İskeletsel 2.sınıf ortodontik anomalilere uygulanan aktivatörün masseter ve anterior temporal kas aktivitelerine etkisi

Abstract

105 ÖZET Bu araştırma iskeletsel Sınıf II malokluzyonlu bireylerin tedavisinde uygulanan aktivatörün, anterior temporal ve masseter kaslarının elektrof izyolo jik aktiviteleri ile mekanik avantaj değişimlerini saptamak amacıyla yapıldı. Araştırma kapsamına alınan bireyler G.Ü. Dişhekimliği Fakültesi Ortodonti Anabilim Dalına başvuran Sınıf II, bölüm 1 kapanışlı bireyler arasında yapılan bir ön değerlendirme ile seçildi. Bireylerin profil uzak röntgen filmleri üzerinde `Sassouni Analizi` uygulanarak kafa tabanına göre alt çenesi geride konumlanmış olan ve ANB açıları 5 dereceden büyük bulunan `mesiodivergen` veya `lowangle` yapılı, 8 i kız 4 ü erkek 12 si uygulama, 5 i kız 4 ü erkek 9 u kontrol grubu olarak, toplam 21 birey seçildi. Araştırma başlangıcında kronolojik yaş ortalamaları 11,4 yıl olan uygulama grubu bireyleri ile 10,6 yıl olan kontrol grubu bireylerinden araştırma başlangıcı ve sonunda profil uzak röntgen filmleri ile el-bilek filmleri ve ortodontik modelleri elde edildi. Araştırma kapsamına alman bireylerin masseter ve anterior temporal kasların elektromyografik kayıtları,106 tükürük yutma ile çeneler istirahatta ve maksimum sıkmada iken alındı. Uygulama grubu bireylerinin kayıtları aktivatör ağızda iken ve aktivatörsüz olarak alınırken, hiç bir uygulama yapılmayan kontrol grubu bireylerininki ise aktivatörsüz alındı. Profil uzak röntgen filmlerinde sagital ve vertikal yönlerde yapılan ölçümler ile birlikte masseter ve anterior temporal kasların elektromyograf ik aktiviteleri ve ısırma kuvvetinin kas kuvvetine oranı olan mekanik avantaj değerlerinden yararlanılarak araştırma süresince oluşan büyüme ve gelişim değişiklikleri de elimine edilmek suretiyle uygulanan aktivatörle oluşan değişiklikler istatistiksel yöntemlerle değerlendirildi. Uygulama grubunda, aktivatörsüz iken kaydedilen araştırma başlangıcı ve sonundaki elektrof izyolo jik aktivite değerleri farkının istatistiksel olarak önemli olmadığı bulundu. Aktivatör ağızda iken araştırma başlangıcı ve sonunda elde edilen elektrof izyolo jik aktivite değerleri farkının değerlendirilmesinde; maksimum sıkmadaki değer artışının, istirahat pozisyonunda aktivitedeki azalmanın önemli, tükürük yutmadaki değişimin ise önemli olmadığı bulundu.107 Uygulama grubunda araştırma başlangıcında aktivatör ilk uygulandığında masseter ve anterior temporal kasın istirahat pozisyonunda aktivitesindeki artışın, maksimum sıkmada aktivitede azalmanın önemli olduğu bulunurken tükürük yutmadaki değişimin önemli olmadığı bulundu. Uygulama grubunda araştırma sonunda aktivatör ağızda iken elde edilen masseter ve anterior temporal kasın aktivite değeri ile aktivatörsüz elde edilen değere ilişkin farklardan sadece istirahattaki aktivite değer farkının önemli olduğu bulundu. Kontrol grubunda her iki kasın da elektrof izyolojik aktivite değerlerinde ve iskeletsel parametre değerlerinde önemli bir değişim kaydedilmedi. Masseter ve anterior temporal kasın elektromyografik aktivitesinin araştırma başlangıcında iki grup arasındaki benzerliği, araştırma sonunda da aynı kalarak önemli bir değişim göstermedi. Araştırma süresince uygulama grubunda oluşan elektrof izyolojik aktivite değerlerindeki değişimler ile108 kontrol grubunda oluşan değişimler arasındaki farkların önemli olmadıkları bulundu. Araştırma kapsamına alınan her iki grupta da araştırma sonundaki masseter ve temporal kasa ait moment kol uzunluk değerlerinin araştırma başlangıcındaki değerlere göre önemli bir değişim göstermediği; ısırma kuvvetinin kondil noktasına uzaklığı olan ` c` değerindeki değişimin ise her iki grupta da önemli olduğu bulundu. Araştırma süresince uygulama ve kontrol grubunda, masseter ve temporal kasın mekanik avantaj değerlerindeki değişimlerinin önemli olmadığı bulundu. Araştırma başlangıcında elde edilen mekanik avantaj değerleri iki grup arasında benzer bulunurken, araştırma sonunda her iki grup arasındaki farkın önemli olduğu bulundu. Araştırma kapsamına alınan her iki grupta da masseter ve anterior temporal kasların elektrofizyolojik aktivite değişimleri ile, masseter ve temporal kasların moment kol uzunlukları ve mekanik avantaj değerleri arasındaki ilişkilerin önemli olmadıkları bulundu.109 Hem uygulama ve hem de kontrol grubunda her iki kasın mekanik avantaj değerleri ile iskeletsel parametre değerleri arasındaki ilişkilerin önemli olmadıkları bulundu.

