Genç erişkinlerde akciğer tüberkülozuna karşı BCG aşısının koruyucu etkinliği

Abstract

56 ÖZET Tüberküloza karşı koruyucu etkinliği %0-80 arasında değişen BCG aşısı, özellikle çocukluk çağında yaygın hastalıktan korunmada önemli bir rol oynamaktadır. İleri yaşlarda aşının koruyucu etkinliğinin olmadığı ve rapel uygulamalarının da koruyuculuğu arttırmadığı saptanmıştır. Biz de bu olgu-kontrol çalışmamızda; 15-35 yaşlan arasındaki genç erişkinlerde akciğer tüberkülozuna karşı BCG aşısının koruyucu etkinliğini, yinelenen aşılamaların koruyucu etkinliği arttırıp arttırmadığını ve koruyucu etkinliği azaltan faktörleri araştırdık. Klinik, mikrobiyolojik ve radyolojik olarak akciğer tüberkülozu tanısı almış 109 hasta ile akciğer tüberkülozu olmayan,yaş ve cins olarak hasta grubuyla uyumlu 141 kontrol olgusu çalışmaya alınmıştır. Hastalar arasında BCG aşısı olmayanların oranı %10.1 ; kontrol grubunda ise %7.8 bulunmuştur. Aradaki fark istatistiksel açıdan anlamlı değildir (p=0.52). Her iki grup arasında 1,2 ve 3 BCG skarı olanların yüzdeleri açısından da fark saptanmamıştır (p=0.48). Aşının koruyucu etkinliği bu verilerden, en az bir skarı olanlar için, %6.06 oranında oldukça düşük saptanmıştır. En az iki skarı olanlarda etkinlik %6.25, en az üç skarı olanlarda ise % 15.1 1 oranında saptanmıştır ve yinelenen aşılamanın da yeterince koruyucu olmadığı sonucuna varılmıştır. Aşının koruyuculuğunu etkileyebileceği düşünülen faktörler araştırıldığında ise; tüberkülozlu bir erişkinle temasın varlığı,düşük gelir ve eğitim düzeyi, beden kitle indeksinin düşük olması, ve düzenli alkol kullanımı gibi faktörlerin, hasta grubunda daha yüksek oranda bulunduğu gözlenmiştir. Koruyucu etkinliğin rapellere rağmen düşük bulunmasında, bu faktörlerin de rolünün olabileceği düşünülmüştür.