İlköğretim 6., 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin elektrik konusunda sahip oldukları yanlış kavramların tespiti üzerine bir araştırma

Abstract

ÖZET Bu araştırma, ilköğretim 6., 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin fen bilgisi dersi müf redatında yer alan elektrik konusundaki temel kavramları nasıl algıladıklarını ve bu konu ile ilgili kavram yanılgılarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Bu amacı ger çekleştirebilmek için, elektrik konusunda 28 adet çoktan seçmeli sorudan oluşan bir kavram testi geliştirilmiştir. Elektrik Kavram Testi, Ankara İl Merkezinde bulunan 12 adet ilköğretim okulunun 6., 7. ve 8. sınıflarında öğrenim gören 1162 öğrenciye uygulanmıştır. Uygulama yapılırken, örneklemi oluşturan öğrencilerin kavram testi nin soruları ile ilgili konular hakkında eğitim almış olmalarına dikkat edilmiştir. E lektrik Kavram Testi' nin uygulanmasından elde edilen verilerin analizi ile ulaşılan sonuçlar: İlköğretim 6., 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin elektrik konusu ile ilgili çok sayıda kavram yanılgılarına sahip oldukları belirlenmiştir. Bunlara örnek olarak; i) Elektrik devrelerinde akım tüketilir. ii) Pil, elektrik devrelerinin bağlanma şeklinden bağımsız olarak sabit akım kaynağıdır. iii) Pil, elektrik devrelerinde sabit gerilim kaynağı değildir. iv) Pilin (+) kutbundan çıkan akım ile pilin (-) kutbundan çıkan akımın am pulün içinde karşılaşması sonucunda ampul yanar gibi kavram yanılgıları verilebilir. İlköğretim 6., 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin elektrik konusunda benzer kavram yanılgılarına sahip oldukları belirlenmiştir. Buna dayalı olarak, öğrencilerin sahip oldukları yanlış kavranılan doğruları ile değiştirerek düzeltmek oldukça güçtür ve öğrenciler bu değişime direnç gösterirler.11 Öğrencilerin, elektrik konusunun en temel ve soyut olan akım ve gerilim kav ramlarını karıştırdıkları belirlenmiştir. Elektrik kavram teşrindeki bazı sorulara öğ rencilerin verdikleri cevaplar; akımı gerilim, gerilimi ise akım olarak düşündüklerini göstermiştir. Elektrik devrelerine direnç eklenerek herhangi bir değişim yapıldığında; öğ rencilerin devrelerde gerçekleşebilecek eşdeğer direnç, akım ve gerilim ile ilgili de ğişimleri anlamakta güçlük çektikleri ve bununla ilgili kavram yanılgılarına sahip oldukları belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler : Fen Bilgisi Eğitimi, Elektrik, Kavramlar, Yanlış Kav ramlar. Sayfa Adedi : 135 Tez Yöneticisi : Prof. Dr. Necati YALÇIN

m ABSTRACT This research study was conducted in order to identify sixth, seventh and eight grade students' misconceptions in electricity. For this purpose, a conceptual test was developed, which consists of 28 multiple-choice items. This test was adminis tered to 1162 students in 12 middle schools in metropolitan Ankara. All of the stu dents participated in this research had studied the electricity concepts prior to data collection. The data analysis shows that the students demonstrated a number of miscon ceptions about electricity and its use. Most notable of them are the following: i) Electric current being consumed in electric circuits. ii) A battery being a source of constant current independent from the cir cuit to which it is connected. iii) A battery not being a source of variable potential difference dependent on the circuit to which it is connected. iv) A light bulb being hit due to confrontation of two currents one coming from the (+) pole and the other coming from the (-) pole of a battery. It is found that misconceptions similar to those observed in 6th grade students are also prevalent among 7th and 8th grade students. This supports the earlier findings that misconceptions are persistent and resist to change. Student responses to conceptual test items indicate that at times they consider electric current as voltage and voltage as electric current. This finding in turn indi cates the students confusion with the most fundamental concepts of electricity.IV Students showed difficulty in analyzing and understanding new situations when an additional resistance is put in existing circuit. It is also found that the stu dents had misconceptions associated with such changes made in circuits. Key Words : Science Education, Electricity, Concepts, Misconceptions. Page Number : 135 Adviser : Prof. Dr. Necati YALÇIN