Isı ve sıcaklık konusunun ilköğretim fen bilgisi derslerindeki anlaşılma düzeyinin ve oluşan kavram yanılgılarının belirlenmesi

Abstract

VI ÖZET ISI VE SICAKLIK KONUSUNUN İLKÖĞRETİM FEN BİLGİSİ DERSLERİNDEKİ ANLAŞILMA DÜZEYİNİN VE OLUŞAN KAVRAM YANILGILARININ BELİRLENMESİ (Yüksek Lisans Tezi) Seyhan MERT GAZI ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ Haziran 2002, 101 sayfa Bu tez çalışması İlköğretim Fen Bilgisi derslerinde işlenen ısı ve sıcaklık konusunun ilköğretim 7.sınıf öğrencileri tarafından ne oranda anlaşıldığını ve bu kavramlara ilişkin öğrencilerin alternatif kavramlarının neler olduğunu belirlemeyi amaçlamıştır. Çalışma, Ankara ilinde öğrenim gören farklı üç merkez ilçedeki 9 ilköğretim okulunda gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya temel oluşturan anket 2000-2001 Eğitim- Öğretim yılı Bahar yarıyılında bu okullardan rasgele seçilen 600 öğrencinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Çeşitli nedenlerle anket sonuçlarından ancak 420 adedi değerlendirmeye katılmıştır. İlköğretim 7.sınıf öğrencilerinin formal eğitimden sonra halen sahip oldukları alternatif kavramları ve konunun ne oranda anlaşıldığını belirlemek amacıyla ısı ve sıcaklık ile ilgili 30 sorudan oluşan bir anket hazırlanmıştır. Anket ve sorular hazırlanırken verilecek yanıtların öğrencilerin sahip olduğu alternatif kavramların ne şekilde olduğunu yansıtmasına özen gösterilmiştir. Süre kısıtlılığı ve matematik bilgisinin verilecek cevapları etkilememesi için sorular işlem yerine daha çok yorum içerecek şekilde hazırlanmıştır.vıı Verilerin toplanmasından sonra sonuçlar öğrencilerin verdikleri cevapların hangi seçeneklerde yoğunlaştığına göre değerlendirilmiştir. Öğrencilerin sahip olduğu alternatif kavramlar ve bu alternatif kavramların oluşum sebebi yapılan diğer çalışmalarda göz önünde bulundurularak belirlenmeye çalışılmıştır. Soruların değerlendirilmesi ise SPSS istatistik programı ile yapılmıştır. Sonuç kısmında anket sorularına verilen cevapların genel bir değerlendirilmesi yapılmıştır. Yapılan çalışma sonucunda öğrencilerin büyük çoğunluğunda konuyla ilgili çeşitli kavram yanılgıları tespit edilmiştir. Anket sorularının değerlendirilmesinden ve yapılan literatür çalışmasından elde edilen bilgiler ile diğer araştırmalara yardımcı olacağı düşünülen öneriler verilmiştir. ANAHTAR KELİMELER :Fen Bilgisi Eğitimi, Kavramlar, Öncül Kavramlar, Yanlış Kavramlar, Alternatif Kavramlar, Kavram Öğretimi, Isı ve Sıcaklık Kavramı.

vm ABSTRACT THE DETERMINATION OF MISCONCEPTIONS AND UNDERSTANDING LEVEL OF HEAT AND TEMPERATURE SUBJECT AT PRIMARY TEACHING SCIENCE LESSONS (M. Sc. Thesis) Seyhan MERT GAZI UNIVERSITY INSTITUTE OF EDUCATIONAL SCIENCES June 2002, 101 pages This thesis study aimed to determine that; at how much rate the heat and temperature subject was understood by the 7 grade students and to determine what are the alternative conceptions of the students about these concepts. For this study randomly 600 students in 7 grade were chosen from the 9 schools in three district area of Ankara. The questionnaire applied in Spring Semester of 2000 - 2001 period. For different reasons only 420 students responses were evaluated after the application. A questionnaire with 30 questions has been prepared for to determine that which alternative conceptions were still held by the 7 grade students and at how much rate the subject heat and temperature was understood by them after the formal education. Especially while the questions were preparing a great attention applied for that the responses could reflect us the alternative conceptions which were held by the pupils. Due to limitation of timing and the probability of mathematics information attraction, the questions contain generally interpretations instead' of TmmericaT operations.rx After the data received, the consequences evaluated for all questions as which item the responses were intense. The alternative conceptions held by students and the reason for existence of this concepts were studied to designate as scope of the other studies. The evaluation for the questions was realized by the SPSS statistic program. At the conclusion part of the study, a general evaluation for the responses that were given to questionnaire was made. At the end of this study, a few misconceptions were determined for a big ratio on the students. The proposals; which were obtained from the evaluation of questions and the different proposals which could help the other studies figured out from literature, was given at the end. KEYWORDS : Science Education, Concepts,Prior conceptions, Misconceptions, Alternative conceptions, Concept Instruction, Heat and Temperature concepts.