İlköğretim okulu müdürlerinin yetki kullanma yeterliliklerinin öğretmenler ve ilköğretim müfettişleri tarafından değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Türk Milli Eğitim Sisteminin en önemli birimlerinden biri olan ilköğretim okullarında, müdür pozisyonunda bulunan kişilerin yetkilerini ne derecede kullandıklarını ortaya koymaya çalışan bu araştırmanın temel amacı, İlköğretim okulu müdürlerinin yetki kullanma yeterliliklerini, öğretmenler ve ilköğretim müfettişlerinin görüşleri doğrultusunda değerlendirmek ve bu iki grubun görüşleri arasında anlamlı bir farkın olup olmadığını belirlemektir. Bu araştırma ile yöneticilerin görev alanlarını oluşturan okul işletmesi, personel işleri, eğiti m-öğretim ve öğrenci işleri alanlarına yönelik yetkilerini ne derecede gerçekleştirdikleri öğretmenler ve müfettişlerin vermiş olduğu cevaplar doğrultusunda test edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca öğretmenler ile müfettişlerin görüşleri arasında anlamlı bir farklılık olup olmadığının ortaya çıkarılması hedeflenmiştir. Araştırma tarama yöntemi ile yürütülmüştür. Araştırmanın konusu ile ilgili olan gerekli kaynaklar taranmıştır. Veriler anket yoluyla elde edilmiştir. Anket hazırlanırken mevcut bilgilerden yararlanılmış ve uzman yardımı alınarak geliştirilmiştir. Bu araştırmanın evrenini, 1999-2000 öğretim yılında Adıyaman İl Merkezinde bulunan resmi ilköğretim okullarında görevli öğretmenler ile Adıyaman İlinde görevli ilköğretim müfettişleri oluşturmaktadır. İl Merkezinde bulunan 38 ilköğretim okulundan random yöntemiyle seçilen 12 ilköğretim okulunun öğretmenleri örneklem olarak alınmış, ilköğretim müfettişlerinin tamamına ulaşıldığından ayrıca örneklem alınması yoluna gidilmemiştir. Öğretmenlere dağıtılan 432 anketten 335'i, müfettişlere dağıtılan 34 anketten 32' si geri dönmüş ve istatiksel işlemler 367 denek üzerinde yapılmıştır. Araştırma verilerinin analizi yapılırken frekans, yüzde hesabı, aritmetik ortalama, tek yönlü varyans analizi ve t- testi uygulanmıştır. Analizlerde SPSS paket programı kullanılmıştır.Araştırmadan şu sonuçlar çıkarılmıştır: 1. Genel ortalama değerler göz önünde bulundurularak, ilköğretim okulu müdürlerinin okul işletmesi konusunda yetki kullanma yeterliliklerini öğretmenler (X=3,89) `Çok`, ilköğretim müfettişleri (X=2,86) `Orta` derecede değerlendirmektedir. 2. Genel ortalama değerler göz önünde bulundurularak, okul müdürlerinin personel işleri konusunda yetki kullanma yeterliliklerini öğretmenler (X=4,05) `Çok`, ilköğretim müfettişleri (X=2,66) `Orta` derecede değerlendirmektedir. 3. Genel ortalama değerler göz önünde bulundurularak, ilköğretim okulu müdürlerinin eğitim-öğretim konusunda yetki kullanma yeterliliklerini öğretmenler (X=3,66) `Çok`, ilköğretim müfettişleri (X=2,51) `Az` derecede değerlendirmektedir. 4. Genel ortalama değerler göz önünde bulundurularak, okul müdürlerinin öğrenci işleri konusunda yetki kullanma yeterliliklerini öğretmenler (X=3,59) `Çok`, müfettişler (X=2,26) `Az` derecede değerlendirmektedir. 5. Burada gruplar arası istatistiksel olarak 0,05 anlamlılık düzeyinde (P=,000) anlamlı bir fark bulunmuştur. Bu farklılık öğretmenler lehinedir. Buna göre ilköğretim okulu müdürlerinin yetki kullanma yeterliklerinin değerlendirilmesinde öğretmenler ile ilköğretim müfettişlerinin fikir birliği içinde olmadıkları sonucuna varılmıştır.

Ill ABSTRACT The main aim of this research, which tries to reveal to what extend the people in the principle position in primary education schools, which form one of the most important units in Turkish National Education System, use their authority is to evaluate the efficiency of principles in primary education schools in the view of applying their authority according to the teachers' and primary education supervisors' views and to elucidate whether a significant difference between the views of those two groups exists or not. With this research what is tried to be tested is to what extend the principles of primary education schools realize their authority on their functioning field, which includes school management, education activities, personnel and students' affairs, according to the answers of the teachers and supervisors. Besides that, it is also aimed to reveal whether there is a significant difference between the views of the teachers and supervisors. This research has been conducted with hatching method. Necessary sources about the subject of the research have been searched thoroughly. Datums are received through a questionnaire. Present data have been utilized during the preparation period of the questionnaire and has been developed in the light of expert views. The circumference is formed by teachers on duty at official primary education schools and primary education supervisors in central Adıyaman in 1999- 2000. Teachers at 12 primary education schools chosen randomly out of 38 in the city center are taken as examples and for the reason that all the primary education supervisors have been accessed exemplification has not been applied. 335 of the questionnaires out of 432 delivered to the teachers and 32 out of 34 delivered to the supervisors have been collected and statistical procedures have been carried out on those 367 subjects.IV While analyzing the datums of the research frequency, percentage, arithmetical average, one-way anova analyzing and T-test have been applied. SPSS package program has been used in analyzing. The following results are concluded from the research; 1 -Considering the general average values, adequacy of primary education school principles to use their authority in school management has been graded (X=3,89) `High` by teachers, and (X=2,86) `Average` by the primary education supervisors. 2-Considering the general average values, adequacy of primary education school principles to use their authority in personnel affairs has been graded (X=4,05) `High` by teachers, and (X=2,66) `Average` by the primary education supervisors. 3-Considering the general average values, adequacy of primary school principles to use their authority in education-instruction has been graded (X=3,66) `High` by teachers, and (X=2,51) `Insufficient` by the primary education supervisors. 4-Considering the general average values, adequacy of primary school principles to use their authority in student affairs has been graded (X=3,59) `High` by teachers, and (X=2,26) `Insufficient` by the primary education supervisors. 5-In this research, a statistical meaningfulness difference at the level of 0,05 (P=,000) has been observed between the two groups. Teachers overweigh in this difference. In the light of figures, it is concluded that; in evaluating the adequacy of primary education school principles to use their authority, teachers and primary education supervisors do not share the same views.