110 SUMMARY In this study the effects of activator treatment on the activity and mechanical advantage of the masseter and anterior temporal muscles were investigated. 21 patients with dental Class II division 1 malocclusion and skeletal Class II malocclusion according to Sassouni analysis and with an ANB angle of at least 5 degrees were selected between patients who referred to the Department of Orthodontics of the Faculty of Dentistry of Gazi University. The experimental group consisted of 12 patients with an average age of 11,4 years and used Andresen type of activator for a mean period of time of 11 months. The remaining 9 patients formed the control group with an average age of 10,6 years and underwent any type of treatment. At the beginning and at the end of the study lateral cephalometric and hand wrist radiographs andIll study models were taken and EMG activity of the masseter and temporal muscles were measured in all patients. Additionally in the experimental group, an additional EMG activity measurement was done the first day of the experiment with the activator in place. Mechanical advantage which is defined as the ratio of the moment arm of the muscle to the moment arm of the bite force and EMG activity of the masseter and anterior temporal muscles, and the sagital and vertikal skeletal changes were studied, in this groups to evaluate the amount of growth or growth modification during the study period and between groups to compare the changes in the follow up and treatment period. On the other hand, in the experimental group, although final EMG activity decrease at rest and increase in maximal bite position showing an with the activator in place were significant the records obtained during swallowing showed no significant difference. In the experimental group, the initial masseter and anterior temporal muscles EMG activities taken with the activator in place significantly increased at rest position, decreased in normal bite112 position, remained unchanged during swallowing when compared with records taken without activator. However, in the control group, there were no significant changes regarding skeletal parameters or EMG activities values. The difference between masseter and anterior temporal muscles EMG activities obtained in the experimental group were found to be comparable to those in the control group both at the beginning and at the end of the follow-up and treatment periods. Differences between treatment and follow-up periods EMG activity changes were not significant. During the follow-up and the treatment periods, the changes in the length of the moment arm of the masseter and anterior temporal muscle was found to be insignificant whereas the length of the biting force vector at permanent lower molars significantly increased in both groups. In both groups the changes in the ratios representing the mechanical advantage of masseter and112 position, remained unchanged during swallowing when compared with records taken without activator. However, in the control group, there were no significant changes regarding skeletal parameters or EMG activities values. The difference between masseter and anterior temporal muscles EMG activities obtained in the experimental group were found to be comparable to those in the control group both at the beginning and at the end of the follow-up and treatment periods. Differences between treatment and follow-up periods EMG activity changes were not significant. During the follow-up and the treatment periods, the changes in the length of the moment arm of the masseter and anterior temporal muscle was found to be insignificant whereas the length of the biting force vector at permanent lower molars significantly increased in both groups. In both groups the changes in the ratios representing the mechanical advantage of masseter and