İlköğretim 6. sınıf sosyal bilgiler dersi demokratik hayat ünitesinde tartışma yönteminin kullanılmasının öğrencilerin demokratik tutumlarına etkisi

Abstract

ÖZET Bu araştırmanın amacı, İlköğretim 6. smıf sosyal bilgiler dersi demokratik hayat ünitesinde tartışma yönteminin kullanılmasının öğrencilerin demokratik tutumlarına etkisinin olup olmadığını tespit etmektir. Araştırmada veri toplama aracı olarak 3'lü likert tipi demokratik tutum ölçeği kullanılmıştır. Hazırlanan demokratik tutum ölçeği uygulanmadan önce demokratik tutum ölçeğini oluşturan maddelerin güvenirliği ve geçerliği yapılmış, güvenirliği ve geçerliği düşük çıkan maddeler demokratik tutum ölçeğinden çıkarılmıştır. Demokratik tutum ölçeğinin son halini almasından sonra Ankara ili, Çankaya ilçesi Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı Gülen Muharrem Pakoğlu ilköğretim okulunda uygulama başlatılmıştır. İlköğretim ö.sınıf sosyal bilgiler dersini alan öğrencilerden 6-a sınıfı deney grubu, 6-b sınıfı ise kontrol grubu olarak seçilmiştir. Her iki gruba uygulama öncesinde demokratik tutum ölçeği ön test olarak verilmiştir. Daha sonra deney grubunun dersleri tartışma yöntemi, kontrol grubunun dersleri ise anlatım yöntemi kullanılarak işlenmiştir. Üç hafta süren ders işleme süresi sonunda her iki gruba ön test olarak uygulanan demokratik tutum ölçeği son test olarak tekrar uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS paket programında incelenmiş ve aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır: Kontrol grubu ile deney grubunun ön test sonuçlarına göre demokratik tutumlar yönünden iki grup arasında hiçbir alt boyutta anlamlı farklılıklar bulunmamıştır. Kontrol grubunun ön test sonuçları ile son test sonuçlan arasında `Açıklık` ve `Bilimsellik` alt boyutları arasında anlamlı bir farklılık yokken, `Eşitlik`, `Düşünceye saygı`, `Katılım`, `Sınıf oyuna başvurma`, `Azınlıkta kalan11 öğrencilerin haklan` ve `Tartışma istekliliği` alt boyutlarında ise son test lehine anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Bu sonuca göre kontrol grubuna uygulanan anlatım yönteminin 6. sınıf sosyal bilgiler dersleri, demokratik hayat ünitesinde demokratik tanımların kazanılmasında etkili bir öğretim yöntemi olduğu söylenebilir. Deney grubunun ön test sonuçlan ile son test sonuçlan arasında tüm alt boyutlarında (`Eşitlik`, `Açıklık` /'Düşünceye saygı`, `Katılım`, `Sınıf oyuna başvurma`, `Azınlıkta kalan öğrencilerin haklan` `Bilimsellik` ve `Tartışma istekliliği`) son test lehine anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Deney grubunun son test puanlan ile kontrol grubunun son test puanlan arasında deney grubunun lehine anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Sonuç olarak ; deney grubuna uygulanan tartışma yönteminin 6. sınıf sosyal bilgiler derslerinde, demokratik hayat ünitesinde demokratik tutumların kazanılmasında, anlatım yöntemine göre daha etkili bir yöntem olduğu görülmektedir.

Ill ABSTRACT The aim of this research is to determine if the discussion method is effective or not for primary school 6. grade students democratic attitudes at the Social Studies lessons. For data collection, in this research a third based type likert democratic attitude scale is used. Before the application of the scale the items reliability and validity analyze has been done, and the items that has weak for the reliability and validity were eliminated from the democratic attitude scale. After the last version of the democratic attitude scale, the application is started in Gülen Muharrem Pakoğlu primary school which is in Ankara city at Çankaya region. Acquired data has been investigated by means of SPSS pocket program and following results are given. According to pro-test results, It is found that there is not any important differences between the control group and experimental group in regards to democratic attitudes. In all sub-dimensions, it is found mean differences between the results of pro-tests of experiment group and the results of final test of control group in favour of final tests It is shown that using discussion method for primary school 6. grade students democratic attitudes at the social studies lessons is more effective than using direct teaching method.