Doğum haftasına göre iri doğmuş bebeklerin puberte öncesi dönemde metabolik sendrom ve bileşenleri

Abstract

Metabolik Sendrom, temelinde obezitenin bulunduğu insülin direnci, HT, dislipidemi ve AKŞ'nin normal değerlerden yüksek olmasıyla karakterize bir durumdur. MS'nin önemi erişkinlerde ölüm sebeplerinin başında gelen kardiyovasküler hastalıkların öngörüsünde kullanılabileceği düşüncesi ve obezite ve Tip 2 DM ile olan ilişkisidir. Son zamanlarda doğum ağırlığıyla MS ve bileşenlerini araştırmaya yönelik yayınlar artsa da kısıtlı sayıdaki bilgiler çocukluk çağına dikkat çekememektedir. Bu nedenle çalışmamızda DHİ doğmuş olanların çocukluk çağında MS ve bileşenleri açısından sıklığı incelenmiştir.Araştırma kapsamında 59'u DHİ, 58'i DHU grubunda olan 117 çocuk (%53 erkek ve %47 kız) incelenmiştir. Yaş ortalaması 7,49±1,05 yıldır. Çalışmaya katılan çocuklardan DHİ doğmuş olanların DHU doğmuş olanlara göre VA, boy, VKİ, bel ve kalça çevresi ortanca değerleri anlamlı daha yüksek saptanmıştır. Kan değerlerinden total kolesterol, LDL ve HDL kolesterol değerleri de anlamlı yüksek bulunmuştur. Trigliserid değerleri ise DHU doğanlarda anlamlı daha yüksek saptanmıştır. AKŞ, HOMA-IR, açlık insülin, AST ve ALT ortanca değerleri açısından ise iki grup arasında anlamlı fark saptanmamıştır. Ayrıca DHİ doğmuş olanlarda obezite sıklığı daha yüksek saptanmıştır. HT ve insülin direnci görülme sıklıkları açısından fark saptanmamıştır. Hipertrigliseridemi sıklığı ise DHU doğmuş olanlarda daha yüksek saptanmıştır. DHİ doğmuş olanların MS prevalansı DSÖ kriterlerine göre %3,4, Cook ve ark. kriterlerine göre %11,9; UDF kriterlerine göre %1,7 ve AKB kriterlerine göre %0 oranında saptanırken DHU doğmuş olanlarda bu oran sırasıyla %12,1; %10,3; %0 ve %1,7 saptanmıştır. Diğer grupların kriterlerine göre ise her iki grupta da MS vakalarına rastlanmamıştır.Metabolik Sendrom için genel kabul görmüş bir tanı bütünlüğü olmadığından farklı kaynaklara göre farklı sonuçlar ortaya çıkmaktadır. Bu farklı sonuçlardan da anlaşıldığı gibi çocukların hangi kaynağa göre MS olarak değerlendirileceği netlik kazanmamıştır. MS tanısında kullanılan bileşenlerin çocuklar için netleşmesi gerekmektedir. Ayrıca farklı sonuçların ortaya çıkması henüz gün yüzüne çıkarılamamış kişisel, genetik ve çevresel faktörlerin de MS ve bileşenlerinin gelişiminde rol oynadığını kuvvetle düşündürmektedir.İri doğmuş olmanın uzun ömürlü sonuçlarının olduğu çalışmamızın sonuçlarında da görülebilmektedir. Ayrıca DHİ doğmuş olmanın MS gelişimi açısından risk oluşturduğu yorumuna çalışmamızın sonuçlarıyla ulaşılabilmektedir. Bu nedenle her pediatristin halk sağlığı stratejilerini göz önünde tutarak DHİ doğmuş olanların takibinde dikkatli olması gerekmektedir.Anahtar kelimeler: Çocukluk çağı, Metabolik Sendrom, Doğum haftasına göre iri doğum (DHİ).

Metabolic Syndrome is a condition that characterized with insulin resistance based on obesity, hypertension, dyslipidemia and hyperglycemia. The importance of MS is, that it could be used in the prediction of cardiovascular diseases which are the major causes of death in adults and the relationship between obesity and type 2 diabetes. Although published researches for MS and it's components and relationships between birth weight are increasing recently, unfortunately limited informations can not pay the attention for childhood. Therefore, the prevalence of the MS and it's components in children born with LGA were investigated in our study.Totally 117 children that; 59 born with LGA and 58 born with AGA were analysed. 53%were male and 47%were female with the mean age of 7.49 ± 1.05 years. The LGA group had significant higher values for weight, height, BMI, waist and hip circumferences. Also total cholesterol, LDL and HDL cholesterol levels were significantly higher. Triglyseride levels were significantly higher in AGA group. But fasting glucose, HOMA-IR and insulin levels did not differ between LGA and AGA groups. Otherwise obesity prevalence was higher in LGA group. Hypetension and insulin resisitance prevalences did not differ between two groups. Hypertriglyceridemia prevalence was higher in AGA group. MS prevalence in LGA group is %3,4 for WHO; %11,9 for Cook et al.; %1,7 for IDF and %0 for AHA. These prevalences for AGA group are %12,1; %10,3; %0 and %1,7 respectively. Otherwise there were no MS cases for NCEP, AACE and De Ferranti et al.There is no universally accepted definition of MS in children and adolescents. This situation constitutes a major contradiction. Which guideline's criterias should be assessed as MS is unclear. The criterias used for MS diagnosis should be clarified. Also in this situation it's harder to explain the risk factors for MS. Otherwise, the emergence of different outcomes for different groups suggest that unknown factors play roles in MS occurancy.It's certain that being born with LGA has long term outcomes that should be investigated. And also according to our study, we can say that born with LGA is a risk factor for MS and/or it's components. Therefore during follow up a child born with LGA, a pediatrician should consider this situation.Keywords: Childhood Metabolic Syndrome, Large for gestational age (LGA)