İlköğretim okullarında laboratuvarlı eğitimin fen bilgisi öğretimine etkisi ve alınması gereken önlemler

Abstract

ÖZET Bu araştırma, 1999-2000 Eğitim-Öğretim Yılı'nda ilköğretim okullarında laboratuvarh eğitimin Fen Bilgisi öğretimine etkileri ve alınması gereken önlemleri saptamak amacıyla yapılmıştır. Araştırmada tarama türünde bir model benimsenmiş olup, araştırmanın evrenini, Türkiye'de bulunan ilköğretim okullarında görev yapan Fen Bilgisi, 4. ve 5. sınıf öğretmenleri oluşturmakta, omeWemini ise Batman İl ve İlçe Merkezlerindeki ilköğretim okullarından küme örnekleme yöntemi ile seçilen, 30 ilköğretim okulu ve bu okullarda görev yapan toplam 410 öğretmen oluşturmuştur. Araştırma, 1999-2000 öğretim yılının ikinci döneminde seçilen ilköğretim okullarındaki tüm Fen Bilgisi öğretmenleri ile birer 4. ve 5. sınıf öğretmenine (toplam 120 öğretmen) anket uygulanarak gerçekleştmlmiştir. Araştırmada toplanan bilgiler; SPSS Windows Paket programında analiz edilmiştir. Laboratuvarh eğitimin Fen Bilgisi öğretimine etkisini belirlemek için deneysel yöntem kullanılmıştır. Batman Merkez Cumhuriyet İlköğretim Okulu'nda oluşturulan kontrol ve deney gruplarına ön test ve son test yapılmıştır. Elde edilen puanlar arasında 0.05 anlamlılık düzeyinde fark olup olmadığım belirlemek için `t` testi yapılmıştır. Anketin I., II., IH. ve IV. bölümlerindeki sorulara verilen cevaplar, frekans (f) ve yüzdeliklerle (%) ifade edilmiş, ayrıca IV. bölümdeki sorulara verilen cevapların aritmetik ortalama (x), standart sapmaları (Ss) hesaplanmıştır. Görüşler arasında 0.05 anlamlılık düzeyinde fark olup olmadığım belirlemek için `t` testi uygulanmıştır. İkiden fazla grupların görüşleri arasında 0.05 anlamlılık düzeyinde fark olup olmadığını belirlemek için ise variyans analizi (F) yapılmış, farkın hangi gruplar arasında olduğunu belirlemek için de, Scheffe testi yapılmıştır. Araştırma, dört bölümden oluşmuştur. Birinci bölümde eğitimin insan yaşamındaki yeri ve önemi, ilköğretimde Fen Bilgisi dersinin, dolayısıyla laboratuvar çalışmalarının yeri, önemi, Fen Bilgisi öğretiminin öğelerine yer verilmiştir.II Araştırmanın ikinci bölümünde yönteme yer verilmiştir. Araştırmanın üçüncü bölümünde laboratuvarlı eğitimin Fen Bilgisi öğretimine etkisine, öğretmenlerin kişisel bilgilerine, öğretmenlerin; Fen Bilgisi derslerinin işlenişine, okullarındaki araç-gereçlerin durumu, temin edilmelerine ve laboartuvar çalışmalarının Fen Bilgisi öğretimine etkilerine ilişkin görüş ve önerilerine yer verilmiştir. Bulgular, laboratuvar yöntemi kullanılarak yapılan eğitimin öğrencilerin Fen Bilgisi dersindeki basanlarım arttırdığım, öğretmenlerin laboratuvarlı eğitimin Fen Bilgisi öğretimine etkilerine ilişkin görüşlerinin onların cinsiyetlerine, öğrenim durumlarına ve kıdemlerine göre değişmediğini ancak branşlarına ve Fen Bilgisi dersi ile ilgili herhangi bir hizmet içi eğitim kursu veya seminerine katılmalarına göre değiştiğini göstermektedir. Son bölümde ise bulgular ışığında sonuçlara ulaşılmış ve laboratuvarlı eğitimin arttırılmasına yönelik önerilerde bulunulmuştur.

m ABSTRACT The research has been conducted to determine the effect of the education with laboratory in the 1999-2000 Education-Training Year, primary education schools over the Science Course education and to determine the measures to be taken. A scannig type of model has been adopted in the research and the universe of the research compires of the Science Course and 4th and 5th grade teachers that are working in the primary education schools that are present in Turkey, whereas the samples of those, were comprised of the 30 primary education schools that were selected by group sampling method, among the primary education schools of Batman province and county centers, and those totally 410 teachers who work in these schools. The research have been realised by applying questionnaires to all Science Course teachers in the selected in the primary education schools in the second term of 1999-2000 education year, together with one each 4th and 5th grade class teachers ( totally 120 teachers). The information gathered, have been analysed in SPSS Windows package program. Experimental method has been utilised to determine the effect of education with laboratory on Science Course education. Preliminary test and final test has been applied, on the control and experiment groups that have been formed in Batman Central Cumhuriyet Primary Education School `t` test has been preformed, to determine if there is a difference at the level of 0.05 meaning, among the points obtained. The answers given to the questions in the 1st, End, Illrd and Vlth sections of the questionnaire, have been expressed by frequency (f) and percentage (%) and apart from this, the arithmetic averages (x) and the standard deviations (Ss) of the answers given to the questions in section IV have been applied, to determine if there is a difference, at 0.05 meaning level among the views of more than two groups, variance analysis (F) have been made and Scheffe test has been made, to determine between which groups the difference exist. The research comprises of four sections. In the first section, the place and importance of education in human life, the place and importance of Science Course T.<£. ¥©KSEKÖ?RET!M KURUM?. İIV in the primary education, and hence, in turn the place and importance of laboratory works and elements of Science Course education are placed. In the second section of the research, method is given place. In the third section, the effects of education with laboratory on Science Course education, on the personal know ledges of the teachers, and the performing- processing of title Science Course classes, the situation of the equipment and apparatus in the schools and their way of being supplied, and on the effects of laboratory works over Science Course education, have been placed-given the findings, indicate that the education made by using laboratory method increases the success of the students in the Science Course, the views of the teachers do not change, in accordance with their sex, educational situations, and their experiences, however, these do change in accordance with their branches, and depending on their partification on in-service course or seminar. In the last section, results have been accessed, in the light of findings and proposals, directed to the increasing of education with laboratory have been presented.