Stresin çalışma verimliliği üzerine etkisi Anadolu otelcilik ve turizm meslek liseleri yönetici ve öğretmenleri üzerine bir araştırma

Abstract

ÖZET Artan bilgi birikimi, hızla ilerleyen teknoloji ve her alanda görülen sürekli değişmelerin biçimlendirdiği çağdaş toplumsal yaşam; uyum sağlama çabasında yetersiz kalan günümüz inşanı için, stres olgusunu yüzyılımızın hastalığı haline getirmiştir. Stres, toplumsal yaşamla olduğu gibi, bunu düzenleyen örgütsel yaşamla da yakından ilgilidir. Örgüt-birey beklentileri dengesi, örgütlerin yapı ve işleyişlerinden kaynaklanan ve işgörenlerin beklentilerinin karşılanmasını önemli ölçüde engelleyen bir takım olumsuz durumların ortaya çıkmasıyla bozulmaktadır. Stres kaynakları denilen bu durumlar, işgörenin uyum yeteneğini zayıflatıp direnç kapasitesini aştığında, işgören tarafından stres yaratıcı olarak algılanmakta ve örgütsel stres meydana gelmektedir. Bu çalışmanın amacı Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi yönetici ve öğretmenlerinde stresin çalışma verimliliğine etkisini tespit etmektir. Bu okullarda çalışan yönetici ve öğretmenlerin stres kaynaklarının tespit edilmesi, stresin çalışma verimliliği üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılması için önemlidir. Çalışmamızda tezin teorik kısmında yerli ve yabancı bilim adamlarının kitap ve makalelerinden yararlanılmıştır. Çalışmamızın birinci bölümünde stres kavramının detaylı olarak tanımlaması yapılarak özellikleri açıklanmıştır. İkinci bölümde stres kaynakları ve stres belirtileri açıklanarak özellikle örgütsel stres, iş stresi, yönetici ve öğretmen stresi üzerinde durulmuştur. Üçüncü bölümde verimlilik kavramı, verimliliği etkileyen olgular ve stresin verimliliğe etkileri açıklanarak verimlilik artırma teknikleri ve stresle başa çıkma yöntemleri üzerinde durulmuştur. Dördüncü bölümde ise stresin çalışma verimliliğine etkisini ortaya koyacak anket çalışması ve buna bağlı olarak istatistiksel analizler ve yorumlar bulunmaktadır, t testi uygulaması sonucunda demografik özelliklerine göre gruplar arasında farklılığın olup olmadığı tespit edilmiştir.

ABSTRACT Modern social life, sculptured by increasing accumulation of knowledge, quickly developing technology and continuous changes marked in all fields, caused the feet of stress become the disease of our century for the individual of today with his weakness for adaptation. Stress is closely related to social life as well as to the organizational life which is conducting the social life. The balance of expectations of the organisation and those of the individual is disturbed by some negative situations caused by the structure and the operation of the organisations and hindering in a large scale the satisfaction of the employees' expectations. When such situations called « stress sources », diminish the adaptability of the employee and surmount his resistance capacity, are perceived as stress causes and lead to « organizational stress ». The objective of this study is to determine the impact of stress on the productivity of the work of the administrators and teachers of Anadolu Professional Lyceum for Hotel and Tourism. The determination of the stress sources of the administrators and teachers working in these schools is important for diminishing the negative impact of stress on the productivity of the work. In our work, in the theoretical part of the thesis, the books and articles of local and foreign scientists are used. In the first part of our work, the concept stress is defined in detail and its properties are described. In the second part, stress sources and stress symptoms are described and special attention is given to the organizational stress and stress of administrators and teachers. In the third part, the concept of productivity, the facts influencing the productivity and the influence of the stress on the productivity are defined and techniques for improving the productivity and overcoming the stress are emphasized. While in the fourth part, the survey for discovering the impact of the stress on the working productivity and related statistical analysis and comments are presented. Also the presence of deferences between groups related to demographic particularities is also checked and determined by applying the « t » test.