Ankara il merkezinde bulunan bazı aile hekimlerinin erişkin aşılama konusunda bilgi, tutum ve davranışlarının belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma da aile hekimlerinin erişkin aşılama konusunda bilgi düzeylerinin araştırılması, tutum ve davranışlarının belirlenmesi amaçlanmıştır.Araştırma 2017 yılında Mart ve Nisan aylarında Yenimahalle, Sincan, Gölbaşı ve Etimesgut ilçelerinde bulunan Aile Sağlığı Merkezlerindeki aile hekimlerinin katılımıyla yürütülmüştür. Kesitsel tipte olan bu çalışmada 205 aile hekimine ulaşılması hedeflenmiş olup 205 aile hekimine tamamına ulaşılmıştır.Araştırmaya katılanların %61,6'sı 45-54 yaş aralığında, %58,0'ı kadın, %85,3'ü evli, %80,2'si pratisyen hekim ve %55,1'i 21-30 yıldır hekimlik yapmaktadır. Katılan hekimler tarafından erişkin aşıları arasında olan İnfluenza %98,0 , Td %97,5 , Hepatit B %95,6 , Pnömokok %94,6 , Hepatit A %35,0 , Meningokok %31,5, HPV % 29,6, KKK %16,7, Su Çiçeği % 13,3 , Zona %6,4 , Hib %4,9 ve Tifo aşıları %1,4 sıklıkla bilinmektedir. Katılan hekimlerin %91,1'i erişkinlikte aşı yaptırmış iken, %79,9'u Td, %73,4'ü Hepatit B, %59,8'i İnfluenza aşısını erişkinlikte yaptırmıştır. Katılımcıların %75,2'si 2016-2017 sezonunda influenza aşısı yaptırmıştır. Katılan hekimlerin %75,0'ı birinci derece akrabalarına, %73,3'ü muayeneye gelen erişkin hastalarına, %95,6'sı muayeneye gelen gebelere, %92,9'u 65 yaş üstü hastalarına, %90,1'i sağlık çalışanı hastalarına/kişilere, %85,4'ü immün sistemi etkileyen sağlık sorunu olan hastalarına, %84,9'u DM'lu hastalarına, %62,8'i karaciğer hastalığı olanlara, %77,2'si böbrek yetmezliği nedeni ile diyalize giren hastalarına en az bir aşı önermektedir. Aile hekimlerinin hastalarına her zaman aşı önermemesi nedenleri olarak sıklık sırasına göre hatırlatıcı uyarıcı sistem olmaması ve bilgi eksikliği olarak belirtilmiştir. Katılanhekimler tarafından aşı bilgilerinin yetersizliği ve kişilerin para ödeyecek durumda olmaması hastalarla ilgili en sık engeller olarak karşımıza çıkmaktadır. Daha açık bağışıklama önerileri ve kılavuzları sağlamak, kamu spotu yapılması, topluma yönelik eğitim materyallerini arttırmak yöneticilerin uyması gereken en sık stratejiler olarak belirtilmiştir.Sonuç olarak; erişkin aşılama konusunda aile hekimlerinin farkındalığı ve bilgi düzeyi hizmet içi eğitim veya bilimsel toplantılar ile daha arttırılabilir. Hekimlerin bilgi düzeyinin arttırılması hastalarına aşı öneri sıklığını arttıracaktır. Sağlık çalışanlarına önerilen aşıları da aile hekimlerinin kendilerine daha yüksek hızlarda yaptırması da sağlanmalıdır.Anahtar Kelimeler: Erişkin Aşılama, Yaşam Boyu Bağışıklama, Aile Hekimliği, Aşı İle Önlenebilir Hastalıklar, Bulaşıcı Hastalıklar

In this study, we aimed to investigate the level of knowledge of family physicians on adult vaccination and to determine their attitudes and behaviors on this area. The study is carried out with the participation of the family doctors located in the districts; Sincan, Yenimahalle, Etimesgut and Gölbaşı in March and April, 2017. In this cross-sectional study, 205 family physicians were targeted and all 205 of them were reached. Out of those who participated in the study, %61,6 were between the ages 45-54; %58,0 were women; %85,3 were married; %80,2 were primary care physicians and %55,1 had been working as a physician for 21-30 years. The rates of the adult vaccinations that the participating physicians were aware of are as follows; influenza 98,0%, Td 97,5%, hepatitis B 95,6%, pneumococcal 94,6%, hepatitis A 35.0%, meningococcus 31,5%, HPV 29,6%, MMR 16,7%, varicella 13,3%, zoster 6,4%, Haemophilus influenzae type b 4.9% and typhoid 1,4%. 91,1% of the participating physicians were vaccinated in adulthood; 79,9% had Td, 73,4% had hepatitis B and 59,8% had influenza vaccination. 75,2% of the participants got their influenza vaccination during the 2016-2017 season. The rate of participating physicians recommending at least one adult vaccine was 75,0% for their first degree relatives, 73,3% for adult patients, 95,6% for pregnant patients, 92,9% for patients over 65 years of age, 90,1% for health care workers/patients, 85,4% for patients with health problems affecting the immune system , 84,9% for patients with DM, 62,8% for patients with liver disease, and 77,2% for patients receiving dialysis treatment due to renal insufficiency. The reason why family physicians do not always recommend vaccination for their patients was mentioned as the absence of a reminder system and phyisician's lack of information, according to the order of frequency. Attending physicians' insufficiencies on vaccination and the inability of patients to pay for the vaccines are the most common obstacles. Clearer immunization suggestions and guidelines, public service announcements and increasing the education materials for the public are some of the strategies the administrators can apply. In conclusion, the awareness and the knowledge of family physicians on adult vaccination can be increased by in-service education and scientific meetings. The frequency of physicians recommending vaccination to their patients would increase in paralel with the increase of the knowledge about adult vaccination. Family physicians should also be provided higher rates of vaccinations recommended for health care workers.Key Words: Adult Vaccination, Lifelong Immunization, Family Physician, Vaccine Preventable Diseases, Contagious Diseases