İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin performansının değerlendirilmesinde öğrenci görüşlerinin kullanılması

Abstract

ÖZET Bu araştırmanın temel amacı, öğretmen performansının değerlendirilmesinde öğrenci görüşlerinin alınması konusunda öğretmenlerin ve ilköğretim müfettişlerinin ne düşündüklerini ortaya koymaktır. Yapılan bu çalışmada, öğretmen performansının değerlendirilmesinde çoklu veri kaynaklarından biri olan öğrenci görüşlerinin alınması konusunda, ilköğretim okullarında görev yapan sınıf, branş öğretmenlerinin ve ilköğretim müfettişlerinin değerlendirme düzeylerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu araştırma, Millî Eğitim Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığının hazırladığı, `İlköğretimde' Denetim ve Performans Değerlendirme Esasları` çerçevesinde, öğrenci görüşlerinin alınması için belirlenen ölçütlerle öğrencilerin değerlendirme yapmasının, ilköğretim kurumlarında görev yapan öğretmenler ve ilköğretim müfettişlerince ne derece uygun bulunduğunu belirlemeyi amaçlamıştır. Bu çalışmada, öğretmenlerin ve ilköğretim müfettişlerinin görüşleri öğretmenlerin ve ilköğretim müfettişlerinin cinsiyet, görev, branş, kıdem, mezun oldukları okul ve öğrenim durumu değişkenlerine göre incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 26.07.2004-06.08.2004 tarihleri arasında Yalova Esenköy Hizmet İçi Eğitim Enstitüsü' nde yapılacak olan program tanıtım seminerine katılması planlanan Türkiye'nin bütün illerinden seçilen 174 sınıf öğretmeni, 81 ilköğretim müfettişi, 104 matematik öğretmeni, 104 fen bilgisi öğretmeni, 104 sosyal bilgiler öğretmeni ve 104 Türkçe öğretmeni olmak üzere toplam 671 kişiden, ulaşılan 421' i oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak ilköğretim okullarında öğretmen performansının değerlendirilmesinde öğrenci görüşlerinin alınmasının geçerliliği konusunda öğretmenlerin ve ilköğretim müfettişlerinin görüşlerim belirlemek amacıyla MEB Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından hazırlanan `İlköğretimde Denetim ve Performans Değerlendirme Esasları` adlı kitapçıkta yer alan öğretmen performans değerlendirme formundan yararlanılmış, bu form iki kısımdan oluşan anket formuna dönüştürülmüştür. Elde edilen bulgular bütün boyutlarda `değerlendirme yapabilir` veya `kısmen değerlendirme yapabilir` şeklindedir; `değerlendirme yapabilir` yorumlan `kısmen değerlendirme yapabilir` yorumlarına oranla %95'in üzerindedir. Sonuç olarak `İlköğretimde Denetim ve Performans Değerlendirme Esasları` çerçevesinde öğrenci görüşlerinin alınması için belirlenen ölçütlerle öğrencilerin değerlendirme yapması, ilköğretim kurumlarında görev yapan öğretmenler ve ilköğretim müfettişlerince `değerlendirme yapabilir` ve `kısmen değerlendirme yapabilir` düzeyinde uygun bulunmaktadır

u ABSTRACT The main purpose of this research is to reveal what the teachers and the primary education inspectors think about the issue on taking the advice of the students for the evaluation of teacher performance. In this study it is aimed to reveal the evaluation levels of the classroom and branch teachers and primary education inspectors, who officiate at primary schools, about taking the advice of students who are one of the multiple data resources on evaluation of teacher performance. This research aims to determine in which levels the evaluation by the students, in previously determined criteria, for taking the advice of the students is found appropriate by the primary education inspectors and the teachers who officiate at primary schools. This process will be conduct within the framework of `The Basis of Supervision and Performance Evaluation in Rrimary Education` prepared by Ministry of National Education Board of Inspection. In this study, the opinions of teachers and the primary education inspectors has been examined according to the variables such as the sexuality, duty, branch, seniority, graduation, and education status. The study group consists of 421 available teachers among a group of total 671 people who are 174 classroom teachers. 81 primary education inspectors, 104 mathematics teachers, 104 science teachers, 104 social sciences teachers, and 104 Turkish teachers. These teachers, who have been planned to attend the introduction seminar of programmes which would take place at Yalova Esenköy Hizmetiçi Eğitim Enstitüsü between the days 26.07.2004 - 06.08.2004, have been chosen from all over the cities of Turkey. In order to determine the opinions of the teachers and the primary education inspectors about the validity of taking the advice of students for the evaluation of teachers in primary schools, the teacher performance evaluation form in the book called `The Basis of Supervision and Performance Evaluation in Primary Education` -prepared by Ministry of National Education Board of Inspection- has been used as a data collecting tool. This form has been changed into a survey form made up of two parts. The obtained findings are given as - in all means- `able to evaluate` or `partially able to evaluate`; and compared with the comments as `partially able to evaluate`, the comments as `able to evaluate` are over 95%. As a conclusion, within the framework of `The Basis of Supervision and Performance Evaluation in Primary Education`, the evaluation by the students, in previously determined criteria, for taking the advice of the students is found appropriate at a level of `able to evaluate` and `partially able to evaluate` by the primary education inspectors and the teachers who officiate at primary schools.