Tavşanların diz eklemlerinde oluşturulan osteokondral kayıpların yapay kıkırdak dokusu ile tedavisinde matriks olarak kitosan kullanımı

Abstract

59 G.ÖZET Eklem kıkırdağının kendini yenileme kapasitesi sınırlıdır ve defektin derinliğine bağlıdır. Doku mühendisliği yönteminde değişik hücre tipleri taşıyıcı polimerik bir matriksle birleştirilerek kıkırdak defektine yerleştirilir. Ancak optimal in vivo özellikler taşıdığı halen tartışmalıdır. Kitosan kabuklu canlılardan elde edilen, biyouyumlu ve biyobozunur bir polimerdir. Eklem kıkırdağında bulunan glikozaminoglikan ve hiyaluronik asitle benzer yapısal özellikleri taşımaktadır. Bu çalışmada, izole edilip kültüre edilen kodrositlerin in vitro olarak kitosan matriksle ilişkisi ve bir tavşan modelinde in vivo uygulaması sunulmuştur. Sünger benzeri yapıdaki kitosan matriks, wet spinning teknikle hazırlandı. Çapraz bağlanarak sünger formu elde edildi. Erişkin tavşanlardan elde edilen kondrositler in vitro çoğaltıldı ve kitosan matriks ile birleştirilerek önceden interkondiler femoral olukta oluşturulan defektlere yerleştirildi. Kitosan ile kondrositlerin in vitro etkileşimi elektron mikroskobuyla görüntülendi. 18. Haftada tavşanlar feda edilerek makroskopik ve histopatolojik olarak değerlendirildi. Kondrositlerin kitosana komşu hücre membranında oluşturdukları bağlantı kompleksleri gösterildi. In vivo olarak, oluşan tamir dokusu kitosan ve hücre yerleştirilen dizlerde kontrol gruplarına göre daha iyiydi. Ancak, makroskopik olarak ve histopatolojik olarak materyalin yabancı cisim reaksiyonu oluşturduğu gözlendi. Bu reaksiyon kullanılan kitosanın yeterince saf olmamasına bağlandı. Sonuç olarak, kitosan kıkırdak doku mühendisliği için uygun özellikler taşıyan bir biyomateryaldir. Ancak, değişik formlardaki kitosanın intraartiküler uygulandığı ve değişik in vivo deney modellerini içeren çalışmalara gerek vardır.