Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunun tedavisinde kullanılan metilfenidatın büyüme üzerindeki etkisinin çeşitli parametrelerle değerlendirilmesi

Abstract

40 8. ÖZET Bu çalışmada 11 kız, 48 erkek erkek toplam 59 denek metilfenidatın büyüme ve gelişme üzerine olan yan etkileri yönünden izlenmiştir. 32 deneklik ilk grup ilaç öncesi ve 6 ay sonrası, 27 deneklik ikinci grup ise 1 yıl ilaç kullanımı sonrası incelenmiştir. Her değerlendirme aşamasında deneklerin sosyodemogrofik özellikleri, klinik ölçümler (boy, kilo, CÖDÖ); Yan etki değerlendirmeleri; Laboratuvar ölçümleri (Ca, P, Mg, ALP, osteokalsin, PTH, kalsitonin, IGF-1, KMD, KY) incelenerek araştırmacı tarafindan oluşturulan forma kaydedilmiştir. Sosyodemografik bilgiler ile CÖDÖ verileri birbiriyle karşılaştırılarak klinik düzelmeyle aralarındaki ilişkiye bakılmıştır. Hiç ilaç kullanmadan, 6 ay ilaç kullandıktan sonra ve 1 yıl ilaç kullandıktan sonra elde ettiğimiz veriler birbiriyle karşılaştırılıp değişimler saptanmıştır. Ayrıca bu değişimlerin birbirleriyle ilişkisine bakılmıştır. Elde ettiğimiz veriler yazm bilgisi ışığında tartışılmıştır. Sonuçlar, metilfenidatm boy gelişimini 6 aylık ve bir yıllık süre içinde etkilemediğini, ancak bir yıllık sürede boyda beklenene göre yetersiz artışa neden olduğu; kilo alımında ise hafif bir artış olsa da beklenenin altında bir gelişme olmasına, dolayısıyla beklenen kilo alımının olmamasına yol açtığı; kemik yapımının belirleyicileri dolayısıyla bir yıkımın da olduğunu gösterebilen osteokalsin ve alkalenfosfataz düzeylerini anlamlı bir şekilde yükselttiği belirlenmiştir. KMD'de bu çalışmada 6 aylık dönemde beklenenden az bir artış bulunmuştur. Bir yıl ilaç kullanan grupta ise beklenenden çok daha düşük, anlamlı olmayan bir artış saptanmıştır. Bu da metilfenidatın KMD'yi olumsuz etkilediğini gösterebilir. Bu araştırmanın sonuçlan genel olarak değerlendirildiğinde, metilfenidatın dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunun tedavisinde altı ay ve bir yıl gibi sürelerle kullanımının, büyüme ve gelişme üzerine çok belirleyici bir etkide bulunmadığı söylenebilir.