Zihinsel engelli çocukların zarar verme davranışlarının azaltılmasında diğer ve uyuşmayan davranışların ayrımlı pekiştirilmesinin etkililiği

Abstract

Bu araştırmanın amacı, zihinsel engelli çocukların zarar verme davranışlarının azaltılmasında `Diğer ve Uyuşmayan Davranışların Ayrımlı Pekiştirilmesi İşlem Süreçlerinin` etkili olup olmadığını ve hangisinin daha etkili olduğunu belirlemektir. Araştırmanın deseni, tek denekli deneysel desenlerden, değişen koşullar desenidir. Araştırmanın deneklerini, zarar verme davranışına sahip iki zihinsel engelli çocuk oluşturmuştur. Bu çocuklar, özel bir özel eğitim kurumuna devam etmektedir. Araştırma verilerinin toplanabilmesi için kısmi aralıklı zaman örneklemesi kayıt formu, motivasyon ölçümleme skalası, pekiştireç belirleme formu ve görüşme formu kullanılmıştır. Araştırma verileri grafiklerle gösterilmiş ve grafikler niteliksel olarak yorumlanmıştır. İki gözlemci tarafından kayıt edilen araştırma verilerinin güvenirlik katsayısı bir no'lu denek için %99, iki no'lu denek için %98.5' dir. Araştırmanın bulguları, zarar verme davranışının azaltılmasında `Diğer ve Uyuşmayan Davranışların Ayrımlı Pekiştirilmesi İşlem Süreçlerinin` her ikisinin de etkili olduğunu ve `Uyuşmayan Davranışların Ayrımlı Pekiştirilmesi İşlem Sürecinin, Diğer Davranışların Ayrımlı Pekiştirilmesi İşlem Sürecine` göre daha etkili olduğunu göstermektedir. u

The purpose of this study is to investigate if differential reinforcement of other behavior and differential reinforcement of incompatible behavior are effective in decreasing the injurious behavior of mentally reterded and if they are which one is more effective. The design of the study is changing condition of single subjects designs. The subjects of this study are two mentally retarded students who have injurious behavior. These children were enrolled to private special education center. To collect the research data were used direct observation with interval sampling recording, scale of motivation, survey of reinforcement and interview form are used. Data were shown on graphics and were analyzed qualitatively. The reliability of two observers for injurious behavior was %99 for first subject and %98.5 for the second subject. The results of research shows that differential reinforcement of other behavior and differential reinforcement of incompatible behavior are both effective in decreasing the injurious behavior and differential reinforcement of incompatible behavior is more effective than differential reinforcement of other behavior. Ill