İlköğretim resim-iş (sanat) eğitiminde karşılaştırmalı durum çalışması

Abstract

II ÖZET `İlköğretim Resim-lş (Sanat) Eğitiminde Karşılaştırmalı Durum Çalışması` adlı bu araştırmanın konusu; ilköğretimde, temeli görsel sanatlara ve tasarıma dayanan resim dersleri amaçlarının gerçekleşme düzeylerinin gözlemlenerek saptanması, öğretmen, okul ve öğrenci birlikteliği içinde yürütülen düşünsel, duygusal, görsel ve bedensel katılımın yer aldığı etkinlikler sürecinin incelenmesi ve nasıl olması gerektiğinin araştırılmasıdır. Araştırma, özel amaçlarla Ankara'da belirli bir bölgede seçilmiş sosyo-kültürel ve sosyo-ekonomik yapıları farklı üç okulda gerçekleştirilmiştir. Seçilen üç değişik ilköğretim okulu öğrenci velilerinin gelir ve eğitim düzeyleri dışında meslek grupları, annenin çalışması, evdeki çocuk sayısı gibi temel farklılıklar da gözönünde bulundurulmuş, dolayısıyla en genel anlamda, seçilen üç okulun araştırılmasından etnografik boyutta sonuçlar alınabileceği varsayılarak çalışmalara bundan sonra girilmiştir. Çalışma; her üç okulda da ayrı ayrı olmak üzere okulların sanat eğitimi ortamının, öğretmenin ve öğrencilerin değişik yönlerden incelenmesi ve herbirinin hem aynı okul içinde, hem de her bir objenin diğer okullar arasında karşılaştırılarak değerlendirilmesi üzerine kurulmuştur. Bir eğitsel eleştiri olan bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden yararlanılmış olup çalışma aşağıda belirtildiği gibi dört bölümde geliştirilmiştir. Birinci bölümde eğitsel eleştiri, mikroetnografik araştırma yöntemi ve nitel araştırma yöntemlerinin kavram, tanım ve aşamaları açıklanarak anlatılmıştır. İkinci bölümde, incelenmiş olan üç ilköğretim okulunun verileri yer almıştır.Ill Üçüncü bölümde okullardan elde edilen verilerin çözümlenmesi, karşılaştırılması ve değerlendirilmesi sonucu okulun öğretmene, öğretmenin okula, öğretmenin öğrenciye, öğrencinin okula, ailelerin okula, ailelerin öğrenciye ve öğrencilerin ailelere etkisi ve katkısı ele alınmıştır. Dördüncü bölümde ise değerlendirme ve sonuç yer almıştır. Bu araştırmadan elde ettiğimiz bulgulara göre bir sanat(resim) eğitiminin başarısının; eğitim ortamı, öğretmen ve yönetici üçlüsünün bir sistem içinde, bir bütün olarak uyumu ve niteliğinin yüksekliği ölçüsünde arttığıdır. Bunlardan birinde dahi standartların altında nitelik düşüklüğü, ya da uyum sorunu başarıyı gölgelemektedir. Nitekim araştırmamızda, bir okuldaki öğretmen ve yöneticiler arasında uyum ve yüksek bir niteliğin sağlanmış olmasına karşın, eğitim ortamının yetersizliğinin istenen başarıyı engellediği, ya da yönetici ve eğitim ortamının uyum ve yüksek niteliğine karşın öğretmenin aşırı baskıcı, otoriter yapısından kaynaklanan olumsuz etkisinin başarıyı düşürdüğü görülmüştür. Bu kapsamda baştan düşünülen, başarı ile olanakların büyüklüğü arasındaki doğru orantının geçerli olmayabildiği, asgari başarının, üç öğenin de asgari standardı aynı anda yakaladığı takdirde sağlanabildiği değerlendirilmiştir. Seçilen üç farklı sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel yapıdaki okullarda bu farklılığın sanat(resim) eğitiminin kalitesine düşünülen derecede etkili olmadığı değerlendirilmiştir. Bunun ise okulların herşeye rağmen Ankara gibi büyük bir ilin merkezinde yer alıyor olmalarından kaynaklanabileceği kanaatine varılmıştır.

IV SUMMARY The subject of this research named `A Comparative Case Study in Primary Art Education` is determining the realization levels of the purposes of painting lessons that are based on visual arts and design; examining the activity processes in which the intellectual, emotional, visual and physical participation takes place and which are executed with association of teacher, school and student and researching how they should be. Research has been performed in three schools with different socio-cultural and socio-economic structures selected in a specific region in Ankara. Except for the income and educational levels of the parents of the students in the selected three schools, basic differences such as occupation groups, working mothers and the number of the children are also taken into consideration, consequently in the most general meaning, it is assumed that important results may be taken at qualitative and quantitative dimensions in the research of the selected three schools and then the studies are initiated. The study is based on examining the arts training environment, teacher and students from different aspects separately in each of the three schools and evaluating them both within the same school and by comparing each object with other schools. In this study, that is an educational criticism, qualitative and quantitative methods are made use of and the study is developed in four sections as specified below. In the first section; educational criticism is described by explaining the concept, definition and phases of qualitative and quantitative methods. In the second section; the data of the examined three schools take place.In the third section; the impact and contribution of the school to the teacher, of the teacher to the school, of the teacher to the student, of the student to the school, of the parents to the school, of the parents to the students and of the students to the parents are studied as a result of the analysis, comparison and evaluation of the data obtained from the schools. In the accordance with the findings that we have obtained from this research, success of arts (drawing) training increases as much as the training environment, teacher and manager trio is in harmony as a whole and the quality is high. Low quality and harmony problem even in one of them overshadows the success. As a matter of fact, in our research it is observed that, although a harmony and high quality is provided between the teachers and the managers in one school, desired quality is hindered because of the insufficiency of training environment or although the harmony and high quality of manager and training environment, success is decreased by the negative impact resulting from the extreme pressure and authoritarian approach of the teacher. In this scope, it is evaluated that the direct proportion considered previously between the success and the size of opportunities may not be valid and that minimum success can be provided when the three elements catch the minimum standards at the same time. In the selected three schools with different socio-economic and socio-cultural structures, it is evaluated that this difference is not as influential as it is considered in the quality of arts (drawing) training. It is estimated that it may be resulting from the schools being in the middle of a big city like Ankara in spite of everything. «ss^-