13-15. yüzyıl İslam bilginlerinin eğitim kurumlarında uyguladıkları öğretim usulleri ve etik anlayışları

Abstract

Bu araştırmanın amacı, İslâm bilginlerinin uyguladığı eğitim- öğretim yöntemleriyle elde edilen başarıların, bugünkü eğitim- öğretim faaliyetleriyle, ne derecede sağlandığıdır. Günümüz eğitim kurumları; ilim dünyasına katkı sağlayacak, kâmil insan mertebesinde âlimler yetiştirecek, yeni ve kendimize has yöntem ve teknikler geliştirecek eğitimciler yetiştirebilmekte midir? sorusuna cevap aramaktadır. Sorunları çözümlemek ve sistemdeki eksikleri bulmak bu araştırmanın gayesini oluşturmaktadır.Araştırma esnasında öncelikle Kur'an-ı Kerim ve hadis-i şerifler, daha sonra İslâm'da eğitim ve öğretime dair yazılmış eserler incelenmiştir. İslamiyet'in doğuşundan itibaren özellikle okumaya, öğrenmeye önem verilmiş böylece eğitim-öğretim faaliyetleri İslam toplumunun vazgeçilmez özelliği olmuştur.İslâm eğitim sistemine dair ilk dönemlerden itibaren yazılmış eserler incelendiğinde edep, eğitimin gerekliliği, eğitim- öğretim metotları, öğretmen ve öğrencide bulunması gereken vasıflara dair bilgiler verildiği görülmüştür. Bu bilgiler ışığında diyebiliriz ki pek çok bilginin yetişmesinde uygulanan metotların etkili olduğu anlaşılmıştır. Bu çalışmada, yüzyıllardır eserleriyle dünyaya ışık saçan Müslüman bilginleri başarılı kılan yöntemleri inceleyerek, eğitim ve öğretim hayatında daha iyi sonuçlar elde etmek için bu metodlara dair bilgiler verilmiştir.

The aim of this research is to what extent today's education methods are successful comparing achievements which gained by Islamic scholars' education and teaching methods in past. In addition searching answer if today's education institutions can bring up scholars who is at dignified level and can contribute to science world. Analyzing problems and finding gaps in the system constitute intent of this research.In the course of this research firstly holy quran and hadiths secondly written works about education and teaching in Islam were examined. Since the dawn of islam attention has been given to especially reading and learning; so education and teaching activities have become indespensable charachteristic of islamic society.Analyzing works written since the first days of the islamic education system it has been seen that the information about decorum, the need of education, training and teaching methods, qualifications to be included in teachers and students has been discussed. İn the light of this information it could be seen that the methods used for many scholars' education were so effective. By examining methods which made islamic scholars successful who scattered light to world with their works, this research provides information to achieve better results in education and teaching progress.