Kadın tüketicilerin bazı dayanıklı tüketim mallarını satın alma ve kullanma davranışlarının incelenmesi

Abstract

ÖZET Bu araştırma, Ankara ili merkez ilçeleri sınırlan içerisinde ikamet etmekte olan kadın tüketicilerin bazı dayanıklı tüketim mallarını satın alma ve kullanma davranışlarını incelemek amacıyla, basit tesadüfi örnekleme yöntemiyle seçilen N=384 kadın tüketici üzerinde planlanmış ve yürütülmüştür. Araştırmanın verileri geliştirilen anket formuna bağlı kalınarak 20 Ağustos- 30 Ekim 2001 tarihleri arasında araştırmacı tarafından kadın tüketicilerle yüzyüze yapılan görüşmeler sonucunda toplanmıştır. Araştırma sonunda elde edilen verilerin değerlendirilmesinde SPSS 10.0 paket programından yararlanılmıştır. Verilerin yaş, öğrenim ve gelir açıklayıcı değişkenleri açısından anlamlılık kontrolleri khi-kare (x2) analizi ile test edilmiştir. Gruplararası farkın belirlenmesinde P <0.05 anlamlılık düzeyi kullanılmıştır. Araştırmaya alınan kadın tüketicilerin %31.8'i 35-44 yaş grubunda,% 49.2' si evli, %46.9'u yüksekokul/üniversite mezunu ve %80.2'si bir çalışmaktadır. Kadın tüketicilerin % 69.8'inin bazı dayanıklı tüketim mallarını satın almadan önce piyasa araştırması yaptıkları belirlenmiştir. Bu durum tüketicilerin yaşına, öğrenim ve gelir düzeylerine göre farklılık göstermiştir. Bazı dayanıklı tüketim mallarını satın almadan önce kadın tüketicilerin yararlandıkları bilgi kaynaklan arasında ilk üç sırada satıcı tavsiyeleri ( % 63.0), malı kullanan birinin tavsiyesi ( % 58.3) ve yakın çevre tavsiyeleri ( % 51.3) yer almıştır. Kadın tüketicilerin bazı dayanıklı tüketim malları nı satın alırken garanti belgesinin olmasına ( % 67.7), kullanım kolaylığına ( % 57.8), marka ( % 46.4) ve fiyatın ekonomik olmasına ( % 46. 1) dikkat ettikleri görülmüştür. Kadın tüketicilerin yarısına yakınının bazı dayanıklı tüketim mallarını yetkili bayiden (%43.2) ve taksitle (%44.5) satın aldıkları belirlenmiştir. Bu durum tüketicilerin yaşına, öğrenim ve gelir düzeylerine göre farklılık göstermiştir. Ailelerin tamamının buzdolabı ve otomatik çamaşır makinasına (% 100.0), tamamına yakınının elektrik süpürgesi, fırın, ütü ( %99.2) ve saç kurutma makinasına ( % 98.7), yansından fazlasının ise bulaşık makinasına (% 60.7) sahip oldukları görülmüştür.Tüketicilerin buzdolabı kullanımında yiyeceklerin soğumadan buzdolabına koyulmamasna (%55.7) ve buzdolabına koyulan yiyecekler arasında yeterli bir mesafe bırakılmasına (%49.5); bulaşık makinası kullanımında makinanın su giriş ve çıkış bağlantılarım kontrol etmeye (%37.0) ve ön yıkama programını sıklıkla kullanmamaya (%33.6); otomatik çamaşır makinası kullanımında önerilen miktarda uygun deterjan kullanmaya (%63.3) ve çamaşırların özelliklerine uygun bir program seçmeye (%48.4); fırın kullanımında yiyecekler pişerken fırın kapağını gereğinden fazla açmamaya (%58.3) ve yiyeceğin türüne uygun bir ısı seçmeye (%54.0); mikrodalga fırın kullanımında fırının kapısının düzgün bir şekilde kapanmasına (%16.9); elektrik süpürgesi kullanımında elektrik süpürgesini sert çarpmalardan korumaya (%56.5) ve yüzeyde kesici cisimler bulundurmamaya (%55.1);mutfak robotu kullanımında robotu kendi aksesuarları ile kullanmaya (%40.1) ve robotu kullandıktan sonra parçalarını temizlemeye (%38.3);fritözü temizlemeden önce içindeki yağın soğumuş olmasına (%22.4);ütü kullanımında çamaşırları nemli iken ütülemeye (%55.2);saç kurutma makinası kullanımında makinayı nemli bir alanda ve nemli bir elle kullanmamaya (%63.8) ve makinanın hava alma panjurlarının kapatılmamasına (%61.2) daha çok dikkat ettikleri belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler : Tüketici, Tüketici Satın Alma Davranışı, Dayanıklı Tüketim Malları.

ABSTRACT This study has planned and conducted on 384 women consumers who were chosen at random and live in Ankara and its suburbs. It aims at revealing their attitudes towards purchasing and using some durable goods. The data of the research was gathered between August 20 and October 30 2001 by the means of interviews with women consumers depending on the questionnaire form developed. The data obtained from the study has been evaluated by the means of SPSS 10.0 packet program.The control of the variables of the data in terms of age, education and income are tested with khi-kare (X2) analysis.In determination of the differences among the groups,the significance level of p<0.05 has been used. It has been seen that 31.8 % of the consumers participating in the study are from the age of group of 35-44, 42.9% of them are married, 46.9% of them are university graduates, 34.6% of them are civil servants, 80.2 % of them are working. It has been revealed that 69.8% of the consumers make a market research before they buy some durable goods.That fact changes according to consumers' age, education and income level. Seller advice 63.0%, a reference of a person who has already used the good 58.3% and advice of people around 51.3% are the first three among the sources that consumers make use of before they purchase durable goods. It has been observed that consumers pay attetion to treaty of guarantee 67.7%, ease of usage 57.8%, trade-mark 46.4% and suitable of price 46.1%. It has been concluded that 43.2% of consumers buy goods from authorized markets.That fact changes according to consumers' age and their levels of education and income. It has been revealed that 44.5% of consumers purchase goods on installment basis.That fact changes according to consumers' age and their levels of education and income.It has been observed that all of the consumers have refrigerator and washing machine, almost all of them have vacuum cleaner,oven and iron 99.2% and most of them have hair dryer 98.7%, more than half of them have dishwasher 60.7%. It has been revealed that consumers pay attention to cool hot food before they place them in refrigerators 55.7% and to leave enough distance between foods which were put in the refrigerator 49.5%;they pay attention to the control of water joints before the use of washing machines 37.0% and not to use pre-wash programme as long as it is not necessary 33.6%; to use appropriate amount of detergant according to the selected programme 63.3% and to select a suitable programme according to the type and the dirtiness of laundry in the use of washing machines 48.4%;while using ovens they pay attention not to open oven-door not more than its needed 58.3% and to the appropriateness of the heat of the oven according to food type 54.0%;to close door of the microwave in an appropriate way 16.9%; to protect the vacuum cleaner from strokes 56.5% and not to leave sharp devices on the places to be vacuumed 55.1%; to use the kitchen robout with its accessories 40.1% and to clean the accessories immediately after use 38.3%; they pay attention to cool the deep fat fryer and the oil in it before cleaning 22.4%; to iron the clothes when they are slightly wet 55.2%; not to use the hair dryer in a wet place with wet hands 63.8% and not to close the air-circulating part of the machine 61.2%. Key Words : Consumer, Consumers' Purchasing Behavior, Durable Goods.