5e modeline göre tasarlanan e-öğrenme ortamının kullanılabilirliği

Abstract

Bilişim teknolojileri için geliştirilen ortamların amaçlarına ulaşabilmesi, kullanıcıların ortamla iyi bir etkileşim sağlayabilmesi ile mümkündür. Bu sebeple arayüz ve ortamdaki diğer öğeler kullanıcının rahatlıkla kavrayabileceği biçimde olmalıdır. Bir ortamın ne düzeyde kullanılabilir olduğunu belirlemek için kullanılabilirlik analizleri yapılmaktadır. Kullanılabilirlik analizleri birçok farklı yöntem ve kullanıcı grubu ile yapılabilmektedir. Bu araştırmada, Bilimsel Araştırma Yöntemleri dersi için Moodle Öğrenme Yönetim Sistemi üzerinde geliştirilen e-öğrenme ortamının kullanılabilirliği kullanıcı boyutunda incelenmiş, araştırmanın katılımcıları da bu dersi almakta olan 42 lisans öğrencisi olarak belirlenmiştir. Araştırmanın amacı kullanılabilirliği yüksek, öğrenen merkezli bir öğrenme ortamı oluşturmaktır. Bu bağlamda ilgili e-öğrenme ortamında yer alan ders içerikleri yapılandırmacı yaklaşım kapsamında, 5E modeline uyarlanarak oluşturulmuştur. İçerik, uzmanlarca değerlendirilmiş ve 5E modeline uygun olduğu belirlenmiştir. Ardından araştırmanın katılımcılarından elde edilen bulgular dahilinde ortamın ne düzeyde kullanılabilir olduğu incelenmiştir. Araştırmada karma yöntem benimsenmiştir. Veri toplama araçları olarak Web Sitesi Kullanılabilirlik Ölçeği, Kullanılabilirlik Testi ve Web Tabanlı Öğretim Tutum Ölçeği belirlenmiştir. Web Sitesi Kullanılabilirlik ölçeği Moodle arayüzünün kullanılabilirliğini, Kullanılabilirlik Testi e-öğrenme ortamının kullanılabilirliğini, Web Tabanlı Öğretim Tutum Ölçeği de kullanıcıların e-öğrenme ortamına yönelik tutumlarını ölçmek amacıyla uygulanmıştır. Kullanılabilirlik değerlendirmelerinde baz alınan etkililik, verimlilik ve memnuniyet kavramlarına göre; kullanılabilirlik ölçeği ile kullanılabilirlik testindeki başarı düzeyleri etkililik boyutunu, kullanılabilirlik testinde ölçüt olarak belirlenen grup ile asıl grubun yaptıkları tıklama ile harcadıkları süre verimlilik boyutunu, uygulanan tutum ölçeği de memnuniyet boyutunu ölçmüştür. Araştırma sonucunda geliştirilen e-öğrenme ortamının uygun düzeyde kullanılabilir olduğu görülmüştür.

For the information technologies environment to reach aims can only be rendered through users' efficient interaction with the environment. For this reason, the interface and other elements in the environment should be in a format comprehensible for users. To determine the usability level of a environment requires usability analysis. Usability analysis can be made with many different methods and user groups. In this research, usability of e-learning environment developed on the Moodle Learning Management System for Scientific Research Methods lesson was studied within the scope of users. Participants of the study were 42 undergraduate students who took the Scientific Research Methods course for five weeks. The purpose of the research is to create a student centered learning environment of high usability. In this context, course content in e-learning environment was organised in accordance with 5E Model within the frame of constructivist approach. The content was evaluated by specialists and the content was found appropriate for 5E Model. Subsequently, with regard to the findings, the environment's usability level was studied. In the research mixed method was used. Website Usability Scale, Usability Test and Attitude Scale for Web-based Teaching were determined as data gathering tools. Website Usability Scale was used to test the usability of Moodle interface, Usability Test was used to measure the usabilty of e-learning environment, and Attitude Scale for Web-Based Teaching was used to determine users' attitude towards e-learning environment. In reference to the concepts; effectiveness, efficiency, and contentment which were used as base for usability assesment. Usability scale and success levels come by usability test measured the effectiveness, -through usabilty test- in accordance with the criterion group grounded on, efficiency was measured in terms of main group's click number and duration of time they spent. Attitude scale, on the other hand, measured the contentment dimension. As a result of the research, it was approved that the e-learning environment can be used in optimal level.