İlköğretim birinci kademe beşinci sınıf öğrencileri üzerinde Atatürk büst ve anıt heykellerinin etkisi: Ankara Harzemşahlar İlköğretim Okulu beşinci sınıf öğrencileri örneği

Abstract

vııı ÖZET Çalışmanın konusunu, ilköğretim beşinci sınıf öğrencileri üzerinde Atatürk büst ve anıt heykellerinin etkisi oluşturmaktadır. İlkokul beşinci sınıf öğrencisi artık mantıksal düşünmenin yetişkinler düzeyine ulaştığı, çevresiyle kurduğu ilişkinin genişlediği bir dönemdedir. Dış dünya ile ilgili anlamlı ve kavramsal bilgilere sahiptir. Yaptığı sanat çalışmalarına daha çok emek verir; çizecekleri, yapacaklarını uzun uzun düşünür. Sanatta öğrenmenin başladığı, sanat yapıtlarına yönelik beğenilerinin gelişmeye başladığı dönemdir. Bu nedenle, gördükleri Atatürk büst ve anıt heykellerini değerlendirebilecekleri düşünülmüştür. Heykel sanatı içinde, büst ve anıtlar yapıldıkları döneme göre farklılıklar göstermiştir. Bununla birlikte anıtların fonksiyonel özellikleri de devam etmiştir. Türk sanatı içinde heykel sanatının varlığı batılaşma hareketleri sonucunda tam anlamıyla kendini göstermeye başlamış, 19.yy sonlarında Sanayi-i Nefise Mektebi 'nin kurulmasıyla da heykeltraşlar yetişmeye başlamıştır. Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren bu heykeltraşlar etkinliklerini devam ettirmişler ve yapılan Atatürk heykelleri ile heykel sanatı geniş halk kitlelerine ulaşmıştır. Bu heykeller, sadece bir heykel olmamış, tarihin görselleşmesine yardımcı olmuştur. Günümüzde Atatürk büst ve anıtları yapılmaya devam etmektedir. Kent meydanlarındaki anıtlar, hemen hemen tüm okullarda bulunan Atatürk büstleri izleyicileri tarafından hergün izlenmektedir. Bu nedenle Atatürk büst ve anıt heykelleri geçmişten günümüze anlamını ve değerini devam ettirirken, geleceğin yetişkinleri üzerindeki etkilerini bilmek eğitim ve sanat için önemlidir.

IX SUMMARY The subject of this study is related with the effects of Atatürk' s busts and monumental statues on 5th grade students. The logical way of thinking of a 5th grade student is nearly the same as on adult's and the relations with the other people around him widens in this period. He has meaningful and conceptual knowledge related with the outer world. He attaches more importance to his works of art; he spends much morl time thinking what to do. This is the era when learning in art starts and the tastes towards art works mature. So it is considered that they can evaluate Atatürk's busts and monumental statues. In sculpture, the busts and monuments have differences according to their construction eras. Nevertheless the functional characteristics still last. As a result of Westernization movements, the existence of sculpture in Turkish art became really important, at the end of 19th century Sanayi-i Nefise School was established and many sculptors were trained. Nearly after the foundation of republic, these sculptors continued their activities and by the help of Atatürk's statues and sculpture reached to wide ranges of people. These statues were not only ordinary statues, but they also visualized history. The busts and monuments of Atatürk are still constructed today. The people can see the monuments at city centers and Atatürk's busts at almost every school. So since Atatürk's busts and monumental statues continur to have their valve and meaning, it is important to examine the influences of these busts and statues on the adults of future in terms of education and art.