Deneysel sisplatin gonadotoksisitesinde asetil L-karnitinin ovaryum follikül gelişimindeki koruyucu etkilerinin incelenmesi

Abstract

Kemoterapi kanser tedavisinde kullanılan başlıca yöntemlerden birisidir. Ancak kemoterapötik ajanlarlar uzun dönemde çeşitli toksik etkilere neden olmaktadır. Bu toksik etkilerden birisi de gonadotoksik etkilerdir. Ovaryumlar kemoterapötik ilaçlara son derece duyarlıdır. Kemoterapiye bağlı prematür ovarian yetmezlik gibi reprodüktif sorunlar oluşmaktadır. Sisplatin kanser tedavisinde sık kullanılan bir kemoterapötiktir ve ototoksisite, nefrotoksisite gibi ciddi yan etkilere sahiptir. Bunların yanında ovaryumlarda primordial follikül ve granüloza hücre hasarı oluşturması bilinen gonadotoksik etkilerindendir. Kemoterapinin toksik etkilerini önlemek için kemoterapi öncesi oosit ve embriyo dondurma yöntemleri gibi alternatif tedaviler geliştirilmiştir. Bu alternatif tedavilerden birisi antioksidan ajanlardır. Antioksidanların serbest oksijen radikal hasarını önleyici etkileri bulunmaktadır. Serbest oksijen radikallerinin oluşumuna yol açan sisplatinin ovaryumlardaki toksik etkilerini ve bu etkilere karşı bir antioksidan ajan olan asetil L-karnitinin olası koruyucu etkilerini göstermek amacıyla bu çalışma yapılmıştır. Deneyde kullanılan ratlar kontrol, asetil L-karnitin, sisplatin, asetil L-karnitin+sisplatin grupları olmak üzere 4 gruba ayrılmıştır. Deney sonrası alınan dokular immünohistokimyasal yöntemlerle değerlendirildi.Deney sonrasında Sisplatin ve Sisplatin+ Asetil L-karnitin gruplarındaki deneklerde sisplatin grubunda daha fazla olmak üzere kilo kaybı gözlendi. Ovaryum rezervini gösteren primordial follikül sayısına bakıldığında sisplatin grubunda diğer gruplara göre istatistiksel olarak anlamlı azalma belirlendi. İmmünhistokimyasal incelemelerde BMP-6 nın sisplatin grubunda primordial ve primer folliküllerde ifadelenmesi gözlenmedi. Konneksin 43 proteininin ifadelenmesi de Sisplatin grubunda özellikle granüloza hücrelerinde azalmış bulundu. Oositte tutulum gösteren p34cdc2 nin sisplatin grubunda ifedelenmesinin azalması da sisplatinin toksik etkilerini destekledi. Sisplatin+ Asetil L-karnitin grubunda her üç protein için de ifadelenmenin daha iyi olması ve primordial follkül sayılarının sisplatin grubuna göre daha yüksek olması koruyucu etkileri olduğunu düşündürmüştür.

Chemotherapy is one of the main therapy procedures in cancer treatment. However, chemotherapeutic agents cause certain toxic effects in the long term. One of these toxic effects is gonadotoxicity. The ovaries are particularly sensitive to chemotherapy. Reproductive problems such as premature ovarian failure occur as a result of chemotherapy. Cisplatin is one of the most commonly used chemotherapeutic agents in cancer therapy, but it has certain serious side effects as nephrotoxicity and ototoxicity. Besides, other known gonadotoxic effects are granulose cell and primordial follicle damage.Alternative therapy methods such as oocyte and embryo cryopreservation have been developed to prevent toxic effects of chemotherapy. Among these alternative methods is the use of antioxidant agents and they can prevent the damage by free radicals. This study aims to investigate the toxic effect of cisplatin, which causes the formation of free oxygen radicals, on ovaries and possible preservative function of acetyl L-carnitine, an antioxidant agent. Rats used in these experiments were divided into four groups as the control group, acetyl L-carnitine group, cisplatin group, and acetyl L-carnitine+cisplatin group. The tissues removed after the treatments were evaluated by applying morphometric and immunohistochemical methods.Although the evaluation revealed weight loss in cisplatin and cisplatin+acetyl L-carnitine groups, it was greater in the cisplatin group. A significant reduction in primordial follicles was observed in the cisplatin group when compared with other groups. It was seen in immunohistochemical studies that primordial and primer follicles in the cisplatin group did not show BMP-6 expression. It was also seen that connexin 43 protein expression was reduced in granulose cells and p34cdcc2 expression was reduced in oocytes in the cisplatin group. In addition, the reduction in the cisplatin group was evidence for the toxic effects of cisplatin. The expression of these three proteins and primordial follicle numbers in cisplatin+ acetyl L-carnitine group were higher than those in the cisplatin group, which suggests that acetyl L-carnitine has protective effects.