiyacın giderek arttığı ortadadır.Son yıllarda özellikle bankacılık sektöründe faaliyet gösteren bazı bankaların Standart & Poor's ve Moody's gibi firmalar tarafından incelenerek derecelendirilmeleri yapılmış olmakla beraber, ülkemizde henüz derecelendirme ile ilgili yasal düzenlemelerin yetersiz olması ve zorunluluk bulunmaması nedeniyle istenilen düzeyde gerçekleşmemiştir. Ancak kamunun aydınlatılması ve etkin piyasa mekanizmasının işlerliğinin sağlanmasında oynadığı rol nedeniyle yakın bir gelecekte derecelendirme işlemine olan ihtiyaç daha da artacaktır. Bu gerçekten hareketle, çalışmada genel olarak derecelendirme kavramı, tarihi gelişimi ve derecelendirme kurumları incelenerek finans piyasaları açısından önemi ele alınmıştır. Türk finans sisteminde bankaların ağırlığı gözönüne alınarak bankacılıkta risk kavramı irdelenmiş, dünyanın önde gelen derecelendirme firmalarının bankaları derecelendirme sürecinde ele aldığı kriterler araştırılmış, derecelendirme firmalarının uyguladığı Camel Tekniği, Türk Bankacılık Sektörüne ve personelin bu konuyla ilgili eğitimi konusu hakkında önerilerde bulunulmuştur. Elde edilen bulgular ışığında derecelendirmenin finans piyasaları üzerindeki muhtemel katkıları üzerinde durulmuş ve Türk finans piyasaları açısından getireceği avantajlar değerlendirilmiştir.

ABSTRACT In recent times especially developing countries must apply some reforms and policies which help them to raise the capital necessary to help their industrial development and become a part of the globalized world. To realise this aim credible information flow to investor must be done. The flow of the information is important for it helps the markets work efficient by taking the decisions quickest way. Rating process, which is an independent evaluation of the borrowers, institutions or countries' ability to fulfil the obligations caused by the payment of interests and principal at the maturity, is important because of the role it takes in the flow of the information. In theory rating is usually done in order to evaluate the repayment ability of the non-financial corporations, financial institutions, including banks' obligations caused by not only issuing securities but also from other debts. But it is easily seen that in practice the countries use this process to evaluate the debt credibility in order to take place in international financial markets. The rating agencies are important for giving the information to the investors and disclosing the results of their analysis to the public about the ability of the fulfilling the obligations arised from the debts by means of symbols. Rating aids the investor being a guide about if he gets the proper return for the risk he takes. Turkish financial sector who has experienced a positive development has taken an important place in the international markets with its institutions, authorities, organisations and instruments. It is obvious that parallel to the developments in Turkey, the need for the independent rating agencies is increasing day by day when it is compared with the developed countries. Especially in USA and other developed countries, rating is a commonly used instrument to evaluate the credibility of the firms. Although in recent years some Turkish banks are rated by the most known rating agencies such as Standard & Poor's, Moddy*s, it could not reach the desired level because of the lack legal regulations. The need for rating will increase in a near VIfuture as it is having the key role In providing the efficient market mechanism and making the public be informed. From this point of view, definition of rating, development of this process, rating agencies and importance of rating on the financial markets are examined in this study. As banks are having an Important place In Turkish financial sector, the risk In banking sector is analysed, the criterias used by the most known rating agencies is studied and it is applied to Turkish Banking Sector. By the light of the research, effects of the rating on the financial markets and the advantages it will bring for the Turkish banking sector are discussed and given some proposals for the education of the stuff. vn